Είναι πολλά τα λεφτά του πετρελαίου, αλλά και της «ανοικοδόμησης» της Ουκρανίας
Ο ευρωπαϊκός θίασος με έδρα τις Βρυξέλλες, δεν σταματά ποτέ να μας εκπλήσσει με νέα κατορθώματα. Αυτή την εβδομάδα πρωταγωνιστής ήταν το… πετρέλαιο. Η Κομισιόν σε μια πραγματικά «ιστορική» της απόφαση, ανακοίνωσε ότι δεν συντρέχει λόγος για εμπάργκο στην μεταφορά ρωσικού πετρελαίου από ξένα τάνκερ και οι καρδιές των Ελλήνων (και όχι μόνο), εφοπλιστών πήγαν στην θέση τους.
Ο Ελληνας πρωθυπουργός που είχε «αγωνιστεί» για να αποτρέψει μια τέτοια απόφαση σε βάρος της… Ελλάδας δεν αποφάσισε πάντως να κάνει ένα ακόμα διάγγελμα για να πανηγυρίσει την επιτυχία του. Ισως να τον φρέναρε το δημοσίευμα της συντηρητικής γερμανικής εφημερίδας «die Welt», η οποία το ίδιο πρωί σημείωνε την υποκρισία των ηγετών της ΕΕ για το θέμα και με στοιχεία καταδείκνυε, ότι τη μερίδα του λέοντος από αυτά τα απολύτως επικερδή φορτία την έχουν Ελληνες εφοπλιστές.
Αλλά σχεδιάζουν και… εμπάργκο
Αλλά ως γνωστόν κάποια πράγματα γίνονται χωρίς να λέγονται. Αλλα πάλι λέγονται, αλλά δεν γίνονται. Η πολυδιαφημισμένη απόφαση για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο που συζητιέται εδώ και εβομάδες και που βιάστηκε να εξαγγείλει με ενθουσιασμό η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όλο κάπου «κολλάει». Δεν είναι μόνο η Ουγγαρία, αλλά και η Σλοβακία, η Τσεχία και η Βουλγαρία πίσω από τις οποίες κρύβονται κάποιοι «δυτικοί». Πολλές άλλες χώρες δεν θέλουν να σταματήσει η τροφοδοσία τους με το ρωσικό πετρέλαιο πριν περάσει κάποιο σημαντικό χρονικό διάστημα, περίπου μέχρι τα τέλη του 2023 (το νωρίτερο) μέσα στο οποίο θα αναζητήσουν εναλλακτικές. Ουσιαστικά αυτό επισημαίνουν και οι Γάλλοι και οι Γερμανοί βιομήχανοι. Μια σειρά άλλες χώρες, όπως και η Ελλάδα απλώς δε μιλούν, αφού βλέπουν ότι έτσι κι αλλιώς οι όποιες αποφάσεις θα είναι γεμάτες εξαιρέσεις και μεταβατικές περίοδους αν και όταν εφαρμοστούν.
Από τη μια λοιπόν βαρύγδουπες εξαγγελίες και καταγγελίες εναντίον της Μόσχας και από την άλλη κοντόφθαλμες αποφάσεις, που αποσκοπούν στο οικονομικό συμφέρον της κάθε χώρας μέλους. Δεν βοήθησε τόσο στην περαιτέρω «δραματοποίηση» και ο Βλαντίμιρ Πούτιν, που δεν εξήγγειλε ούτε τη «συντέλεια» του κόσμου, ούτε «πυρηνικό ολοκαύτωμα», όπως είχαν προαναγγείλει τα δυτικά ΜΜΕ για να δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα. Η παρέλαση της περασμένης Δευτέρας για την «Ημέρα της Νίκης» δεν διέφερε από τις προηγούμενες, ούτε σε μέγεθος, ούτε ουσιαστικά και σε περιεχόμενο. Ο Πούτιν απλά επανέλαβε αυτό που όλοι γνώριζαν. Ο πόλεμος συνεχίζεται. Ετσι κάποιοι προσπάθησαν να ανακαλύψουν «κουτσομπολίστικες» λεπτομέρειες, όπως αν κρύωνε ο Ρώσος πρόεδρος και έριξε κουβέρτα στα πόδια του ή αν φορούσε αλεξίσφαιρο γιλέκο, υπό το φόβο κάποιου σύγχρονου «Βρούτου» από το περιβάλλον του.
