«Θα ήταν λάθος να πιστέψουμε ότι η πανδημία είναι μια κρίση που θα τελειώσει, αντί για την τέλεια προειδοποίηση για αυτό που έρχεται», γράφει σε ανάλυσή του στο «the Guardian» o Γάλλος φιλόσοφος και ανθρωπολόγος Μπρούνο Λατούρ, το οποίο και ονομάζει «το νέο κλιματικό καθεστώς».
Το πρώτο μάθημα που θα πρέπει να πάρουμε από την πανδημία είναι «ότι οι κοινωνίες πρέπει να μάθουν για άλλη μια φορά να ζουν με παθογόνους οργανισμούς, όπως ακριβώς έμαθαν όταν τα μικρόβια έγιναν ορατά για πρώτη φορά από τις ανακαλύψεις του Louis Pasteur και του Robert Koch». Η πανδημία μας έδειξε ότι δεν θα ξεφύγουμε ποτέ από την παρουσία αυτών των ζωντανών όντων, ότι είμαστε «συνδεδεμένοι» μαζί τους.
Ο ανθρωπολόγος αναφέρεται στη συνέχεια στα lockdown, τα οποία επιβλήθηκαν σε εθνικό επίπεδο και τα οποία είναι κάτι ανάλογο με την περατότητα του πλανήτη μας. Οπως λέει χαρακτηριστικά «είμαστε παγιδευμένοι σε ένα περιβάλλον που έχουμε ήδη αλλάξει αμετάκλητα» και θυμίζει το χαρακτηριστικό σύνθημα των ακτιβιστών για την προστασία του περιβάλλοντος: «Δεν υπάρχει πλανήτης Β».
Οταν σηκώνουμε το βλέμμα νοιώθουμε όλοι ότι είμαστε κλεισμένοι μέσα σε έναν επιβλητικό θόλο, για την ασφάλεια του οποίου είμαστε όλοι υπεύθυνοι συνεχίζει ο Λατούρ.
«Εδώ μπαίνει η πολιτική. Είναι πολύ δύσκολο για τους περισσότερους ανθρώπους που είναι συνηθισμένοι στον βιομηχανοποιημένο τρόπο ζωής, με το όνειρό του για άπειρο χώρο και την επιμονή του στη χειραφέτηση και την αμείλικτη μεγέθυνση και ανάπτυξη, να αισθανθούν ξαφνικά ότι αντ’ αυτού είναι τυλιγμένοι, περιορισμένοι, κρυμμένοι μέσα σε έναν κλειστό χώρο».
Ωστόσο όπως υπογραμμίζει ο Λατούρ στις μέρες μας έχει γίνει πραγματικότητα αυτό που κάποτε χρησιμοποιούσαμε σαν «ανέκδοτο», ότι δηλαδή δεν είμαστε όλοι «από τον ίδιο πλανήτη». «Ζούμε σε διαφορετικούς πλανήτες, με πλούσιους ανθρώπους να απασχολούν ιδιωτικούς πυροσβέστες και να αναζητούν αποθήκες για το κλίμα, ενώ οι φτωχότεροι συνάνθρωποί τους αναγκάζονται να μεταναστεύσουν, να υποφέρουν και να πεθάνουν εν μέσω των χειρότερων συνεπειών της κρίσης«.
Αυτό είναι το πολιτικό αίνιγμα της εποχής, όπως το αποκαλεί. Να μπορέσουν να δημιουργήσουν τα πολιτικά εργαλεία και τους θεσμούς που θα απαντούν στις νέες «αποκαλύψεις», αλλά και στο διχασμό ανθρώπων που ζουν λες και βρίσκονται σε άλλους πλανήτες.
Το καθήκον αυτό δεν θα πρέπει να περιοριστεί μόνο στο επίπεδο της πολιτικής, αφού όπως καταλήγει «όλοι οι πόροι της επιστήμης, των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών θα πρέπει να κινητοποιηθούν για άλλη μια φορά για να στρέψουμε την προσοχή στην κοινή μας επίγεια κατάσταση».
Μπορείτε να διαβάσετε το πρωτότυπο άρθρο του the Guardian εδώ.
