Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο πόλεμος που είναι σε εξέλιξη, δίπλα στις άλλες σοβαρές παρενέργειες και συνέπειες που προκαλεί παγκοσμίως(οικονομικές, γεωπολιτικές κ.α, ), φαίνεται να επενεργεί καταλυτικά και στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Τουρκία να παίζει τα δικά της παιχνίδια και να επιχειρεί να δημιουργήσει «τετελεσμένα»
Η Ανατολική Μεσόγειος φαίνεται να είναι ο προνομιακός χώρος για την νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική πρωτίστως της Δύσης που αποσκοπεί να συμβάλει στην απεξάρτηση της Ευρώπης από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Η Τουρκία δεν θέλει απλά ένα γενναίο μερίδιο από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της περιοχής, θέλει κάτι παραπάνω. Επιθυμεί κεντρικό και ηγεμονικό ρόλο. Επιθυμεί να γίνει ο «χωροφύλακας» αλλά και ο ισχυρός πόλος της περιοχής. Ξετυλίγει με αφορμή τον πόλεμο πολλαπλές πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες χωρίς όμως να αφήνει στην άκρη την αναθεωρητική και επεκτατική της πολιτική, αλλά και τις μονομερείς διεκδικήσεις της σε βάρος της Ελλάδας και της Κυπρού.
Σε αυτή την κρίσιμη και ρευστή περίοδο ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να εμφανιστεί ως «διαμεσολαβητής» και «ειρηνοποιός» στον πόλεμο στην Ουκρανία. Παίζοντας και πάλι τον ρόλο του «επιτήδειου ουδέτερου» η Τουρκία προσπαθεί «επιβάλει»την παρουσία της στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και να φανεί και στους Δυτικούς αλλά και στους Ρώσους ως «χρήσιμη δύναμη» που μπορεί να συνομιλεί με όλους και να φέρει στο τραπέζι τα εμπόλεμα μέρη όπως συνέβη στην Αττάλεια με τις συνομιλίες των Υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας και της Ουκρανίας, με την συμμετοχή και του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών.
Ρωσία και Ουκρανία έχουν σημαντικές εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με την Τουρκία και πολύ μεγάλο όγκο συναλλαγών. Η ήδη βεβαρημένη τουρκική οικονομία, έχει μεγάλη ανάγκη από τις οικονομικές δραστηριότητες με την Ρωσία και την Ουκρανία. Παρά τις πρωτοβουλίες και την κινητικότητα του κ. Ερντογάν δύσκολα κάποιος από την Διεθνή Κοινότητα ή και τα εμπόλεμα μέρη θα “πόνταρε” στην αξιοπιστία της Τουρκίας και θα έδειχνε εμπιστοσύνη στις κατά τα άλλα λεγόμενες “ειρηνευτικές» της προθέσεις. Η Τουρκία “παίζει” με όλους και με όλα και με όλες τις καταστάσεις. Επιδιώκει μόνο να ενισχύσει την παρουσία και τον ρόλο της στη περιοχή και ο Ερντογάν να βρει ρευστότητα για να τροφοδοτήσει την τουρκική οικονομία και να υπάρξουν κάποιες ανάσες στο κόσμο καθώς το 2023 υπάρχουν κάλπες στη γειτονική χώρα και ο πανίσχυρος Ερντογάν είναι αντιμέτωπος με την αγανάκτηση του κόσμου λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης.
ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΚΙΝΑ
Στο «παιχνίδι» της ουσιαστική διαμεσολάβησης και των σημαντικών πολιτικών και διπλωματικών πρωτοβουλιών για να βρεθεί μια δέξοδος στον πόλεμο στην Ουκρανία και να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες του, η Τουρκία δεν έχει ουσιαστικό ρόλο, δεν έχει προεξάρχουσα θέση. Οι βασικοί παίκτες , οι ουσιαστικοί παράγοντες που τρέχουν και προπασπαθούν να έχουν μια αξιόπιστη διαμεσολάβηση και ως τέτοιοι πλέον αναγνωρίζονται διεθνώς είναι το Ισραήλ και σε αφανώς για την ώρα η Κίνα. Αυτοί είναι οι κεντρικοί παίκτες για να δρομολογήσουν τις οποιεσδήποτε ειρηνευτικές διαδικασίες και να συνομιλήσουν με κύρος και αξιοπιστία με τους Δυτικούς (ΗΠΑ, Ευρώπη κ.α) και την Ρωσία. Και ήδη Ισραήλ και Κίνα αν και ξεκίνησαν από διαφορετικές αφετηρίες έχουν πάρει πλέον πάνω τους και με την συναίνεση των εμπόλεμων μερών και των Δυτικών τις πρωτοβουλίες για την αποκλιμάκωση της κρίσης.
