H επιμονή του Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποκομίσει άμεσα η χώρα του το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας φαινομενικά μοιάζει λογική. Επί της ουσίας χρήζει ακόμα νοηματοδότησης. Οπως και το γεγονός ότι στο αίτημα αυτό τον σιγοντάρει η πρόεδρος της Κομισιόν με όλες τις δυνάμεις της. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν βρέθηκε και πάλι «απροειδοποίητα» στο Κίεβο και υποσχέθηκε ότι η ΕΕ θα αποφασίσει σχετικά την ερχόμενη εβδομάδα.
Μέσο πίεσης για ποιους;
Στην ουσία πρόκειται λιγότερο για υπόσχεση και περισσότερο για την προσπάθεια να ασκηθεί πίεση στις χώρες που εναντιώνονται σε μια τέτοια προοπτική, και δεν είναι και λίγες. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι δύο και απάντηση προς το παρόν δεν έχει δοθεί σε κανένα. Το πρώτο αφορά την εξέλιξη του πολέμου. Τι θα άλλαζε προς όφελος της Ουκρανίας αν λάμβανε το καθεστώς της «υποψήφιας»; Προσδοκά κάτι η κυρία φον ντερ Λάιεν το οποίο δεν μας το λέει; Γιατί τα δακρύβρεχτα λογίδρια περί απόδειξης της αλληλεγγύης και όλα τα συναφή είναι μόνο για τις επικοινωνιακές της ανάγκες. Η Ουκρανία και όπλα και χρήματα λαμβάνει σωρηδόν από την ΕΕ. Οι πολίτες της απολαμβάνουν ήδη προνομίων εντός της υπόλοιπης Ευρώπης. Τι θα αλλάξει δηλαδή με μια «διατύπωση», ότι μετά από 15 ή 25 χρόνια μπορεί να γίνει και μέλος της Ενωσης;
Το δεύτερο ερώτημα έχει να κάνει με την για μια ακόμα φορά υπέρβαση αρμοδιοτήτων της προέδρου της Κομισιόν, η οποία προσπαθεί να προεξοφλήσει μια απόφαση των 27. Αδιαφορεί τόσο πολύ για τη διχαστική διάσταση που έχει αποκτήσει αυτό το ερώτημα; Σε μια περίοδο, που μέσα στην ΕΕ διαφαίνονται ολοένα και πιο ξεκάθαρα διαφοροποιήσεις απέναντι στην κεντρική γραμμή των Βρυξελλών για την σκληρή «διπλωματική» αντιμετώπιση του πολέμου η φον ντερ Λάιεν τεντώνει το σκοινί στα άκρα. Ποιός είναι ο πρώτος παραλήπτης αυτού του διλήμματος, που θέτει μετ΄επιτάσεως εδώ και μερικούς μήνες πλέον; Μήπως η κυβέρνηση της ίδιας της πατρίδας της;
Η Ανγκέλα Μέρκελ εξήγησε την περασμένη εβδομάδα, ότι το 2008 εναντιώθηκε στην απόδοση του καθεστώτος της υποψήφιας στην Ουκρανία επειδή η χώρα αντιμετώπιζε τεράστια ζητήματα διαφθοράς, δημοκρατικού ελλείματος και ελέγχου της δημόσιας ζωής από τους ολιγάρχες. Στην ουσία όλα αυτά συνεχίζουν να υπάρχουν. Το παραδέχτηκε εμμέσως και η ίδια η φον ντερ Λάιεν στην κοινή της φωτογράφηση (συγγνώμη συνέντευξη Τύπου) με τον Ζελένσκι: «υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν, για την καταπολέμηση της διαφθοράς για παράδειγμα».
Οι περήφανοι Ουκρανοί που δεν δέχονται υποδείξεις
Αυτές τις μέρες ο πολυπράγμων και πολυλογάς πρέσβης της Ουκρανίας στο Βερολίνο Αντρέι Μέλνικ, που έχει δημόσια ειρωνευτεί όλη την πολιτική ηγεσία της Γερμανίας απάντησε στις καταγγελίες ότι ο Στεπάν Μπαντέρα, συνεργάτης των ναζί, εξολοθρευτής δεκάδων χιλιάδων Εβραίων και οπαδός της εθνικιστικής «καθαρότητας» συνεχίζει να δοξάζεται ως ήρωας στην Ουκρανία με την θρασύτατη δικαιολογία ότι οι Ουκρανοί αποφασίζουν ποιον θα τιμούν και δεν χρειάζονται υποδείξεις από κανένα.
Αυτή δεν είναι μια προσέγγιση που στοιχειοθετεί κάποιου είδους αισιοδοξία ότι το καθεστώς του Κιέβου είναι πρόθυμο να συνεργαστεί με την ΕΕ για να υιοθετήσει το «κοινοτικό κεκτημένο». Αντιθέτως αυτές τις μέρες υπήρξαν νέες απαγορεύσεις σε ότι αφορά τη συνδικαλιστική δράση στην Ουκρανία, τα κόμματα της αντιπολίτευσης παραμένουν «σε αναστολή» και ο Τύπος υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της εξουσίας.
Η Κομισιόν ως μια αυτονομημένη υπερκυβέρνηση;
Το Κίεβο επιθυμεί να γίνει «μέρος της ΕΕ» με τους δικούς του όρους λοιπόν. Και η πρόεδρος της Κομισιόν συνηγορεί σε αυτό. Θα πει κανείς ότι έχει ήδη δώσει δείγματα γραφής με τον τρόπο με τον οποίο αποφάσισε να ξεμπλοκάρει τα κονδύλια προς την Πολωνία, που είχαν παγώσει λόγω παραβιάσεων του κράτους δικαίου. Δεν είναι τυχαίο που η ομάδα των Φιλελευθέρων στο ευρωκοινοβούλιο με τη στήριξη δύο τουλάχιστον επιτρόπων σκέφτονται να καταθέσουν ακόμα και πρόταση μομφής εναντίον της.
Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται η κυρία φον ντερ Λάιεν τη «δημοκρατία και την ελευθερία» εντός της ΕΕ ξεφεύγει πλέον από τα όρια του «ανεκτού», που έτσι κι αλλιώς είχαν ξεχειλώσει λόγω της έκτακτης κατάστασης. Η Κομισιόν επιχειρείται να μετατραπεί από ένα εκτελεστικό όργανο σε μια «υπερκυβέρνηση» που προκαταλαμβάνει αποφάσεις, κλείνει μυστικές συμφωνίες και «δουλειές», χειραγωγεί την κοινή γνώμη με διαρροές προς συστημικά ΜΜΕ.
Το χάσμα ανάμεσα στην Ευρώπη των κρατών, την Ευρώπη των τεχνοκρατών και την Ευρώπη των λαών έχει έτσι κι αλλιώς μεγαλώσει από την εποχή που στις Βρυξέλλες ξενυχτούσαν για να σώσουν τις συστημικές τράπεζες στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν αποκαλύπτει μόνο το τεράστιο μέγεθός του, αλλά το διευρύνει ακόμα περισσότερο.
Οι ΗΠΑ τραβούν την ΕΕ από το… μανίκι για να την απομακρύνουν από το Πεκίνο
Γιατί ο Σολτς δεν είναι Μέρκελ
Παράκρουση Ζελένσκι κατά Μακρόν: Για να είσαι ηγέτης, πρέπει και να φέρεσαι ως ηγέτης