Ο Μπόικο Μπορίσοφ θέλει να επιστρέψει, η ακροδεξιά σκαρφαλώνει επικίνδυνα, η αποχή θα είναι και πάλι πρώτη δύναμη και ο σχηματισμός κυβέρνησης θα είναι εξαιρετικά δύσκολος, κάτι που θα έπρεπε να προβληματίσει επιτέλους την ΕΕ
Για τέταρτη φορά μέσα σε ενάμιση χρόνο οι Βούλγαροι καλούνται σήμερα να ψηφίσουν για εθνικό κοινοβούλιο, μέσα σε ένα κλίμα που παραμένει τεταμένο λόγω της οκονομικής κρίσης, της παραδοσιακής συζήτησης περί διαφθοράς, αλλά και της αντιπαράθεσης για τη σχέση που θα πρέπει να διατηρήσει η χώρα απέναντι στη Μόσχα. Το θέμα αυτό, όπως και η στάση απέναντι στη Βόρεια Μακεδονία και το «βέτο» στην προοπτική ένταξής της στην ΕΕ φαίνεται να ενισχύουν εθνικιστικά και καθαρά ακροδεξιά κόμματα, που αναμένεται να έχουν αξιοσημείωτη άνοδο, ενώ σε κάθε περίπτωση πρώτο κόμμα θα είναι η αποχή που θα αγγίζει και πάλι το 50%.
Η επιστροφή του «πυγμάχου»
Αυτός που θα προσπαθήσει να επωφεληθεί από το πολιτικό αδιέξοδο των τελευταίων μηνών θα είναι και πάλι ο Μπόικο Μπορίσοφ, ο κεντροδεξιός πρώην πρωθυπουργός, που αποκαθηλώθηκε μεν το 2020 λόγω αιτιάσεων για διαφθορά και έντονες λαϊκές διαμαρτυρίες, αλλά όλα δείχνουν ότι θα καταλάβει την πρώτη θέση σε μια προσπάθεια απενοχοποίησης του, τόσο πολιτικά όσο και πρακτικά αφού είχε και δικαστικές εκκρεμότητες.
Το κόμμα του GERB (Πολίτες για την Ανάπτυξη της Βουλγαρίας) του Μπορίσοφ έχει σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις την υποστήριξη του 26,2% των Βουλγάρων, ενώ το κόμμα «Συνεχίζουμε την αλλαγή» του τελευταίου «φιλοευρωπαίου» Κιρίλ Πετκόφ ακολουθεί με 18,1%. To μόρφωμα αυτό με ένα τεχνοκρατικό προφίλ, είχε διαφημιστεί ως «η λύση» για τη χώρα και σχημάτισε κυβέρνηση μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 2021, η οποία όμως κατέρρευσε τον περασμένο Ιούνιο.
Το φιλορωσικό μπλοκ
Μάχη για την τρίτη θέση θα δώσουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα (12,5%) και η ακροδεξιά «Αναβίωση» (Vazrazhdane) (9,5%) που δείχνει να διπλασιάζει τα ποσοστά της. Τα δύο αυτά κόμματα εκφράζουν πάντως λίγο έως πολύ φιλορωσικές θέσεις.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε στηρίξει μαζί με την μικρότερη φιλοευρωπαϊκή «Δημοκρατική Βουλγαρία» την κυβέρνηση Πετκόφ, αλλά οι διαφωνίες απέναντι στην πολιτική για τον πόλεμο ήταν η αιτία για τη διάλυση του συνασπισμού. Σημαντικό ρόλο εδώ έπαιξε και η στάση του προέδρου της χώρας Ρούμεν Ράντεφ, τον οποίο το στρατόπεδο των «ευρωπαϊστών» εγκαλεί ότι κλείνει το μάτι προς τη Μόσχα, επιδιώκοντας μια νέα συμφωνία με τη Gazprom εκτός πλαισίου ΕΕ.
Σημαντικό μερίδιο της εκλογικής «πίτας» διεκδικεί και το παραδοσιακά ισχυρό κόμμα της τουρκικής μειονότητας DPS (10,3%). Η «Δημοκρατική Βουλγαρία» έχει την υποστήριξη του 7,5%, ακολουθεί το λαϊκιστικό «Υπάρχει τέτοιος λαός» με 5,4% και το συντηρητικό επίσης φιλορωσικό «Βουλγαρική Άνοδος» (4%).
Το σενάριο της τερατογένεσης
Ελάχιστοι είναι αυτοί που προσδοκούν ότι θα προκύψει μια αξιόπιστη και στιβαρή κοινοβουλευτική συμμαχία, ικανή να κυβερνήσει τη χώρα. Πολλοί θεωρούν δεδομένο ότι ο πρόεδρος Ράντεφ θα αναγκαστεί να ορίσει και πάλι μια υπηρεσιακή κυβέρνηση και να προκηρύξει νέες εκλογές για τις αρχές του ’23. Ως σενάριο «τερατογένεσης» ακούστηκε τελευταία η «ιταλική συνταγή», η συνεργασία δηλαδή του δεξιού Μπορίσοφ με την νεοφασιστική «Αναβίωση», αλλά κάτι τέτοιο θα είναι δύσκολο να υλοποιηθεί και πιθανότατα δεν θα εξασφαλίζει και βιώσιμη πλειοψηφία.
Κατά καιρούς στις Βρυξέλλες είχε υπάρξει ανησυχία ότι ο Μπορίσοφ θα επεδίωκε να πορευτεί στα χνάρια του Ούγγρου Βίκτορ Ορμπαν. Ο άλλοτε «πυγμάχος» παρά τις αυταρχικές και συχνά σκοτεινές μεθόδους διακυβέρνησης στο εσωτερικό της χώρας, φρόντιζε να μην προκαλεί στις Βρυξέλλες παραμένοντας πάντα υπάκουα «εντός γραμμής» του ΕΛΚ.
Η φον ντερ Λάιεν σε ρόλο πυροσβέστη
Η σημερινή Βουλγαρία συμπυκνώνει πλέον όλα τα αδιέξοδα της πολιτικής της ΕΕ, συνδυασμένα με όλες τις ιδιαιτερότητες μιας βαλκανικής χώρας, όπου ο πληθωρισμός φτάνει στο 17%, στέλνοντας εκατομμύρια στη φτώχεια, μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας αλληθωρίζει προς τη Μόσχα, ενώ ένα νέα προσφυγικό κύμα πιέζει τον κρατικό μηχανισμό, όσο και αν οι Βρυξέλλες κάνουν ότι δε βλέπουν.
Η παρουσία της φον ντερ Λάιεν στη Σόφια, για «άλλο θέμα» την παραμονή των εκλογών και η συνάντησή της με τον πρόεδρο Ρούμεν Ράντεφ μπορεί να εκληφθεί και ως μια απέλπιδα προσπάθεια να παρέμβει κατευναστικά στις εξελίξεις, υποσχόμενη ενεργειακή επάρκεια και για να θυμίσει στους Βούλγαρους ότι η Ευρώπη δεν τους έχει ξεχάσει. Το πόσο μπορεί αυτό να έπεισε τους ψηφοφόρους είναι μάλλον αμφίβολο.
Διαδηλώσεις στα Σκόπια για την προτεινόμενη συμφωνία με την Βουλγαρία
