Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Κίνα έχει μέχρι στιγμής λειτουργήσει ως ένας μετριοπαθής διαμεσολαβητής. Ο πρεσβευτής Τσανγκ Γιουν επιμένει για μια διπλωματική λύση στην κρίση Ρωσίας-Ουκρανίας. «Όλες οι πλευρές πρέπει να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν ενέργειες, που θα τροφοδοτούσαν εντάσεις», ήταν από τη πρώτη στιγμή η τοποθέτηση του.
Αλλά οι τόνοι που ακούγονται από το Πεκίνο είναι διαφορετικό. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών ουσιαστικά κατηγόρησε το ΝΑΤΟ για την κλιμάκωση της κατάστασης. Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών φέρεται να είπε ότι «το ΝΑΤΟ έσπασε τις συμφωνίες με τη Ρωσία σχετικά με τη μη επέκταση του προς τα ανατολικά».
Το ερώτημα που απασχολεί τη Δύση είναι το πόσο ισχυρή και μακροπρόθεσμη θα είναι αυτή η συμμαχία με τη Ρωσία και κυρίως πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί εγκαίρως.
Πριν από τρεις εβδομάδες στο Πεκίνο, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ συναντήθηκαν στην τελετή έναρξης των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων, σφράγισαν επιδεικτικά μια στρατηγική συμμαχία και ζήτησαν από το ΝΑΤΟ να μην δεχτεί άλλα μέλη στις τάξεις του. Η κοινή τους εμφάνιση στρεφόταν εναντίον της Ατλαντικής Συμμαχίας και των ΗΠΑ και κάποιοι την ερμήνευσαν ως ανοικτή πρόκληση για τη Δύση.
Τι είναι αυτό που τους ενώνει
Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές αυτό που ενώνει τους δυο «αυταρχικούς ηγέτες», πέραν από το γεγονός ότι εκπροσωπούν παρόμοια πολιτικά και κυβερνητικά συστήματα, που δεν ανέχονται ουσιαστικά καμιά αντιπολίτευση, είναι και η καλή τους προσωπική σχέση, η χημεία μεταξύ τους, οι κοινές τους απόψεις για τις διεθνείς σχέσεις.
Ο Σι Τζινπίνγκ είναι ουσιαστικά ο μοναδικός ηγέτης. που βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με τον Βλαντίμιρ Πούτιν μετά την έναρξη των επιθέσεων κατά της Ουκρανίας και αν πιστέψουμε τα όσα διαρρέουν, τον έχει συμβουλεύσει ήδη να προχωρήσει σε διαπραγμάτευση με το Κίεβο. Το αν αυτό αληθεύει και αν οι συμβουλές θα εισακουστούν θα φανεί τις επόμενες ώρες ή μέρες.
Το σίγουρο είναι ότι η στάση του ΝΑΤΟ έχει φέρει κοντά τις δύο χώρες, που η Ουάσιγκτον αντιμετώπιζε ως «αμφισβητίες» της πλανητικής της κυριαρχίας. Εδώ και αρκετά χρόνια Πεκίνο και Μόσχα έχουν αυξήσει τη συνεργασία τους στον στρατιωτικό, οικονομικό και οικονομικό τομέα. Η «αδιαφορία» της Μόσχας για τις οικονομικές κυρώσεις της Δύσης, δείχνει ότι προφανώς δεν είχε προετοιμάσει μόνο το στρατιωτικό σκέλος της εισβολής, αλλά είχε προϋπολογίσει και τις οικονομικές συνέπειες, επενδύοντας στη σχέση με την Κίνα. Ο φόβος των Δυτικών αφορά τώρα το ερώτημα αν πρόκειται για μια περιστασιακή συνεργασία ή αν οι δύο ηγέτες φιλοδοξούν να οικοδομήσουν από κοινού μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων, φέρνοντας τις ΗΠΑ μπροστά σε νέα δεδομένα.
«Ο Πούτιν προφανώς προετοιμαζόταν για αυτήν την εισβολή εδώ και χρόνια, επιδιώκοντας να βρεθεί μερικώς αποσυνδεδεμένος οικονομικά από τη Δύση», υποστηρίζει ο Γιάκουμπ Γιακομπόφσκι από το Πολωνικό Κέντρο Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών. «Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αντέξει τις κυρώσεις περισσότερο και πιθανώς να λάβει βοήθεια από την Κίνα».
Και οι δύο έχουν έναν κοινό αντίπαλο τις ΗΠΑ, βλέπουν τη Δύση ως διχασμένη, αδύναμη και σε παρακμή θεωρεί ο Πολωνός επιστήμονας. «Ο κόσμος χάνει τον ηγέτη» – αυτές ήταν οι λέξεις που χρησιμοποίησαν σε μια κοινή δήλωση τον Φεβρουάριο. Η τρέχουσα παγκόσμια τάξη πραγμάτων καταρρέει, βρίσκεται σε παρακμή και έχει ανάγκη από έναν νέο ηγέτη, είναι η θεώρηση των πραγμάτων που προσώρας τους ενώνει. Το ερώτημα είναι φυσικά αν θέλουν να μοιραστούν μια τέτοια «ηγεσία».
Πάντως μέσα στην Κίνα υπάρχουν φωνές, που αμφιβάλουν αν αυτή η συμμαχία συμφέρει το Πεκίνο, και τι συνέπειες θα έχει για τη συνολικότερη σχέση της με το δυτικό κόσμο.
Επομένως, η μελλοντική μορφή αυτής της διμερούς συμμαχίας δεν θα πρέπει να θεωρείται από τώρα σαφής.
Το πόσο στενά θα «δεθούν» οι Κινέζοι με τη Μόσχα εξαρτάται επίσης από το είδος και την συνοχή της αντίδρασης της Δύσης. Η Κίνα θα παρακολουθεί στενά αυτήν την αντίδραση και θα βγάλει τα συμπεράσματά της για τις φιλοδοξίες της στη σύγκρουση με το νησί της Ταϊβάν.
Προς το παρόν τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν σχεδόν αποκλειστικά τη ρωσική άποψη για τα τεκταινόμενα στην Ανατολική Ευρώπη. Στα ελεγχόμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Κίνας εκφράζεται στήριξη για τις κινήσεις της Ρωσίας. Ορισμένοι πολίτες χαιρέτησαν την επίθεση στην Ουκρανία ως ένα «χαστούκι για τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Διαβάστε ακόμα
Οι Χειμερινοί Αγώνες στο Πεκίνο αφορμή για νέες γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις
Γιόσκα Φίσερ: Ο Πούτιν με την εισβολή «κλέβει» το μέλλον του ρωσικού λαού
Πώς ο Kίσινγκερ το 2014 είχε προφητεύσει αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ουκρανία