Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις Ουκρανίας και Ρωσίας σε μια προσπάθεια να τερματιστεί ο πόλεμος που μαίνεται για 21 ημέρες.
Σύμφωνα με τρεις ανθρώπους που πρόσκεινται στις διαπραγματεύσεις, στις συνομιλίες συζητείται ένα ειρηνευτικό σχέδιο 15 σημείων, που περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός και απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων, εάν το Κίεβο δηλώσει ουδετερότητα και αποδεχθεί όρια στις ένοπλες δυνάμεις του, όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ των “Financial Times“.
Ωστόσο, μετά το δημοσίευμα το Reuters, επικαλούμενο το ρωσικό πρακτορείο RIA μετέδωσε ότι ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι είναι νωρίς ακόμα για να αποκαλυφθεί συμφωνία.
Η προτεινόμενη συμφωνία, την οποία οι Ουκρανοί και Ρώσοι διαπραγματευτές συζήτησαν πλήρως για πρώτη φορά τη Δευτέρα, θα περιλαμβάνει την παραίτηση του Κιέβου από τις φιλοδοξίες του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και την υπόσχεση να μην φιλοξενήσει ξένες στρατιωτικές βάσεις ή όπλα με αντάλλαγμα την προστασία από συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία, είπαν οι πηγές προσκείμενες στις διαπραγματεύσεις.
Η φύση των δυτικών εγγυήσεων για την ουκρανική ασφάλεια -και η αποδοχή τους από τη Μόσχα- θα μπορούσε ακόμη να αποδειχθεί μεγάλο εμπόδιο σε οποιαδήποτε συμφωνία, όπως και το καθεστώς των ουκρανικών εδαφών που κατέλαβε η Ρωσία το 2014. Μια συμφωνία του 1994 που υποστήριζε την ουκρανική ασφάλεια απέτυχε να αποτρέψει τη ρωσική επιθετικότητα εναντίον της γειτονικής της χώρας.
Αν και η Μόσχα και το Κίεβο είπαν την Τετάρτη ότι έχουν κάνει πρόοδο στους όρους που αφορούν στη συμφωνία, αξιωματούχοι της Ουκρανίας παραμένουν σκεπτικοί για το αν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι απολύτως αφοσιωμένος στην ειρήνη και ανησυχούν ότι ενδεχομένως η Μόσχα να κερδίζει χρόνο για να ανασυντάξει τις δυνάμεις της και να συνεχίσει με την επιθετικότητά της.
Ο ανώτερος σύμβουλος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Μιχαΐλο Ποντόλιακ είπε στους Financial Times ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα περιελάμβανε “την απόσυρση των στρατευμάτων της Ρωσικής Ομοσπονδίας από τα εδάφη της Ουκρανίας” τα οποία κατέλαβαν από τις 24 Φεβρουαρίου, οπότε ξεκίνησε η ρωσική εισβολή. Συγκεκριμένα ζητείται να αποσυρθούν οι Ρώσοι από τις νότιες περιοχές κατά μήκος της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και από τα εδάφη στα ανατολικά και βόρεια του Κιέβου.
Η Ουκρανία θα διατηρήσει τις ένοπλες δυνάμεις της, αλλά θα ήταν υποχρεωμένη να μείνει εκτός στρατιωτικών συμμαχιών όπως το ΝΑΤΟ και να απέχει από τη φιλοξενία ξένων στρατιωτικών βάσεων στο έδαφός της. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη ότι η ουδετερότητα για την Ουκρανία με βάση το μοντέλο της Αυστρίας ή της Σουηδίας είναι μια πιθανότητα.
“Αυτή η επιλογή πραγματικά συζητείται τώρα και μπορεί να θεωρηθεί ουδέτερη”, είπε ο Πεσκόφ.
Ο Σεργκέι Λαβρόφ, ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, είπε ότι οι διαπραγματεύσεις είναι κοντά στο να καταλήξουν “σε συγκεκριμένες διατυπώσεις”. Επεσήμανε ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία δεν είναι εύκολες, αλλά πρόσθεσε ότι υπάρχει ελπίδα για συμβιβασμό. “Καθοδηγούμαι από τις αξιολογήσεις που μας δίνουν οι διαπραγματευτές μας. Λένε ότι οι διαπραγματεύσεις δεν είναι εύκολες για προφανείς λόγους. Ωστόσο, υπάρχει κάποια ελπίδα επίτευξης συμβιβασμού”, κατέληξε ο Λαβρόφ.
“Το ουδέτερο καθεστώς [της Ουκρανίας] συζητείται σοβαρά, σαφώς, μαζί με τις εγγυήσεις ασφαλείας. Αυτό ακριβώς είπε ο Πρόεδρος Πούτιν σε συνέντευξη Τύπου τον Φεβρουάριο: οποιεσδήποτε αποδεκτές παραλλαγές, οποιεσδήποτε αμοιβαία αποδεκτές εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία και όλες τις χώρες , συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, εκτός από τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ” υπογράμμισε. “Αυτό συζητείται στις διαπραγματεύσεις. Υπάρχουν απολύτως συγκεκριμένες διατυπώσεις και, κατά τη γνώμη μου, οι πλευρές είναι κοντά στο να συμφωνήσουν σε αυτές” πρόσθεσε.
Από την πλευρά του ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε πως οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις πρέπει να οδηγήσουν σε μία δίκαιη συμφωνία για την Ουκρανία που θα περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας που θα την προστατεύουν από μελλοντικές απειλές: “Μπορούμε και οφείλουμε να αγωνισθούμε σήμερα, τώρα. Μπορούμε και οφείλουμε να υπερασπισθούμε το κράτος μας, την ζωή μας, την ουκρανική ζωή. Μπορούμε και οφείλουμε να διαπραγματευθούμε μία δίκαιη και προσήκουσα ειρήνη για την Ουκρανία, πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας που θα λειτουργούν”, είπε μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος.
Η Ουκρανία απαιτεί “πλήρεις εγγυήσεις ασφαλείας” απέναντι στην Ρωσία, απορρίπτοντας παράλληλα την ιδέα της εφαρμογής ενός “αυστριακού ή σουηδικού” μοντέλου “ουδετερότητας”, ανακοίνωσε προηγουμένως η ουκρανική προεδρία.