Σε συνέχεια προηγούμενου άρθρου μου (1) στο οποίο είχα υποστηρίξει, ότι στην ΕΕ, και στη σημερινή συγκυρία, τα κέρδη, συμβάλλουν πρωτίστως στην αύξηση του ρυθμού πληθωρισμού, επανέρχομαι σήμερα υποστηρίζοντας ότι το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει παρουσιάσει το Economic Policy Institute (2) και περιλαμβάνονται στην παρακάτω Γραφική παράσταση 1, τα εταιρικά κέρδη συνεισέφεραν στην αύξηση της μοναδιαίας τιμής των προϊόντων, την περίοδο Β’ τρίμηνο 2020 – Δ’ τρίμηνο του 2021 κατά 53,9%. Αντιστοίχως η αύξηση του κόστους εργασίας κατά 7,9%. Επίσης, το κόστος των εισροών (εκτός των εργατικών), δηλαδή τα περίφημα κόστη από «τους περιορισμούς της προσφοράς και της εφοδιαστικής αλυσίδας» κατά 38,3% !!!
Γραφική παράσταση 1
Η αύξηση της ζήτησης μετά την άρση των διοικητικών περιορισμών που είχαν επιβληθεί λόγω της πανδημίας Covid 19, προερχόμενη από τη συσσωρευμένη αποταμίευση και από την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική του Προέδρου Μπάϊντεν, χρησιμοποιήθηκε από τις επιχειρήσεις για να αυξήσουν υπέρμετρα και περισσότερο από την αναλογούσα αύξηση του κόστους εισροών, τα mark-ups των προϊόντων τους. Οι τομείς που πρωτοστάτησαν στην αύξηση των κερδών είναι της ενέργειας, των τροφίμων και των φαρμακευτικών προϊόντων, οι επιχειρήσεις των οποίων παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση και μονοπωλιακή συμπεριφορά (3). Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτέλεσε μια πρώτη ευκαιρία για περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές.
Σύμφωνα με μελέτη του Roosevelt Institute (4), το 2021 οι επιχειρήσεις στις ΗΠΑ αύξησαν τα mark-ups και τα κέρδη τους με το γληγορότερο ρυθμό από το 1955, δηλαδή πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η χρηματιστηριακή κερδοσκοπία, μέσω των προθεσμιακών αγορών, επίσης συνέβαλε στην αύξηση των τιμών κυρίως των αγαθών ενέργειας και τροφίμων (5).
Το απλό συμπέρασμα είναι ότι η έκρηξη των κερδών έχουν συμβάλλει με το υψηλότερο ποσοστό στο μέγεθος του πληθωρισμού. Συνεπώς, εκτός από τη μονοδιάστατη άποψη ύψωσης των επιτοκίων προκειμένου να τιθασευτεί, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τη μείωση των mark-ups και των συνεπαγομένων κερδών;
Το πλαφόν σε τιμές προϊόντων σε ορισμένους τομείς παραγωγής θα ήταν μια λύση. Σημειωτέον, ότι το πλαφόν σε τιμές προϊόντων, σε συγκεκριμένη περίοδο και για συγκεκριμένους λόγους, αποτελεί σοβαρό μέρος της οικονομικής θεωρίας. Μόνο οι αγγράμματοι –φανατικοί το αρνούνται. Αυτό που ζητά η κυβέρνηση Μητσοτάκη για ευρωπαϊκό πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου τι άλλο είναι;
_____________
(1)
(2)
(3) Jayati Ghosh, Dealing with inflation, really, Social Europe, 25th July 2022
(4) Mike Konczal Niko Lusiani, Prices, Profits, and Power: An Analysis of 2021 Firm-Level Markups
Roosevelt Institute June 2022
(5)Kabir Agarwal, Thin Lei Win and Margot Gibbs,Betting on Hunger’: Market Speculation Is Contributing to Global Food Insecurity, https://thewire.in/economy/speculation-is-contributing-to-global-food-insecurity-significantly Αναφέρεται στο Jayati Ghosh, Dealing with inflation, really, Social Europe, 25th July 2022
