Το Κίεβο άντεξε για μια ακόμα νύχτα παρά τις σφοδρές συγκρούσεις, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να συναντούν μεγαλύτερη αντίσταση από όση αρχικά περίμεναν και το σχέδιο του Βλαντίμιρ Πούτιν για αιφνιδιασμό φαίνεται να γυρίζει μπούμερανγκ. Οσο περνούν οι ώρες το κλίμα εναντίον του γίνεται βαρύτερο, οι απώλειες Ρώσων στρατιωτών είναι σημαντικές και οι αμφιβολίες για την ορθότητα των αποφάσεων του μεγαλώνουν και μέσα στη Ρωσία.
Οι συγκεντρώσεις αλληλεγγύης προς την Ουκρανία που πραγματοποιούνται σε ολόκληρο τον πλανήτη αιφνιδιάζουν τώρα τον ίδιο τον πρόεδρο της Ρωσίας, που δε μπορεί να μην διαισθάνεται ότι απομονώνει τη χώρα του διεθνώς. Την ίδια στιγμή ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι με συνεχή μηνύματά του στο διαδίκτυο κερδίζει τον «πόλεμο της επικοινωνίας», με την ψυχραιμία που μεταδίδει και την απόφασή του να παραμείνει στη θέση του μέχρι τέλους, χωρίς να παραδώσει τα όπλα.
Σε νέο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ανέφερε ότι οι μάχες συνεχίζονται αλλά το Κίεβο ακόμα κρατάει. Η Μόσχα τον κατηγορεί ότι έχει τοποθετήσει οπλικά συστήματα σε κατοικημένες πειροχές για να χρησιμοποιήσει τους πολίτες ως «ανθρώπινες ασπίδες». Ο πρόεδρος της Ουκρανίας ζήτησε την ένταξη της χώρας του στην ΕΕ, ως ένα μέτρο προστασίας αλλά κάτι τέτοιο φαντάζει πρακτικά και νομικά ακατόρθωτο.
Παγκόσμια στήριξη προς το Κίεβο
Οι εικόνες των βομβαρδισμένων κτιρίων, των χιλιάδων ανθρώπων που διανυκτερεύουν σε πρόχειρα καταφύγια ή παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς σε γειτονικές χώρες μπορεί τελικά να αποδειχτούν ισχυρότερες από τα άρματα μάχης και τους αλεξιπτωτιστές, που επιχειρούν σε κομβικά σημεία της Ουκρανίας. «Ο πόλεμος του Πούτιν» όπως τον έχουν αποκαλέσει μοιάζει να απέχει έτη φωτός από τον θρίαμβο και την επίδειξη ισχύος που μπορεί να ονειρευόταν ο «μόνιμος κάτοικος του Κρεμλίνου».
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι όμως ότι οι αντιδράσεις στην ίδια τη Ρωσία είναι πολύ πιο ορατές από ότι θα περίμενε κανείς. Οι διαδηλώσεις εναντίον του πολέμου σε μια χώρα που κυβερνάται εδώ και δεκαετίες με σιδερένιο χέρι απαιτούν μεγάλο θάρρος και αυταπάρνηση. Το απέδειξαν οι περίπου 2.000 Ρώσοι και Ρωσίδες, που συνελήφθησαν μέσα στις πρώτες 48 ώρες σε τέτοιες αυθόρμητες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας.
Εντυπωσιακή και η αντίδραση δημοσιογράφων, καλλιτεχνών, ανθρώπων των γραμμάτων και της τέχνης που μιλούν ανοικτά κατά του πολέμου. Οι «Μoscow Times» έγραφαν ότι ο Πούτιν κρατά ομήρους τους Ρώσους με τη στάση του.