Ενας πόλεμος αμοιβαίας φθοράς
Βεβαίως οι κυβερνήσεις της ΕΕ δεν έχουν κανένα πρόβλημα να πολλαπλασιάζουν τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο, συντηρώντας έναν αέναο «πόλεμο φθοράς», τόσο για τη Ρωσία όσο για την Ουκρανία όσο και για τις χώρες της ΕΕ, που με μαθηματική ακρίβεια γλιστρούν πλέον στην ύφεση και στο στασιμοπληθωρισμό, που προκαλεί ο παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος.
Στα πολεμικά μέτωπα όλοι έχουν να πανηγυρίσουν «νίκες». Οι Ουκρανοί ανακαταλαμβάνουν περιοχές γύρω από το Χάρκοβο και οι Ρώσοι δηλώνουν ότι ελέγχουν ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του Ντονμπάς, έχοντας ξεκινήσει πλέον και τους βομβαρδισμούς γύρω από την Οδησσό, που μέχρι τώρα φαινόταν να γλυτώνει από την καταστροφική μανία των ρωσικών οβίδων. Αυτό σημαίνει ότι καμιά από τις δύο πλευρές δεν επιθυμεί ένα σύντομο τέλος της σύγκρουσης, από τη στιγμή που δεν θα μπορεί να εμφανιστεί ως νικήτρια.
Για τον αυταρχικό Ρώσο πρόεδρο αυτό ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο από την αρχή. Για τον Ουκρανό ομόλογό του είναι προφανές ότι μετά από δυόμιση μήνες αντίστασης δεν μπορεί να μιλήσει για υποχώρηση ή συμβιβασμό. Το εντυπωσιακό είναι η εμμονή των αξιωματούχων της ΕΕ να συντηρούν το στόχο «ολοκληρωτικής επικράτησης», λες και πιστεύουν ότι με μια «νίκη» θα εξαφανιστεί από το χάρτη η Ρωσία και τα προβλήματα που θα κληρονομήσει αυτός ο πόλεμος στη σχέση μαζί της. Με μια «ομοφωνία», που θυμίζει μονοκομματικό καθεστώς τα ΜΜΕ στη Δύση μιλούν για την ανάγκη να στηριχθεί η Ουκρανία με κάθε μέσο για να φτάσει στη νίκη. Συντηρούν φιλοδοξίες ακόμα και για στόχους που έμοιαζαν ουτοπικοί μερικούς μήνες πριν, όπως την εκδίωξη των Ρώσων από την Κριμαία. Τροφοδοτούν τον Ζελένσκι με στρατιωτικό υλικό και «πληροφορίες». Πιθανότατα θα χαρίσουν στην ουκρανική συμμετοχή και τη νίκη στο διαγωνισμό της Eurovision για να δείξουν την αλληλεγγύη τους και να τονώσουν το ηθικό των μαχητών της.
Γιατί θέλουν την Ουκρανία εντός ΕΕ
Οσο αφελής και καλοπροαίρετος και αν είναι κανείς οφείλει να αναρωτηθεί αν αυτή η στάση πηγάζει από καθαρή αλληλεγγύη και ανθρωπισμό. Αυτή την εβδομάδα η Ουκρανία συμπλήρωσε τα απαραίτητα έντυπα, που απαιτεί η «πρόσληψή της» στην ΕΕ. Η πρόεδρος της Κομισιόν υπερθεματίζει υπέρ της απόδοσης του καθεστώτος της υποψήφιας προς ένταξη, αν και όλες οι εκθέσεις για την κατάσταση στη χώρα που είχαν συνταχθεί πριν το πόλεμο σε σχέση με τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου, την ελευθεροτυπία, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, την εξάπλωση της διαφθοράς ήταν «αποκαρδιωτικές». Αυτό δεν φαίνεται να ενοχλεί κανέναν ή τουλάχιστον κανείς δεν έχει το θάρρος να βγει να το πει δημόσια. Οι Ουκρανοί διπλωμάτες στις δυτικές πρωτεύουσες σε ρόλο «αστυνόμων λόγου» θα βγουν να τον κατακεραυνώσουν.
