Παιχνίδια πολέμου και… μυαλού

Πόσο γρήγορα μπορεί αλήθεια να επιστρατεύσει και να στείλει στο μέτωπο τους 300.000 επιπλέον στρατιώτες που ανακοίνωσε ο Βλαντίμιρ Πούτιν; Πόσες πτήσεις μπορεί να υπάρχουν ημερησίως από τη Μόσχα για το Γερεβάν ή την Κωνσταντινούπολη που να δικαιολογούν τον τίτλο «κύμα φυγής» από τη Ρωσία;

Ο πόλεμος της Ουκρανίας που κλείνει μεθαύριο επτά μήνες ήταν πάντα και ένας πόλεμος του μυαλού. Οσο περνά ο καιρός και το τέλος του δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα είναι σαφές ότι και οι δύο πλευρές χρειάζονται να επιστρατεύσουν νέα όπλα ακριβώς με αυτό το στόχο. Το μυαλό ενός κοινού εκατομμυρίων που παρακολουθεί με αυξομειούμενη αγωνία.

Ο Ρώσος πρόεδρος δε μπορεί να μην γνωρίζει ότι έχει χάσει την εποικοινωνιακή μάχη απέναντι στη Δύση. Το διάγγελμά του δείχνει βεβαίως αμηχανία, αλλά κυρίως αποκαλύπτει ότι αποδέκτες του είναι πρωτίστως οι συμπατριώτες του, οι οποίοι είτε δεν είχαν πάρει στα σοβαρά την κατάσταση, είτε αν ασχολούνταν με τα καθημερινά ανακοινωθέντα είχαν μάλλον αρχίσει να κουράζονται. Τώρα πρέπει να καταλάβουν ότι ο πόλεμος είναι σοβαρή υπόθεση και η πατρίδα τους χρειάζεται.

Κουρασμένοι είναι και οι πολίτες στη Δύση. Αλλά και φοβισμένοι για τις οικονομικές συνέπειες μιας σύγκρουσης, που κανείς δε μπορεί να τους πει πότε θα τελειώσει. Κάθε είδηση που ενισχύει την «ελπίδα» ότι ο Πούτιν μπορεί να πέσει από τα μέσα και οι εχθροπραξίες να σταματήσουν είναι ευπρόσδεκτη. Ακόμα και για κάποιους που ενστικτωδώς έχουν συνειδητοποιήσει ότι το αύριο δεν μπορεί να ξαναγίνει όπως το χτες ή ότι η μια εξέλιξη δεν συνδέεται αυτομάτως με την άλλη.

Την ώρα λοιπόν που στο μέτωπο κάποιοι σκοτώνονται από πραγματικά πυρά, οι εκατέρωθεν μηχανές της μιντιακής προπαγάνδας των δύο πλευρών «γαζώνουν» τους δικούς τους πολίτες με ομοβροντίες.

Μια πιο ψύχραιμη ματιά των «τρομακτικών» απειλών του Πούτιν μας έδειξε για παράδειγμα ότι είναι άγνωστο πότε, πώς και πού θα δούμε αυτούς τους επιπρόσθετους 300.000 στρατιώτες να πολεμούν εναντίον του Κιέβου. Οι Ρώσοι στρατιωτικοί θα πρέπει να δουν πού θα τους καλέσουν, πώς θα τους ντύσουν, εξοπλίσουν, εκπαιδεύσουν. Αυτό μπορεί να κρατήσει και κάποιους μήνες, άρα μπορεί και να μην είναι τελικά και τόσο τρομακτικό. Οχι ότι δεν υπάρχουν άλλα πράγματα που θα μπορούσαν να μας τρομάξουν, αλλά αυτά είναι πιο περίπλοκα και δυσεξήγητα. Προφανώς ούτε ο Ρώσος πρόεδρος μπορεί να εξηγήσει τι ακριβώς θα κάνει με αυτή την «έξτρα δύναμη κρούσης», γιατί η εξαγγελία είναι και αποτέλεσμα της αμηχανίας του μπροστά στα αδιέξοδα, που φαίνεται να τον έχουν φέρει προηγούμενοι κακοί υπολογισμοί.

Την ίδια στιγμή ακούμε για κύμα φυγής νέων Ρώσων και μαζικές διαδηλώσεις. Βλέπουμε και κάποια πλάνα από ξυλοδαρμούς πολιτών σε πόλεις της Ρωσίας, και ξεχνάμε ότι τα δυτικά κανάλια μας έλεγαν ότι έχουν αποχωρήσει από τη Ρωσία, φοβούμενα παρενοχλήσεις. Τώρα βιντεοσκοπούν ανενόχλητα τις βαρβαρότητες της μυστικής αστυνομίας του Πούτιν. Αλλά τι μπορεί να χαρακτηριστεί «κύμα φυγής» σε μια χώρα 150 εκατομμυρίων και τι μαζική διαδήλωση σε μια πόλη 12 εκατομμυρίων; Ακόμα και σε ένα σιδερόφρακτο καθεστώς σαν της Ρωσίας.

Μια μικρή «παράκαμψη». Την Τετάρτη το απόγευμα στο δελτίο του το γερμανικό ZDF έδειξε και αυτό μια εικόνα με ουρές αυτοκινήτων στα σύνορα Ρωσίας-Φινλανδίας, για να υποστηρίξει το αφήγημα μαζικής φυγής. Αργότερα αναγκάστηκε να διορθώσει, μεταφέροντας την διευκρίνιση της φινλανδικής συνοριοφυλακής, ότι η κίνηση στα εν λόγω περάσματα ήταν στα σύνηθη επίπεδα της εποχής.

Ρωσία και Δύση παραμένουν λοιπόν εγκλωβισμένες στη γραμμή, που χάραξαν και οι δύο από την αρχή του πολέμου, που επιμένει να προβάλει ως τελικό στόχο τη «νίκη» και επιδιώκει σταθερά να αυτοδικαιώνει τις προηγούμενες επιλογές τους. Το αποτέλεσμα είναι ο δικός τους πόλεμος να ανατροφοδοτείται με νέο καύσιμο, να κορυφώνεται ακόμα και σε περιόδους ύφεσης στο πραγματικό μέτωπο, και ο «κανονικός» πόλεμος να μοιάζει χωρίς διακριτό τέλος.

Υπάρχει λογική σε αυτό; Ακόμα και αν δεχτούμε ότι η Δύση είναι η συνετή, η ανθρώπινη, η λογική απέναντι στον παράλογο, αδίστακτο, «τρελό» Πούτιν πόσο σκόπιμο είναι να επιμένεις να συγκρούεσαι με έναν ψυχικά διαταραγμένο και αποφασισμένο για όλα, αντί να αναζητείς μια διέξοδο για να δώσεις τέλος στον καβγά; Μια παροιμία λέει ότι «ο πιο ισχυρός υποχωρεί». Στην προκειμένη περίπτωση κανείς δεν δείχνει να είναι και να νοιώθει τόσο ισχυρός, που να σκέφτεται κάτι τέτοιο. Και η ανταλλαγή πυρών συνεχίζεται, με στόχο συνήθως την κοινή λογική.

Ρωσία: Περισσότερες από 1.000 συλλήψεις σε διαδηλώσεις κατά της μερικής επιστράτευσης

Η μάχη Δύσης-Ρωσίας στον ΟΗΕ για την «καρδιά» των ουδετέρων του πολέμου

Όπλα στην Ουκρανία από Ε.Ε. – Και επιπρόσθετες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας