Τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα που διαμορφώνονται μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οδηγούν σε αλλαγή της αμερικανικής στάσης έναντι της Τουρκίας, όσον αφορά τους εξοπλισμούς. Σε επιστολή προς το Κογκρέσο το Στέιτ Ντιπαρτμεντ συνιστά να εγκριθεί η πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία, υποστηρίζοντας ότι θα ήταν “σύμφωνη με τα συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ και θα εξυπηρετούσε επίσης τη μακροπρόθεσμη ενότητα του ΝΑΤΟ”.
Οσον αφορά το θέμα των S-400, το Στέιτ Ντιπάτμεντ αναφέρει ότι η Τουρκία έχει ήδη πληρώσει βαρύ τίμημα, με τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35.
Επισημαίνεται ότι η Τουρκία υπέβαλε τον Οκτώβριο αίτημα στις ΗΠΑ για την αγορά 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 που κατασκευάζει η Lockheed Martin και σχεδόν 80 κιτ εκσυγχρονισμού για τα υπάρχοντα πολεμικά της αεροσκάφη.
Η Ουάσινγκτον απέφευγε μέχρι τώρα να εκφράσει οποιαδήποτε γνώμη για την πώληση, σημειώνοντας ότι πρέπει να περάσει από την τυπική διαδικασία πώλησης όπλων.
Σύμφωνα με το Reuters, η επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αναγνωρίζει τις τεταμένες σχέσεις, ενώ ταυτόχρονα περιγράφει την υποστήριξη και τους αμυντικούς δεσμούς της Τουρκίας με την Ουκρανία ως «σημαντικό αποτρεπτικό παράγοντα για κακή επιρροή στην περιοχή».
Αν και η επιστολή δεν παρέχει καμία διαβεβαίωση ή χρονοδιάγραμμα για την πώληση, τονίζει ότι οι τιμωρητικές ενέργειες της Ουάσιγκτον μετά την αγορά των ρωσικών συστημάτων S-400 από την Άγκυρα αντιπροσωπεύουν «ένα σημαντικό τίμημα».
«Η κυβέρνηση πιστεύει ότι υπάρχουν ωστόσο επιτακτικά μακροπρόθεσμα συμφέροντα ενότητας και ικανότητας της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, καθώς και τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, οικονομικά και εμπορικά που υποστηρίζονται από τους κατάλληλους αμυντικούς εμπορικούς δεσμούς των ΗΠΑ με την Τουρκία», ανέφερε η επιστολή.
«Η προτεινόμενη πώληση θα απαιτήσει ειδοποίηση του Κογκρέσου εάν το Υπουργείο Εξωτερικών την εγκρίνει», προστίθεται.
Η Τουρκία μοιράζεται θαλάσσια σύνορα με την Ουκρανία και τη Ρωσία στη Μαύρη Θάλασσα, έχει καλές σχέσεις και με τις δύο και έχει φιλοξενήσει συνομιλίες μεταξύ των δύο στην Κωνσταντινούπολη. Έχει εκφράσει την υποστήριξή της στην Ουκρανία, αλλά έχει επίσης αντιταχθεί στις εκτεταμένες δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Μόσχα λόγω της εισβολής.
Ενώ η Τουρκία σφυρηλατεί στενούς δεσμούς με τη Ρωσία σε θέματα ενέργειας, άμυνας και εμπορίου και βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους Ρώσους τουρίστες, την ίδια ώρα πούλησε drones στην Ουκρανία, εξοργίζοντας τη Μόσχα.
Η επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν απάντηση σε επιστολή της 4ης Φεβρουαρίου με επικεφαλής τον Δημοκρατικό Κογκρέσσο Φρανκ Παλόνε και περισσότερους από 50 βουλευτές και από τα δύο κόμματα που καλούσαν την κυβέρνηση Μπάιντεν να απορρίψει την αγορά της Άγκυρας, αναφέροντας, όπως λένε, την έλλειψη δέσμευσης του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στο ΝΑΤΟ. και τις «τεράστιες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν κυρώσεις στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας μετά την αγορά των S-400.
Η Άγκυρα είχε παραγγείλει προηγουμένως περισσότερα από 100 αμερικανικά αεροσκάφη F-35, αλλά η Ουάσιγκτον αφαίρεσε την Τουρκία από το πρόγραμμα αφού αγόρασε τους S-400. Η Τουρκία χαρακτήρισε την κίνηση άδικη και ζήτησε αποζημίωση για την πληρωμή 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Lockheed Martin Corp (LMT.N) κατασκευάζει τα F-35 και τα F-16.
Σε μια κλήση στις 10 Μαρτίου, ο Ερντογάν είπε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ότι είχε περάσει η ώρα να αρθούν όλες οι «άδικες» κυρώσεις στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας και ότι η Τουρκία αναμένει ότι το αίτημά της για αγορά F-16 θα οριστικοποιηθεί το συντομότερο δυνατό.
