Ηλεκτροσόκ είναι η λέξη που περιγράφει το συναίσθημα των καταναλωτών, όταν αντικρίζουν τους λογαριασμούς ρεύματος, αλλά και φυσικού αερίου στη χώρα μας και ευρύτερα στην Ευρώπη. Εκατομμύρια νοικοκυριά ανά την Ευρώπη έχουν ήδη έρθει αντιμέτωπα με τριπλάσιους λογαριασμούς ρεύματος σε σχέση με τα πέρισι, σύμφωνα με στοιχεία από ανάλυσή το Reuters.
Το χρηματικό ποσό των 1.200 ευρώ κατά μέσο όρο ξόδεψαν τα νοικοκυριά της Ευρωζώνης το 2020 για φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα. Το ποσό αυτό θα εκτιναχθεί φέτος στα 1.850 ευρώ φέτος, σύμφωνα με αναλυτές της BofA, καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις ανεβάζουν τις τιμές του φυσικού αερίου.
Και δεν είναι μόνο τα νοικοκυριά που το υφίστανται αυτό. Οι βιομηχανίες βλέπουν το κόστος να εκτινάσσεται στα ύψη, ενώ δεκάδες επιχειρήσεις ηλεκτρικού ρεύματος έχουν οδηγηθεί στη χρεοκοπία. Μόνο στη Γερμανία σε 39 εταιρείες μπήκε λουκέτο ή ανεστάλησαν προσωρινά οι υπηρεσίες τον τελευταίο χρόνο. Οι επιπτώσεις όμως είναι ευρύτερες για την οικονομία, αφού πλήττεται δριμύτατα και η κατανάλωση.
Η ενέργεια συνήθως καλύπτει λίγο πάνω από το 6% της ιδιωτικής κατανάλωσης στην Ευρωζώνη, αλλά το μεριδιό της θα μπορούσε να φτάσει στο 8% με 10% φέτος, υπολογίζει η ING, προειδοποιώντας ότι αυτό θα οδηγήσει σε κάμψη άλλου είδους δαπάνες.
Στην Ιταλία για παράδειγμα η Nomisma Energia υπολογίζει ότι η τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος θα ροκανίσουν 2,9% από την κατανάλωση των νοικοκυριών και 1,1% από το ΑΕΠ φέτος, εάν παραμείνουν κοντά στα τρέχοντα επίπεδα. Η εικόνα είναι ακόμη πιο ζοφερή στην Ισπανία, όπου οικονομολόγοι της BBVA «βλέπουν» πλήγμα 1,4% στο εφετινό ΑΕΠ.
«Μου έπεσε το σαγόνι, όταν άνοιξα το λογαριασμό»
Στην ανάλυση του Reuters αναφέρεται το χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός Γερμανού. Όταν ο Christian Hurtz άνοιξε τον λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος λίγο πριν την Πρωτοχρονιά, του έπεσε σαγόνι… Είχε υπερτριπλασιαστεί από την τιμή που συνήθως πλήρωνε. Ο 41χρονος προγραμματιστής λογισμικού από την Κολωνία της Γερμανίας είναι ένας από τους εκατομμύρια Ευρωπαίους που είδαν το ενεργειακό κόστος τους να αυξάνεται.
«Στην αρχή νόμιζα ότι αυτό ήταν το ποσό για τρεις μήνες», είπε ο Hurtz. «Όταν συνειδητοποίησα ότι το ήθελαν κάθε μήνα, μου έπεσε το σαγόνι. Μου χάλασε λίγο τις διακοπές των Χριστουγέννων», είπε στο Reuters.
«Με έπιασε ζαλάδα» , λέει Έλληνας Βιοτέχνης
Και ακολουθεί το παράδειγμα ενός ιδιοκτήτη βιοτεχνίας ξηρών καρπών στην Ελλάδα που μιλά για τον τελευταίο λογαριασμό ρεύματος στην επιχείρηση του. Ο κ. Μπαλαμούτσος καλείται να πληρώσει το ποσό των 7.289 ευρώ, όταν πέρυσι για το ίδιο διάστημα πλήρωσε 3.743 ευρώ.
Δηλαδή η αύξηση αγγίζει τα 3.546 ευρώ. Η συγκεκριμένη σχεδόν διπλάσια τιμή ήρθε παρόλο που η επιχείρηση είχε ελαφρώς μικρότερη κατανάλωσή ρεύματος. Στην τελική τιμή μάλιστα περιλαμβάνεται μάλιστα και η κρατική έκπτωση, η οποία φτάνει στα 650 ευρώ.