Το σενάριο είναι παλιό. Το είδαμε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 σε όλο του το μεγαλείο στην πρώην Ανατολική Ευρώπη, όπου μάνατζερ μεγάλων γερμανικών, γαλλικών, ιταλικών ή αυστριακών εταιριών αναζητούσαν σαν τους χρυσοθήρες «επενδυτικές ευκαιρίες» στις χώρες που ονειρεύονταν την «δυτικοποίησή» τους με γοργούς ρυθμούς. Οι αγοραπωλησίες που ακολούθησαν είχαν συχνά το χαρακτήρα σκανδάλων και λεηλασίας δημόσιας περιουσίας, όμως κανείς δεν έδειχνε να ασχολείται. Δημιουργήθηκαν νέες πολιτικές και οικονομικές ελίτ, που ακόμα κυριαρχούν στο δημόσιο βίο συχνά με αυταρχικές μεθόδους, που στην ουσία τους λίγο διαφέρουν από το «σοβιετικό» παρελθόν.
Η Ουκρανία μια χώρα τεράστια σε μέγεθος, με πληθυσμό διψασμένο να νοιώσει «Ευρωπαίος» και με τεράστια αποθέματα σε σπάνια κοιτάσματα ορυκτών και σιτοβολόνες που τροφοδοτούν τις παγκόσμιες αγορές, θα είναι όταν θα τελειώσει ο πόλεμος το σύγχρονο «ελ ντοράντο» για πολλές δυτικοευρωπαϊκές, αλλά και για αμερικανικές πολυεθνικές. Ο έλεγχός της δεν είναι λοιπόν μόνο ζήτημα «αξιών», αλλά κυρίως υπόθεση πολλών δισεκατομμυρίων που… αυξάνονται κάθε μέρα, όσο καταστρέφονται από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς οι παλιές υποδομές.
Αν κάποιοι τολμήσουν να διατυπώσουν ενστάσεις για την ένταξη μιας τέτοιας χώρας, προς το παρόν εμπόλεμης, στην ΕΕ, ίσως το αντικλείδι για να ξεπεραστεί αυτός ο σκόπελος να βρίσκεται στη συζήτηση, που έχει φουντώσει για την κατάργηση της αρχής της ομοφωνίας μέσα στην Ενωση. Και σε αυτό το κομμάτι η ελληνική κυβέρνηση τηρεί μια στάση περίεργης σιωπής.
Φυσικά όλα αυτά δε μπορούν να γίνουν από τη μια μέρα στην άλλη. Αλλά το ζητούμενο, όπως δείχνει η βιασύνη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και συγκεκριμένων πολιτικών είναι «να μπει το νερό στο αυλάκι». Τα χρήματα της «ανοικοδόμησης», ως συνήθως με τη μορφή «ευνοϊκών δανείων», θα βρεθούν γρήγορα και οι μελλοντικοί επενδυτές θα μπορούν να κερδοσκοπούν, ηθικολογώντας παράλληλα, ότι κάνουν το καθήκον τους να βοηθήσουν μια κατεστραμμένη χώρα να σταθεί και πάλι στα πόδια της. Αν είναι και μέλος της ΕΕ, όλα θα είναι πιο απλά και λιγότερο «γραφειοκρατικά».
Αναδημοσίευση από την «Εποχή»
Ε.Ε.: Εξωτερική πολιτική σε ρυθμούς Eurovision
Η Φινλανδία στο ΝΑΤΟ – Στην ΕΕ δεν υπάρχει πλέον καμιά θέση για ουδέτερους
