Το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της Γερμανίας αναγνώρισε χθες το βράδυ ως γενοκτονία από τον ηγέτη της ΕΣΣΔ Ιωσήφ Στάλιν τον Μεγάλο Λιμό της Ουκρανίας την περίοδο 1932-33, με αφορμή τα 90 χρόνια της επετείου των Ουκρανών. Η απόφαση ήρθε έπειτα από ψήφισμα που κατέθεσαν από κοινού η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση, το οποίο ανέφερε ότι το Χολοντομόρ -όπως ονόμασαν τον λιμό οι Ουκρανοί (από τις λέξεις «holod», που σημαίνει «πείνα», και «mor», που σημαίνει «εξόντωση»)- «συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας». Για τους Ουκρανούς η Ημέρνα Μνήμης του Χολοντόρ τιμάται κάθε χρόνο το τέταρτο Σάββατο του Νοεμβρίου.
Υπολογίζεται ότι 4 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από την πείνα στην τότε σοβιετική Ουκρανία.
Το ψήφισμα υπερψηφίστηκε από την πλειοψηφία της Μπούντεσταγκ εκτός από την Αριστερά και την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Η κίνηση αυτή εκ μέρους του γερμανικού κράτους έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για το στερέωμα της ίδιας και της ΕΕ στη γεωπολιτική σκηνή, ενώ οι διαρρηγμένες πλέον σχέσεις της με τη Ρωσία της έχουν κοστίσει πολλαπλά τόσο στην ενέργεια, όσο στην παραγωγή και την οικονομία της. Η απόφαση επομένως, αποτελεί άλλο ένα «καρφί» στη ρήξη μεταξύ των δύο δυνάμεων.
Πανηγυρικές δηλώσεις Ζελένσκι
Την απόφαση του γερμανικού Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου χαιρέτισε κατευθείαν ο πρέσβης της Ουκρανίας στο Βερολίνο, Ολέξιι Μακέγιεφ, μιλώντας στη Deutsche Welle για «πολύ σημαντική απόφαση την οποία οι Ουκρανοί περίμεναν για δεκαετίες», ενώ σχολίασε ότι «όλα τα δημοκρατικά κόμματα» συσπειρώθηκαν εντόπισαν ομοιότητες με τον «γενοκτονικό πόλεμο» που διεξάγει σήμερα η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας.
Λίγο μετά την ανακοίνωση της απόφασης δεν έλειψαν και οι ευχαριστίες του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι με διάγγελμά του σε πανηγυρικό τόνο.
Ο Ζελένσκι έκανε λόγο για μια απόφαση «υπέρ της δικαιοσύνης» και «υπέρ της αλήθειας» και υποστήριξε ότι στέλνει «το πολύ σημαντικό μήνυμα προς πολλές άλλες χώρες στον κόσμο πως ο ρωσικός ρεβανσισμός δεν θα καταφέρει να ξαναγράψει την ιστορία».
Επιπλέον, ο Ουκρανός πρόεδρος κατηγόρησε ξανά τη Μόσχα ότι χρησιμοποιεί ανάλογες μεθόδους στην τρέχουσα στρατιωτική εισβολή της. «Κάποτε ήθελαν να μας καταστρέψουν με την πείνα, τώρα με το σκοτάδι και το κρύο. Αλλά δεν θα λυγίσουμε», έγραψε ο Ζελένσκι στο Telegram, αναφερόμενος στις ρωσικές επιθέσεις εναντίον κρίσιμων υποδομών, όπως το δίκτυο ηλεκτροδότησης και ύδρευσης.
Υπενθυμίζεται ότι το Κίεβο χαρακτήρισε το 2006 το Χολοντομόρ «γενοκτονία» εναντίον του ουκρανικού λαού.
Ρωσία: Αντιρωσική απόφαση και προσπάθεια της Γερμανίας να ξεπλύνει τα ναζιστικά εγκλήματα του παρελθόντος της
Τις εξελίξεις αυτές ακολούθησε η οργισμένη απόφαση της Μόσχας, με το Κρεμλίνο να εκδίδει σήμερα ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι η απόφαση του γερμανικού κοινοβουλίου να χαρακτηρίσει «γενοκτονία» τον λιμό του 1932-33 στην Ουκρανία είναι μια αντιρωσική πρόκληση και μια προσπάθεια της Γερμανίας να ξεπλύνει το ναζιστικό παρελθόν της.
Η Μόσχα απέρριψε για άλλη μια φορά τον όρο «γενοκτονία» υποστηρίζοντας ότι εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη τη Σοβιετική Ένωση, αναμεσά τους και εκείνοι της Ρωσίας, υπέφεραν την ίδια περίοδο.
«Αυτή είναι μία ακόμη απόπειρα να δικαιολογηθεί και να προχωρήσει μια εκστρατεία -που στήνεται στην Ουκρανία και στηρίζεται από τη Δύση- με στόχο να δαιμονοποιηθεί η Ρωσία και να έρθουν σε αντιπαράθεση οι Ουκρανοί με τους Ρώσους», επισήμανε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του.
«Οι Γερμανοί προσπαθούν να ξαναγράψουν την ιστορία τους (…) να υποβαθμίσουν τη δική τους ενοχή και να θολώσουν τη μνήμη των αμέτρητων εγκλημάτων πρωτοφανούς φύσης που διέπραξε η ναζιστική Γερμανία στη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου», συμπληρώνει η ανακοίνωση.
Το ρωσικό υπουργείο κατηγόρησε επίσης τη Μπούντεσταγκ ότι «αναβιώνει τη φασιστική ιδεολογία του φυλετικού μίσους και των διακρίσεων και αποπειράται να απαλλάξει τον εαυτό του από τις ευθύνες του για εγκλήματα πολέμου».
Εκτός από την Ουκρανία και τη Γερμανία, τον Μεγάλο Λιμό έχουν ακόμη αναγνωρίσει ως γενοκτονία, σύμφωνα με το αρχείο του Μουσείου Χολοντομόρ, η Αυστραλία, η Βραζιλία, ο Ισημερινός, η Εσθονία, ο Καναδάς, η Κολομβία, η Γεωργία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, το Μεξικό, η Παραγουάη, το Περού, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Τσεχία, οι ΗΠΑ και το Βατικανό.
Το εάν ο λιμός στην Ουκρανία -μέρος του ευρύτερου λιμού της διετίας 1932-1933 στην τότε Σοβιετική Ένωση- ήταν πράγματι «γενοκτονία» αμφισβητείται πάντως από αρκετούς ιστορικούς.