Μακριά από το πολεμικό μέτωπο της Ουκρανίας οι γεωπολιτικές αναταράξεις και ανακατατάξεις επιταχύνονται, με την κόντρα ΗΠΑ-Κίνας να παίρνει πλέον σαφές προβάδισμα στην «ιεραρχία» των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης.
Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας η ηγεσία του Πεκίνου κάλεσε τις ηγεσίες των χωρών της ομάδας των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) σε ενότητα και κοινές προσπάθειες για να απορρίψουν την αντιπαράθεση των μπλοκ και να οικοδομήσουν μια παγκόσμια κοινότητα ασφάλειας για όλους.
Σε μια ομιλία μέσω βίντεο στην εναρκτήρια συνεδρίαση της συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών των BRICS, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπινγκ είπε ότι οι χώρες BRICS πρέπει να φέρουν σταθερότητα και θετική ενέργεια στις διεθνείς σχέσεις σε μια περίοδο αναταραχής και αλλαγής. Η διάσκεψη πραγματοποιήθηκε εν μέσω της συνεχιζόμενης πανδημίας Covid-19 και της σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που διαρκεί σχεδόν τρεις μήνες. Ο Σι προειδοποίησε εμμέσως τη Δύση να μην αναζητά τη δική της ασφάλεια σε βάρος των άλλων και υποστήριξε ότι η στενή επικοινωνία και ο συντονισμός σε μεγάλα διεθνή και περιφερειακά ζητήματα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τα συμφέροντα και προτεραιότητες όλων, να σέβονται ο ένας την κυριαρχία, την ασφάλεια και τα αναπτυξιακά συμφέροντα του άλλου. «Τόσο η ιστορία όσο και η πραγματικότητα μας διδάσκουν ότι η προσπάθεια για την ασφάλειά του σε βάρος της ασφάλειας των άλλων οδηγεί μόνο σε νέες εντάσεις και κινδύνους», είπε ο Σι.
Σινικές πρωτοβουλίες παγκοσμίων διαστάσεων
Ο Σι επανέλαβε την Παγκόσμια Πρωτοβουλία Ασφάλειας (GSI) που παρουσίασε τον περασμένο μήνα, η οποία υποστηρίζει το όραμα της κοινής, συνολικής, συνεργατικής και βιώσιμης ασφάλειας και κοινών προσπαθειών για τη διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης και ασφάλειας. Η GSI καλεί να απορριφθεί η νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου, η μονομέρεια, η ομαδική πολιτική και η αντιπαράθεση μπλοκ. Ζητεί να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι θεμιτές ανησυχίες για την ασφάλεια όλων των χωρών, τηρώντας την αρχή της αδιαίρετης ασφάλειας και αρνούμενοι να αναζητήσουν ασφάλεια σε βάρος της ασφάλειας άλλων. Η Κίνα κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία των BRICS φέτος και ήταν σαφής η προσπάθεια της να δείξει ότι αποτελεί πλέον μια παγκόσμια δύναμη, που έχει λόγο για όσα συμβαίνουν συνολικά στον πλανήτη.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι προήδρευσε στη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών των BRICS μέσω σύνδεσης βίντεο, στην οποία συμμετείχαν επίσης ο Υπουργός Διεθνών Σχέσεων και Συνεργασίας της Νότιας Αφρικής Ναλέντι Πάντορ, ο υπουργός Εξωτερικών της Βραζιλίας Κάρλος Φράνκα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο Ινδός υπουργός Εξωτερικών Υπουργός Σουμπραχμανυάμ Τζαϊσανκάρ. Οι ΥΠΕΞ αντάλλαξαν απόψεις κυρίως για την Ουκρανία και το Αφγανιστάν.
Οι πέντε χώρες BRICS αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 26% της έκτασης του πλανήτη, το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού και περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ). Οι διπλωμάτες τάχθηκαν υπέρ της προώθησης της διαδικασίας επέκτασης των BRICS και ανακοίνωσαν περαιτέρω συζητήσεις για το θέμα.
