Δεν χρειάστηκε να περάσει πολύς χρόνος για να φανεί ότι η Δύση τελικά αιφνιδιάστηκε από την απόφαση του Βλαντίμιρ Πούτιν να αναγνωρίσει τις «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, παρά το γεγονός ότι ήταν η ίδια που μιλούσε εδώ και μέρες για το ενδεχόμενο ρωσικής εισβολής. Και όπως έδειξαν οι «αυθόρμητοι» πανηγυρισμοί στο Ντονέτσκ, τελικά η απόφαση του Ρώσου Προέδρου ήταν ήδη προειλημμένη και καλά σχεδιασμένη.
Ενώ οι ΗΠΑ και η Βρετανία φαίνονται αποφασισμένες να προχωρήσουν σε πιο σκληρές κυρώσεις κατά της Μόσχας, η ΕΕ μάλλον ελπίζει ακόμα σε μια αποκλιμάκωση, προκειμένου να αποφύγει την έγκριση όλου του «πακέτου» αντίμετρων, το οποίο θα έχει συνέπειες και για την ίδια.
Το διάγγελμα Πούτιν έχει τρομάξει πολλούς γιατί ουσιαστικά αποτέλεσε μια αμφισβήτηση όχι μόνο της ουκρανικής κυριαρχίας στις δύο περιοχές, αλλά της ίδιας της ύπαρξης της Ουκρανίας. Αυτό είναι το πιο ανησυχητικό όλων και η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να κάνει πάλι ότι δεν κατάλαβε.
Το ερώτημα λοιπόν από εδώ και πέρα έχει δύο σκέλη. Το ένα είναι το βραχυπρόθεσμο και το άλλο το μεσοπρόθεσμο. Σε πρώτη φάση το θέμα είναι σε ποιο βαθμό θα εισβάλουν οι ρωσικές δυνάμεις στις δύο περιοχές και τι ακριβώς θα επιδιώξουν; Μέχρι πού θεωρεί η Μόσχα ότι φτάνουν τα «σύνορά» τους;
Και εδώ έρχεται το δεύτερο ζητούμενο. Θα αποτελέσει αυτή η εξέλιξη την απαρχή μιας ευρύτερης σύγκρουσης με την Ουκρανία ή απλώς την παγίωση μέσω της ρωσικής παρουσίας ενός καθεστώτος που ήδη προϋπήρχε; Αυτό φυσικά θα εξαρτηθεί και από την απάντηση του Κιέβου και των συμμάχων του.
Η εμπειρία της Οσετίας και Αμπχαζίας μας δείχνει ότι εκεί που μπαίνουν οι ρωσικές δυνάμεις, εκεί παραμένουν. Από το 2008 αυτό συμβαίνει σε εκείνες τις δύο περιοχές μέσα στα επίσημα σύνορα της Γεωργίας, τα οποία και σταδιακά «μετακινούνται» μετά από κάποιες επιχειρήσεις. Μπορεί να συμβεί το ίδιο και στην Ουκρανία;
Φυσικά και ο Πούτιν έχει το «προνόμιο», που του χαρίζει το αυταρχικό καθεστώς διακυβέρνησης που έχει εγκαθιδρύσει στη Ρωσία εδώ και και δεκαετίες να μπορεί να αποφασίζει ανεξέλεγκτα και να μην περιμένει ούτε διαβουλεύσεις, ούτε συγκαταθέσεις κάποιων άλλων. Από τη στιγμή που έχει ανοίξει τα «πρώτα του χαρτιά» στο τραπέζι περιμένει πλέον την κίνηση των «απέναντι».
Θα είναι η απάντηση τόσο αποφασιστική, όσο προειδοποιούσαν ορισμένοι ή θα επιχειρηθεί και πάλι ένας συνδυασμός απειλών, ήπιων μέτρων και μικροπροκλήσεων με την προσπάθεια κατευνασμού; Αυτό είναι που αποτελεί αυτή τη στιγμή το επίδικο των διαβουλεύσεων στη Δύση.
Το λάθος της Ευρώπης ήταν ότι αγνόησε τα σημάδια. Η συμφωνία του Μινσκ την οποία τώρα όλοι θεωρούν τελειωμένη και την οποία και οι δύο πλευρές είχαν δείξει άλλωστε ότι δεν την είχαν και σε μεγάλη «εκτίμηση», είχε μάλλον το χαρακτήρα μετάθεσης στο μέλλον της επίλυσης μιας διένεξης, που έχει και ιστορικές ρίζες. Αυτό το μέλλον είναι τώρα.
Είναι βεβαίως ένα ερώτημα το γιατί φτάσαμε ως εδώ. Αν δηλαδή η προσπάθεια επέκτασης του ΝΑΤΟ, με πρόσχημα την ασφάλεια των Ανατολικοευρωπαίων δεν ήταν κάτι σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Στη λογική «μπείτε στο ΝΑΤΟ για να προστατευτείτε από προβλήματα που δεν θα υπήρχαν αν δεν υπήρχε το ΝΑΤΟ». Οπως είναι και ένα ερώτημα για το αν τελικά ο Πούτιν δεν είναι και τόσο απρόβλεπτος. Αν δηλαδή η αντίδρασή του ήταν ακριβώς τόσο προβλέψιμη, που οι κινήσεις συγκεκριμένων κύκλων της Δύσης εκεί ακριβώς αποσκοπούσαν.
Αν είναι έτσι τότε θα πρέπει να δούμε ποιο είναι το επόμενο στάδιο του σχετικού σχεδιασμού.
Διαβάστε ακόμα