Η Echo Moskwy δημοσιεύει δηλώσεις Ρώσων δημοσιογράφων που είναι απηυδυμένοι από τις πράξεις του προέδρου τους. Όπως γράφει ο κριτικός κινηματογράφου Anton Dolin: «Απόψε συνέβη το χειρότερο και πιο ντροπιαστικό γεγονός της ζωής μου. Ο Πρόεδρος της χώρας μου κήρυξε τον πόλεμο στην Ουκρανία. … Δεν τον ψήφισα ποτέ, αλλά ντρέπομαι πέρα για πέρα και αισθάνομαι άρρωστος. Αγαπητοί Ουκρανοί, ξέρω ότι κανείς από εσάς δεν δίνει σημασία σε τέτοιες μεμονωμένες φωνές τώρα, αλλά όλες μου οι σκέψεις είναι μαζί σας. … Μάλλον για πρώτη φορά στη ζωή μου είμαι τόσο απογοητευμένος και μπερδεμένος από τη μαυρίλα του κακού που είμαστε όλοι στο επίκεντρο. Και είναι αβέβαιο σε τι ή σε ποιον να ελπίζουμε. Δεν γράφω «συγχωρώ». Κάτι τέτοιο είναι ασυγχώρητο».
Θα ήταν πρόωρο ίσως να μιλήσει κανείς από τώρα για «την αρχή του τέλους του Πούτιν» όπως έκανε ο συγγραφέας Βλαντίμιρ Σορόκιν σε μια γερμανική εφημερίδα. Αλλά κάθε μέρα που θα περνά, σε αυτόν τον παράλογο για πολλούς Ρώσους πόλεμο, θα εξασθενεί την στήριξη των συμπατριωτών του προς τον πρόεδρό τους. Ακόμα και αυτοί που θεωρούν ότι έπρεπε να προστατευτούν οι ομοεθνείς τους στο Ντονμπάς προβληματίζονται για το εύρος και τους στόχους της επίθεσης.
Τι ακριβώς σχεδιάζει ο Πούτιν;
Εδώ μοιάζει να εντοπίζεται το επόμενο πρόβλημα για την ηγεσία της Μόσχας. Ο Πούτιν λέει ότι δεν θέλει να καταλάβει την Ουκρανία. Τι ακριβώς επιθυμεί; Να εγκαθιδρύσει μια δική του κυβέρνηση; Αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί χωρίς πραγματική κατοχή. Ο Ρώσος ηγέτης μπορεί να περίμενε ότι οι Ουκρανοί ή έστω ένα μέρος τους θα τον υποδέχονταν με λουλούδια και ζητωκραυγές. Τελικά μοιάζει να αιφνιδιάστηκε και αυτός από την αντίσταση και την παγκόσμια κατακραυγή και να αναζητεί τρόπο να δώσει ένα γρήγορο τέλος σε μια κατάσταση, που ξέρει ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί για μεγάλο διάστημα. Ισως αυτή να είναι και η μοναδική ελπίδα για μια σύντομη παύση των εχθροπραξιών. Υπάρχουν πληροφορίες για παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για την πιθανή διεξαγωγή συνομιλιών των δύο πλευρών. Οι Ρώσοι φέρονται να επιθυμούν το Μινσκ ως τόπο διεξαγωγής τους, οι Ουκρανοί τη Βαρσοβία. Αλλά προφανώς το πρόβλημα δεν είναι μόνο η τοποθεσία.
Οι εκτιμήσεις πάντως κάποιων στρατιωτικών αναλυτών δεν είναι και τόσο αισιόδοξες και κάνουν λόγο για «έναν μακροχρόνιο και εξαιρετικά αιματηρό πόλεμο». Ερωτηματικά υπάρχουν επίσης στις τάξεις των μυστικών υπηρεσιών της Δύσης για το γεγονός ότι το μέγεθος της κινητοποίησης των ρωσικών δυνάμεων που έχουν εισβάλει στη χώρα είναι τελικά μικρότερο από ότι ανέμεναν.
Διαβάστε ακόμα
H μεγάλη νύχτα της «μάχης του Κιέβου»
Σύνοδος ΝΑΤΟ: «Η σοβαρότερη απειλή για την ευρωατλαντική ασφάλεια εδώ και δεκαετίες»