Ο Μπάιντεν σε επίθεση φιλίας προς την Ιαπωνία
Η «απάντηση» ήρθε με την επίσκεψη του προέδρου Τζο Μπάιντεν στην Ιαπωνία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε την υποστήριξή του στο αίτημα της τελευταίας για μια μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, δείχνοντας πού είναι αποφασισμένος να ποντάρει τα «ρέστα» του στην περιοχή της Ασίας. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ιαπωνία έχει ανοίξει τελευταία μια συζήτηση για την ενίσχυση της στρατιωτικής της ικανότητας και της ενίσχυσης των δεσμών της με το ΝΑΤΟ.
ΗΠΑ και Ιαπωνία συμφώνησαν επίσης να συνεργαστούν στενότερα από πριν σε ό,τι αφορά την στάση τους απέναντι στην Κίνα. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, Ουάσιγκτον και Τόκυο σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν την ολοένα και πιο κυριαρχική συμπεριφορά της Κίνας «η οποία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο». Οι σύμμαχοι συμφώνησαν επίσης να συνεργαστούν στενά, όσον αφορά την απειλή που συνιστά το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας. Μεταξύ άλλων, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι καχύποπτες για την προσπάθεια της Κίνας να επεκταθεί στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Για μια ακόμα φορά δεν έλειψαν οι αμερικανικές προειδοποιήσεις προς το Πεκίνο για το θέμα της Ταϊβάν. Ο Μπάιντεν μίλησε ανοικτά για στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ σε περίπτωση σινικής εισβολής. Η εντολή για την προστασία του αυτοδιοικούμενου νησιού είναι «ακόμη ισχυρότερη» μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είπε. Ήταν μια από τις πιο δυναμικές και σαφείς δηλώσεις υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ταϊβάν εδώ και δεκαετίες. Ο Μπάιντεν είπε ότι μια πιθανή βίαιη ενέργεια της Κίνας κατά της Ταϊβάν είναι «απλώς ακατάλληλη» και «θα ρίξει ολόκληρη την περιοχή εκτός πορείας και θα ήταν μια άλλη ενέργεια παρόμοια με αυτό που συνέβη στην Ουκρανία». Αργότερα αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου προσπάθησαν να υποβαθμίσουν την ένταση των δηλώσεων αυτών.
Από την πλευρά του το Πεκίνο αντέδρασε άμεσα. Η Κίνα εκφράζει την «έντονη δυσαρέσκειά της» για τα σχόλια των ΗΠΑ, δήλωσε ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι, σύμφωνα με το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο CCTV. Η Κίνα «δεν έχει περιθώρια για συμβιβασμούς ή παραχωρήσεις» όταν πρόκειται για βασικά συμφέροντα κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας. «Κανείς δεν πρέπει να υποτιμά την ισχυρή αποφασιστικότητα, τη σταθερή θέληση και τις ισχυρές δεξιότητες του κινεζικού λαού», σημείωσε.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε επίσης από το Τόκιο μια νέα οικονομική σύμπραξη 13 χωρών στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού ως «αντίβαρο» της Κίνας, αλλά εκφράζονται αμφιβολίες για την πραγματική της εμβέλεια πέραν του συμβολισμού της.
Ο «ολοκληρωτικός» πόλεμος της Ρωσίας με τη Δύση αποδεικνύεται σταδιακά ότι είναι μια μόνο πτυχή μιας συνολικότερης σύγκρουσης σε πολλά μέτωπα για την παγκόσμια ηγεμονία της επόμενης μέρας, σε ένα πλανήτη που μοιάζει να έχει χάσει τις ισορροπίες του μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας.
Η Κίνα επιμένει και επικρίνει ως «εξοργιστικές» τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας
Το βλέμμα των Δυτικών είναι στη Ρωσία, το μυαλό τους «ταξιδεύει» στην Κίνα