Η απόφαση του νέου της υπουργού Οικονομικών Τζέρεμυ Χαντ να ακυρώσει όχι μόνο τη φορολογική της μεταρρύθμιση, υπέρ των πλουσίων, αλλά και τα σχέδια της για την ενέργεια μοιάζει να έδωσε τη χαριστική βολή στη νεότευκτη πρωθυπουργό της Βρετανίας Λιζ Τρας. Ουσιαστικά όπως εκτιμά ο αγγλικός Τύπος με την κίνησή του αυτή ο νέος ΥΠΟΙΚ μπορεί να της έδωσε κάποια πίστωση χρόνου, αφού «ηρέμησαν» οι αγορές, αλλά το πολιτικό της κεφάλαιο έχει εξαντληθεί. Τα «Trusonomics» μπαίνουν στο χρονοντούλαπο και η ίδια ετοιμάζεται για… συνταξιοδότηση.
Το ερώτημα δεν είναι πια το αν, αλλά το πότε η Τρας θα υποχρεωθεί σε παραίτηση. Αυτή τη στιγμή η δημοφιλία της βρίσκεται στο ναδίρ, χειρότερη από κάθε άλλο πρωθυπουργό στο παρελθόν. Μια κατάσταση όπου ο Χαντ θα λειτουργεί ως άτυπος πρωθυπουργός δε μπορεί να συνεχιστεί για πολύ. Ηδη πέντε βουλευτές των Τόρις έχουν ζητήσει την παραίτησή της και οι διάφορες «κλίκες» μέσα στο κόμμα έχουν αρχίσει τις διαβουλεύσεις στο παρασκήνιο για να επιλέξουν τον καλύτερο αντικαταστάτη.
Ποιός θα μπορούσε να τη διαδεχτεί
Οι επιλογές δεν είναι και τόσο πολλές για ένα κόμμα που μοιάζει να έχει απωλέσει πλήρως τη «γείωσή» του με την κοινωνία. Θα μπορούσε να είναι ο ίδιος ο Χάντ, ο Ρίσι Σούνακ που έχασε από την Τρας πριν μερικές εβδομάδες τις εσωκομματικές εκλογές, αλλά σύμφωνα με μια εκδοχή θα μπορούσε να επιστρέψει ακόμα και ο Μπόρις Τζόνσον. Οι Βρετανοί συντηρητικοί δεν χάνουν όπως φαίνεται την αίσθηση του χιούμορ, ακόμα και στις πιο τραγικές στιγμές της ιστορίας τους. Γιατί τέτοιες ακριβώς βιώνει αυτή τη στιγμή το ιστορικό κόμμα.
Το σίγουρο είναι πως όλοι βλέπουν ότι η πρώην υπουργός Εξωτερικών έχει φτάσει μέσα σε πολύ μικρό διάστημα στο σημείο χωρίς επιστροφή. Οι περισσότεροι παραδέχονται ότι «το κόμμα δε μπορεί να συνεχίσει έτσι» και κυρίως αποκλείεται να οδηγηθεί στις επόμενες εκλογές υπό την δική της ηγεσία. Δε μπορείς να ηγηθείς ενός κόμματος, του οποίου έχεις χάσει την εμπιστοσύνη. Το μόνο που ίσως μπορεί να κάνει η Βρετανίδα πρωθυπουργός είναι να συμφωνήσει τη διαδικασία αποχώρησης της όσο ακόμα μπορεί πριν επιταχυνθούν οι διαδικασίες και η σχετική απόφαση φύγει από τα δικά της χέρια. Αν επιμείνει να συνεχίσει όλοι πιστεύουν ότι το μόνο που θα πετύχει είναι να βλάψει ακόμα περισσότερο το ίδιο της το κόμμα και μάλλον και ολόκληρη τη χώρα.
Η κακή μέρα από νωρίς φαίνεται
Η επιλογή της Τρας ήταν από την αρχή προβληματική. Οχι μόνο για τις επικές της γκάφες, για παράδειγμα όταν στα πρόθυρα του πολέμου είχε δείξει ότι δεν γνώριζε ότι το Ροστόφ είναι πόλη της Ρωσίας, ούτε για τους άκομψους τρόπους της. Κυρίως για το νεοφιλελεύθερο φανατισμό της, που την έκανε να πιστεύει ότι γύρισε ως… μετεμψύχωση της Θάτσερ για να «αλλάξει» τη στάσιμη Βρετανία.
Αυτό που κανείς μέσα στο κόμμα δεν θέλει να παραδεχτεί μεγαλόφωνα είναι ότι η κατάρρευση της Τρας δεν είναι μόνο θέμα προσωπικής ανικανότητας, αλλά δείγμα αδυναμίας όλου του οργανισμού των Τόρις να παράγουν μια χρήσιμη πολιτική, εγκαταλείποντας τις νεοσυντηρητικές τους ιδεοληψίες, που φάνηκε να παίρνουν αλόγιστα το πάνω χέρι από την εποχή του Βrexit.
Aλλωστε ήταν η ίδια η γερασμένη κομματική βάση, που την επέλεξε ως την καλύτερη υποψήφια. Πόσο πειστική θα είναι μια πρόταση που θα εκφράζει για παράδειγμα ο ηττημένος των εσωκομματικών διαδικασιών Ρίσι Σούνακ; Ο τρόπος της αποκαθήλωσης του Μπόρις Τζόνσον, η σκληρή προεκλογική αντιπαράθεση, που ακολούθησε ανάμεσα στους ανταγωνιστές, συχνά και με χτυπήματα κάτω από τη ζώνη δείχνει ένα παλαιοκομματικό μηχανισμό, που αντί να παράγει σύγχρονη πολιτική είναι διαρκώς απασχολημένος με εσωτερικές διαμάχες, μηχανορραφίες και ξεκαθαρίσματα λογαριασμών. Αυτή η πρακτική δε φαίνεται να εγκαταλείπεται ούτε και τώρα.
Αν κάτι θα έπρεπε να διδαχτούν όλοι τους από την διολίσθηση της Τρας στην απαξίωση, είναι ότι ο ξαναζεσταμένος ακραίος θατσερισμός δε μπορεί να δώσει λύσεις στα χωρίς προηγούμενο προβλήματα μιας κοινωνίας του 21ου αιώνα. Τα σημάδια λένε, ότι δυστυχώς για τους ίδιους, οι Τόρις ακόμα δεν το έχουν καταλάβει.
Ο οδοστρωτήρας Λιζ Τρας διχάζει το «νησί»