Πούτιν κι Ερντογάν μαζί στην Τεχεράνη – Το ραντεβού των «απομονωμένων»
Η επίσκεψη του Ρώσου προέδρου στην Τεχεράνη είναι η πρώτη σε χώρα εκτός της πρώην Σοβιετικής Ενωσης μετά την έναρξη του πολέμου. Είναι όμως συνάμα η απόδειξη ότι μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων μοιάζει να είναι στα σπάργανα, πολύ διαφορετική όμως από αυτό που είχαν φανταστεί οι ΗΠΑ και οι πρόθυμοι σύμμαχοί τους.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, όπως και ο Ταγίπ Ερντογάν θα συζητήσουν με την ιρανική ηγεσία μεταξύ των άλλων για τη Συρία, μια χώρα όπου και οι τρεις έχουν έντονη στρατιωτική παρουσία. Θα είναι το ραντεβού των «απομονωμένων» και δεν εννοούμε με αυτό τον Ταγίπ Ερντογάν, όπως θέλει να τον παρουσιάζει η ελληνική κυβέρνηση. Ρωσία και Ιράν έχουν βρεθεί στο στόχαστρο των ΗΠΑ ως αντίπαλοι που πρέπει να απομονωθούν από την διεθνή κοινότητα. Αυτή είναι μια θεμελιώδης παράμετρος της σημερινής αμερικανικής στρατηγικής. Το αποτέλεσμα είναι οι δύο χώρες να μελετούν τώρα τις αναγκαίες ενέργειες για μια στενότερη πολιτική και οικονομική συνεργασία.
Αυτό δεν είναι μόνο ένα δείγμα ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν φαίνεται να το έχει πάρει απόφαση πως στο ορατό μέλλον οι σχέσεις του με τη Δύση θα είναι περιορισμένες, έως και απολύτως παγωμένες, συνεπώς θα πρέπει να αναζητήσει αλλού συνομιλητές και συμμάχους. Δείχνει επίσης ότι με τη στρατηγική Μπάιντεν δημιουργείται τελικά ένα μέτωπο χωρών, όπου ο αντιαμερικανισμός θα μπορεί να λειτουργεί ως συγκολλητική ουσία μια τάση που φαινόταν να έχει εξασθενήσει τα τελευταία χρόνια. Οι κάρτες ξαναμοιράζονται, ο κόσμος ξαναχωρίζεται και οι ΗΠΑ προσπαθούν να αντιδράσουν με απειλές, διαρροές και καταγγελίες, όπως αυτή για την πώληση μη επανδρωμένων αεροσκαφών από το Ιράν στη Μόσχα. Η Τεχεράνη δεν το διέψευσε, αλλά δεν έδειξε και να πολυνοιάζεται για τις ανησυχίες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Οπως δε νοιάζονται και οι Κινέζοι για τις κατά καιρούς αμερικανικές προειδοποιήσεις να μην τολμήσουν να στηρίξουν στρατιωτικά τη Ρωσία.
Το Ιράν πάντα επεδίωκε στενότερες σχέσεις με τη Μόσχα έχοντας το βραχνά των αμερικανικών κυρώσεων και απειλών. Ο πόλεμος στη Συρία τους έφερε πιο κοντά και ο πόλεμος στην Ουκρανία τους υποχρεώνει να αναβαθμίσουν τη σχέση τους τώρα που και οι δύο έχουν να ζήσουν με τις δυτικές κυρώσεις. Πρόσφατα ο πρόεδρος Πούτιν και ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραΐσι είχαν συναντηθεί στο Τουρκμενιστάν και είχαν επισημάνει με αμοιβαία ικανοποίηση την αύξηση σε όγκο των μεταξύ τους εμπορικών συναλλαγών.
Το αγκάθι στη σχέση των δύο πλευρών, που επίσης αναμένεται να τεθεί στο τραπέζι έχει να κάνει με το γεγονός ότι και οι δύο είναι παραγωγοί πετρελαίου σε ένα κόσμο όπου κάποιοι θέλουν τους αποκόψουν από τις αγορές. Οι προσπάθειες της Μόσχας να βρει νέους αγοραστές μπορεί να σημάνουν απώλειες της έτσι και αλλιώς περιορισμένης, λόγω κυρώσεων ιρανικής «πελατείας». Αυτό κάνει κάποιους δυτικούς αναλυτές να «αισοδοξούν» για τις δυσκολίες σύναψης μιας πραγματικής «συμμαχίας» Μόσχας-Τεχεράνης. Το τι θα συμβεί θα εξαρτηθεί και από τη στάση της Μόσχας στις συνομιλίες της Βιέννης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η Ρωσία τον περασμένο Μάρτιο μπλόκαρε τους διαδρόμους που φαίνονταν να ανοίγουν, για να υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα και ενδεχομένως μια σταδιακή άρση των εμπορικών περιορισμών, με τους οποίους πρέπει να ζει η περσική πλευρά.
Το Ιράν πάντα κοιτούσε προς τη Μόσχα, ελλείψει άλλων εν δυνάμει εταίρων. Τώρα και η Ρωσία μοιάζει να ενδιαφέρεται για τις δυνατότητες μιας πιθανής αναβάθμισης των σχέσεων της με την Τεχεράνη.
Η παρουσία Πούτιν στην περιοχή είναι και μια σαφής απάντηση στο πρόσφατο ταξίδι του προέδρου Τζο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή, όπου επιχείρησε να πιέσει Ισραήλ και συγκεκριμένες χώρες του Κόλπου για ενεργότερη συμμετοχή στον «αντιρωσικό άξονα», με ασαφή πάντως αποτελέσματα.
Οσο για τον Ερντογάν, η παρουσία του στην Τεχεράνη επιβεβαιώνει την «αναβάθμιση» της Τουρκίας και λόγω του πολέμου σε μια σημαντική περιφερειακή δύναμη, με ανάμιξη σε πάρα πολλά θερμά μέτωπα, από τη Συρία και τη Λιβύη μέχρι εσχάτως στην Ουκρανία. Η Τουρκία παραμένει η μοναδική χώρα του ΝΑΤΟ, που διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με τη Μόσχα και αυτό το χαρτί δεν είναι διατεθιμένη να το απωλέσει σε καμιά περίπτωση. Και όπως φαίνεται είναι κάτι που προσμετρούν στα «συν» της και οι υπερατλαντικοί της σύμμαχοι.
Ο Πούτιν ειρωνεύεται τους G7 – Πώς αντιδρά στις αποφάσεις της Μαδρίτης
