Οι μπίζνες της ουκρανικής ανοικοδόμησης

Παρακολουθώντας κανείς δηλώσεις και… εκδηλώσεις των τελευταίων ημερών θα μπορούσε να πιστέψει ότι ο πόλεμος τελείωσε και όλοι πλέον ασχολούνται με την ανοικοδόμηση. Πιο εντυπωσιακή παρέμβαση ήταν σίγουρα αυτή του κοινού άρθρου Σολτς-φον ντερ Λάιεν, που δημοσιεύτηκε σε διάφορες ευρωπαϊκές εφημερίδες και αναδημοσιεύτηκε και στην Ελλάδα από μερίδα του Τύπου, με υποσχέσεις για ένα νέο «Σχέδιο Μάρσαλ». Το πρώτο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι αντίθετα με ότι συνέβη στο παρελθόν σε ανάλογες πρωτοβουλίες, εδώ Κομισιόν και Βερολίνο επέλεξαν να παρέμβουν χωρίς τη συνδρομή άλλων μεγάλων εταίρων, κυρίως της Γαλλίας.

Αυτός είναι ίσως ένας παραπάνω λόγος, που εξηγεί την δυσφορία του κυρίου Μακρόν απέναντι στη Γερμανία, τις επικρίσεις του για τον εγωϊσμό και την απομόνωσή της και την επιδεικτική «παράλειψή» του να εμφανιστεί σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Γερμανό καγκελάριο, μετά τη συνάντησή τους την Τετάρτη στο Παρίσι.

Το κείμενο αυτό ήρθε ως «προσθήκη» στο Γερμανικό-Ουκρανικό Οικονομικό Φόρουμ, που οργανώθηκε τη Δευτέρα στο Βερολίνο, με βασικό ομιλητή πάλι το Σολτς και ασχολήθηκε επίσης με την «ανοικοδόμηση» της διαλυμένης από τις ρωσικές βόμβες χώρας. Είναι σαφές ότι η γερμανική επιχειρηματική ελίτ θέλει να πιάσει «στασίδι στην πρώτη σειρά», έτσι ώστε να είναι εκεί την πρώτη κιόλας μέρα που θα σιγήσουν οι σειρήνες του πολέμου. Αλλωστε και ο άλλοτε ανεπιθύμητος στο Κίεβο πρόεδρος της γερμανικής Δημοκρατίας Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ έφτασε τώρα εκεί και υποσχέθηκε επισκευή κατεστραμμένων υποδομών, όπως δίκτυα ενέργειας, σωλήνες νερού και συστήματα θέρμανσης…

Η ενταξιακή πορεία θα κοστίσει

Ολαφ Σολτς και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο άρθρο τους επισημαίνουν ότι η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα «συνδεθεί» στενά με την ενταξιακή της πορεία στην ΕΕ, η οποία παρεμπιπτόντως δεν ενθουσιάζει και τόσο το Παρίσι, και διεκδικούν ένα ρόλο εργολάβου και τοποτηρητή των έργων ανοικοδόμησης, αξιοποιώντας και το επιχείρημα για την ανάγκη «διαφάνειας» σε μια χώρα που δεν είχε ποτέ περγαμηνές σε αυτό τον τομέα. Κλείνουν μάλιστα και το μάτι στα μεγάλα «χρηματοπιστωτικά ιδρύματα», τα οποία όπως λένε βεβαίως και θα πρέπει να βοηθήσουν σε αυτή τη διαδικασία. Η ΕΕ έχει υπολογίσει το κόστος για την ανοικοδόμηση σε τουλάχιστον 350 δισεκατομμύρια ευρώ και αυτό σημαίνει τεράστιες «ευνοϊκές» δανειακές συμβάσεις και «επενδυτικές ευκαιρίες».

Οι ΗΠΑ θέλουν να έχουν αυτές τα κλειδιά

Το πρόβλημα είναι ότι στις ΗΠΑ έχουν διαφορετικά σχέδια. Δεν θέλουν να αφήσουν αυτό το «τιτάνιο έργο» στα χέρια των Ευρωπαίων και προτιμούν τη δημιουργία μιας αρμόδιας «Επιτροπής» υπό τη σκέπη του G7 και με Αμερικανό επικεφαλής. Αν δούμε τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών είναι δύσκολο να υποθέσουμε με ποιο τρόπο από αυτή την αναμενόμενη σύγκρουση συμφερόντων νικητές θα βγουν οι Ευρωπαίοι.

Βεβαίως ο Ολαφ Σολτς δείχνει να έχει έναν ακόμα άσσο στο μανίκι. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα ταξιδέψει στο Πεκίνο, μαζί με μια πολυάριθμη επιχειρηματική αντιπροσωπεία, στα πρότυπα των παλιότερων ταξιδίων της Ανγκέλα Μέρκελ. Με δεδομένο ότι προπολεμικά οι Κινέζοι πραγματοποιούσαν ή σχεδίαζαν σημαντικά έργα υποδομών στην Ουκρανία είναι βέβαιο ότι το ζήτημα δεν θα λείψει τώρα από το τραπέζι των σινογερμανικών συνομιλιών. Και αυτό το ταξίδι ενόχλησε τον Μακρόν, που βλέπει το Βερολίνο να μην τον υπολογίζει ιδιαίτερα στους μελλοντικούς σχεδιασμούς του. Το σημαντικότερο ερώτημα είναι ωστόσο αν αυτό το ταξίδι σηματοδοτεί και μια γερμανική προσπάθεια απεξάρτησης από την αμερικανική κηδεμονία, που καθόρισε τη στάση της χώρας και της ΕΕ τους τελευταίους οκτώ μήνες. Στην Ουάσιγκτον σίγουρα δεν χάρηκαν όταν έμαθαν ότι ο καγκελάριος «έκοψε εισιτήρια» για το Πεκίνο.

Ετσι κι αλλιώς πολλές από τις γερμανικές πρωτοβουλίες των τελευταίων ημερών, ακόμα και το ταξίδι στην Ελλάδα δημιουργούν σοβαρές απορίες για την σκοπιμότητά τους.

Το σίγουρο είναι ένα. Κάθε μέρα που ο Βλαντίμιρ Πούτιν βομβαρδίζει και καταστρέφει υποδομές στην Ουκρανία, ανεβάζει ταυτόχρονα και τον προϋπολογισμό της ανοικοδόμησης.

Η επόμενη μέρα για τους Ουκρανούς φαντάζει διπλά ζοφερή. Δεν θα ζουν μόνο σε μια χώρα διαλυμένη, που θα μοιάζει να έχει γυρίσει δεκαετίες πίσω, αλλά θα έχουν να σηκώσουν και το βάρος ενός τεράστιου χρέους από δάνεια που θα τους προσφέρονται ως «αρωγή», αλλά δεν θα είναι παρά μια θηλιά στο λαιμό για το υπόλοιπο τουλάχιστον του 21ου αιώνα. Για το περιβάλλον του προέδρου Ζελένσκι και την ουκρανική ολιγαρχία συνολικά αυτό δεν θα είναι πρόβλημα φυσικά. Αυτοί που θα κληθούν να πληρώσουν θα έχουν άλλωστε πειστεί ότι αυτό θα είναι «το τίμημα της ελευθερίας τους».

Παγωνιά στο γαλλογερμανικό άξονα

Η «κρυφή πλευρά» της ΕΕ

Ζελένσκι: Εκατομμύρια Ουκρανοί επηρεάζονται από τις διακοπές ρεύματος