Η Τουρκία δεν παίζει σε αυτή την πίστα. Υπερπροβάλεται ως « χρήσιμη» και «ειρηνοποιός”»δύναμη, αλλά ουσιαστικά ο ρόλος της είναι υποβαθμισμένος ως προς τις πραγματικές πρωτοβουλίες για την αποκλιμάκωση της κρίσης. Οι Δυτικοί (ΗΠΑ και Ευρωπαίοι) έχουν κάθε λόγο σε αυτή την φάση να “παινεύουν” την Τουρκία για την στάση και τον ρόλο της γιατί θέλουν να την ρυμουλκήσουν όσο γίνεται πιο κοντά στο Δυτικό στρατόπεδο και πιο μακριά από την Ρωσία σε αυτή την νέα ψυχροπολεμική περίοδο αλλά και να σταθεροποιήσουν την Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ (που η Τουρκία είναι χώρα της πρώτης γραμμής). Η Άγκυρα , ο Ερντογάν, μέσα από αυτή την κινητικότητα και τον ρόλο του “διαμεσολαβητή” και της χρήσιμης δύναμης επιχειρούν δίπλα στα άλλα να ξεπλύνουν τις δικές τους εισβολές , τις δικές τους καταπατήσεις του Διεθνούς Δικαίου , της πράξεις βίας , τον μη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θρησκευτικών ελευθεριών. Ο “επιτήδειος ουδέτερος” μέσω της διαμεσολάβησης θέλει να “ξεπλύνει” δικές του αμαρτίες .
Η Τουρκία δεν έκρυψε ούτε πρόκειται να κρύψει κάτω από το χαλί την αναθεωρητική πολιτική της για το καθεστώς του Αιγαίου και τις μονομερείς της διεκδικήσεις έναντι της Ελλάδας. Ούτε πρόκειται να υποστείλει την σημαία της διχοτόμησης της Κύπρου , μέσω της αναγνώρισης του ψευδοκράτους και της προσπάθειας πολιτικού ελέγχου και των ελευθέρων εδαφών μέσω του κατασκευάσματος της Συνομοσπονδίας ή των δύο συνιστωσών κρατών. Πολύ δε περισσότερο δεν πρόκειται να παίζει τα περίεργα παιχνίδια της στη Θράκη στη πλάτη και των Ελλήνων Μουσουλμάνων στη περιοχή που κατά παράβαση των Συνθηκών τους θεωρεί ως «Τουρκική μειονότητα» . Ούτε και στην συνάντηση του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό στην Κωνσταντινούπολη , ο κ. Ερντογάν “έκρυψε” αυτά τα θέματα . Τα άνοιξε όλα και επέμενε. Η μόνη διαφορά με το παρελθόν ήταν πως χρησιμοποίησε πιο ήρεμο τόνο. Όπως έλεγε και η διαρροή που έγινε από ελληνικής πλευράς μετά την συνάντηση «…η κάθε πλευρά επανέλαβε τις πάγιες θέσεις. Ήταν όμως τελείως διαφορετικός τόνος οξύτητας από μέρους της τουρκικής πλευράς».
Αμερικανοί και Ευρωπαίοι στη παρούσα φάση μπορεί να μην επιθυμούν εντάσεις ακόμα και μικρής κλίμακας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όμως η Τουρκία έχει τα πάντα απλωμένα στο τραπέζι, έχει ανοίξει όλο το φάσμα της αναθεωρητικής και επεκτατικής της πολιτικής, απλά για την ώρα αποφεύγει να δημιουργήσει μεγάλες εντάσεις. Φροντίζει όμως καθημερινά να υπενθυμίζει τα πάντα , όλες τις μονομερείς της διεκδικήσεις με κινήσεις και πρακτικές που δεν “βάζουν μπουρλότο”. Πόσο πιο ισχυρή άλλωστε μπορεί να είναι μια υπενθύμιση όταν την επομένη της συνάντησης Ερντογάν – Μητσοτάκη σημειώνονται μαζικές παραβιάσεις του Ελληνικού εναέριου χώρου από Τουρκικά μαχητικά πολλά εκ των οποίων ήταν οπλισμένα , αλλά και από μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Ο Ερντογάν κοιτάει ευθέως στα ενεργειακά κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου. Θέλει και μεγάλο μερίδιο και την Τουρκία σε ρόλο «χωροφύλακα» και ρυθμιστή της περιοχής. Όλες δε οι μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις είναι ανοικτές πάνω στο τραπέζι για να πιεστεί η Ελλάδα ή και να βρεθεί σε κλίμα έντασης , όποτε κρίνει η Τουρκία ότι την συμφέρει . Οι διαύλοι επικοινωνίας σαφώς και πρέπει να μείνουν ανοικτοί , αλλά να είναι ξεκάθαρες και οι ελληνικές θέσεις
Διαβάστε επίσης:
Σοκ ακρίβειας: Έρχεται δεύτερος γύρος ανατιμήσεων, φόβοι για πληθωρισμό κοντά ή και πάνω από 10%
Οι ΗΠΑ βάζουν στο «κάδρο» και την Κίνα
Το ισραηλινό αέριο, η ενεργειακή διπλωματία και το γεύμα της Κωνσταντινούπολης