Μας χρειάζεται ακόμα μια «οργάνωση-μαμούθ»; Δεν αρκούν η ΕΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο ΟΑΣΕ; Το ερώτημα που ευθέως και «πρωτοσέλιδα» έθετε το πρωί της Πέμπτης το διαδικτυακό der Spiegel απηχεί την απορία πολλών, όχι μόνο στην Γερμανία, για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα (ΕΠΚ). Ηγέτες 44 χωρών, των 27 της ΕΕ και άλλων 17, που έχουν κάποιου είδους σχέση μαζί της συναντιούνται στην Πράγα με ατζέντα «λίγο από όλα» και χωρίς καν την πρόθεση να βγάλουν κάποια απόφαση ή να δημοσιεύσουν έστω μια κοινή διακήρυξη.
Ανάμεσά τους χώρες, που περιμένουν χρόνια στον προθάλαμο της ΕΕ και βλέπουν αυτή την πρόσκληση ως παρηγοριά και επιβεβαίωση ότι θα παραμείνουν εκεί για πολλά χρόνια ακόμα. Ειδικές περιπτώσεις η Βρετανία, με πρωθυπουργό πλέον τη Λιζ Τρας ως μια αμφίβολη διαβεβαίωση ότι μετά το Brexit δεν θα εκλείψει πλήρως η πολιτική συνεργασία των δύο μερών, ειδικά τώρα που μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά και η Τουρκία, η οποία για μια ακόμα φορά δείχνει να εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι Δυτικοευρωπαίοι προτιμούν να την έχουν «από κοντά» παρά να τη βρουν απέναντί τους.
Αναρωτιέται κάποιος αν αξίζει τον κόπο όλο αυτό το πανηγύρι δίχως πρόγραμμα και πόσο βαρύ είναι το οικολογικό και ενεργειακό αποτύπωμα όλων αυτών των μετακινήσεων, σε μια εποχή που οι πολίτες καλούνται να πετάξουν στον σωστό κάδο τα χάρτινα καλαμάκια του καφέ και να ανάβουν τους θεμροσίφωνες με… δελτίο.
Αποτελεί παράδοση στην Ευρώπη, όταν υπάρχει ένα πρόβλημα να συγκροτείται κάποιο φόρουμ διαλόγου ή συνεργασίας για την αντιμετώπιση του. Εδώ τα πράγματα ξεκίνησαν ανάποδα. Πρώτα φτιάχτηκε αυτό το πλαίσιο και τώρα αναζητείται ποιος θα είναι ο στόχος του και ποια η χρησιμότητά του. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Μητσοτάκης και Ερντογάν θα βρεθούν στην ίδια πόλη, θα είναι και οι δύο κάπου στην κοινή φωτογραφία των 44, αλλά δεν προβλέπεται να συμπέσουν ούτε καν σε ένα από τα πολλά θεματικά «τραπέζια» διαλόγου, που θα γίνουν επί παντός επιστητού και θα έχουν μόνο ακαδημαϊκό χαρακτήρα, την ώρα που η Ευρώπη έχει χρεία γενναίων αποφάσεων.
Ο πρώτος τη τάξει υποψήφιος για την ΕΕ, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι θα μιλήσει και πάλι μέσω τηλεδιάσκεψης, αλλά θα έχει το προνόμιο λόγω συγκυρίας να πει αυτό που σκέφτονται όλες οι άλλες υποψήφιες χώρες: «Δεν μας αρκεί η ΕΠΚ, αυτό που θέλουμε είναι ένταξη στην ΕΕ». Αυτό δεν πρόκειται να πείσει βεβαίως τον εμπνευστή αυτής της σύναξης, τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, που είχε ακριβώς ως στόχο να καθυστερήσει τη διεύρυνση της Ενωσης, αποδεικνύοντας παράλληλα με το νεωτερισμό της ΕΠΚ πόσο φιλόδοξα Ευρωπαίος είναι.
Οι Γερμανοί του έκαναν τη χάρη να στηρίξουν την ιδέα του, απονευρώνοντάς την προκαταβολικά και μετατρέποντας την σε μια φλύαρη κοινωνική εκδήλωση, όπου ο καθένας μπορεί να την αξιοποιήσει για τις δικές του εσωπολιτικές, επικοινωνιακές σκοπιμότητες. Αλλά αυτό που έχει ανάγκη η Ευρώπη δεν είναι αυτάρεσκες συζητήσεις «κορυφής», αλλά συγκεκριμένες απαντήσεις στις αγωνίες των λαων με καθαρές προτάσεις και δεσμευτικό πλαίσιο. Αυτό δεν είναι η ΕΠΚ και ούτε πρόκειται να γίνει. Οσο και αν κάποια ήδη προμαγειρεμένα «non papers» θα μας πληροφορήσουν για αιχμηρές ομιλίες ηγετών, που «μάγεψαν» τους βαριεστημένους ακροατές τους.
Η μάχη Δύσης-Ρωσίας στον ΟΗΕ για την «καρδιά» των ουδετέρων του πολέμου