Στη συνέχεια ο επιχειρηματίας έδειξε τους λογαριασμούς φυσικού αερίου του Ιανουαρίου του 2021 και τον αντίστοιχο φετινό. Πέρυσι κλήθηκε να πληρώσει συνολικά 997 ευρώ και φέτος το ποσό έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 500 ευρώ και φτάνει στα 1.471 ευρώ. Αυτό είναι το τελικό ποσό παρόλο που στον λογαριασμό αναγράφεται ότι η κατανάλωση φυσικού αερίου φέτος ήταν σχεδόν η μισή συγκριτικά με πέρυσι.
Διεύρυνση των δικαιούχων επιδότησης
Διεύρυνση των δικαιούχων επιδότησης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου πρόβλέπεται μέσω τροπολογίας που κατατέθηκε. Μεταξύ άλλων, εφεξής περιλαμβάνονται όλοι οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας ανεξαρτήτως επιπέδου τάσης – συμπεριλαμβανομένων και των καταναλωτών αγροτικής χρήσης για τους οποίους περιορίζεται η κατανάλωση από την 1.8.2021 εως και 31.12.2021 καθώς και όλοι οι καταναλωτές φυσικού αερίου εκτός των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης φυσικού αερίου για παραγωγή θερμικής ενέργειας
Υπενθυμίζεται οτι σύμφωνα με την ΚΥΑ που είχε δημοσιευτεί δικαιούχοι της επιδότησης είναι όλοι οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι παροχές των οποίων συνδέονται στη χαμηλή τάση, συμπεριλαμβανομένων των δικαιούχων ειδικών τιμολογίων Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) και Τιμολογίου Υπηρεσιών Αλληλεγγύης (ΤΥΑ).
Η επιδότηση υπολογίζεται, για κάθε δικαιούχο, ως το γινόμενο της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του κάθε μήνα επί του ποσού της μοναδιαίας επιδότησης του μήνα και εφαρμόζεται στους λογαριασμούς κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, έναντι ή εκκαθαριστικούς, οι οποίοι εκδίδονται εντός πέντε ημερών από την έναρξη ισχύος του μέτρου και καλύπτουν περιόδους κατανάλωσης, που εμπίπτουν στην περίοδο εφαρμογής του.
Στους λογαριασμούς ενσωματώνεται και η επιδότηση, που αφορά στην περίοδο εφαρμογής του μέτρου και δεν έχει υπολογιστεί στους λογαριασμούς που έχουν εκδοθεί σε ημερομηνία προγενέστερη.
Η επιδότηση για τα νοικοκυριά ορίζεται ως εξής:
Για κατανάλωση έως 150 κιλοβατώρες, επιδοτείται το 80% με 160 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Για κατανάλωση από 151-300 κιλοβατώρες επιδοτείται το 60% με 120 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Έτσι η μέση μηνιαία ενίσχυση αντιστοιχεί σε 42 ευρώ για τις πρώτες 300KWh.
Το μέτρο αφορά σε 4.200.000 παροχές και ο συνολικός προϋπολογισμός του μέτρου αγγίζει τα 157 εκατ. ευρώ.
Ειδικά για τα νοικοκυριά με κοινωνικό τιμολόγιο (ΚΟΤ) η επιδότηση θα ανέλθει στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή απορροφάται το 90% της αύξησης και η μέση μηνιαία ενίσχυση αντιστοιχεί σε 54 ευρώ για τις πρώτες 300KWh.
Επιδότηση και σε μη οικιακά τιμολόγια
Θα επιδοτηθούν οριζόντια όλα τα μη οικιακά τιμολόγια (αγροτικά, εμπορικά, βιομηχανικά, επαγγελματικά, λοιπές χρήσεις κ.λπ.), ανεξαρτήτως μεγέθους και επιπέδου τάσης (Χαμηλή, Μέση, Υψηλή Τάση).
Η επιδότηση θα ανέλθει στο 50% του αυξημένου κόστους και αφορά όλη την μηνιαία κατανάλωση. Η μοναδιαία τιμή της επιδότησης ορίζεται σε 65€/MWh.
Το σύνολο του μέτρου επιδότησης των επιχειρήσεων για τον Ιανουάριο εκτιμάται σε 133 εκατ. ευρώ.
Από τον Νοέμβριο του 2021 έως τον Μάρτιο του 2022 ισχύει και η αναστολή της πληρωμής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) για τη στήριξη των επιχειρήσεων που είναι συνδεδεμένες στη Μέση Τάση.
Από τον Φεβρουάριο και μετά, εξετάζεται, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, η επιδότηση να είναι προσαρμοσμένη ανά επαγγελματικό κλάδο ανάλογα με τη βαρύτητα του ενεργειακού κόστους στην κάθε επιχείρηση.
Διαβάστε επίσης:
Διευρύνονται οι δικαιούχοι επιδότησης για ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο
Ακρίβεια: Ποια προϊόντα είναι «πρωταθλητές» – Νοικοκυριά σε απόγνωση
Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA): Μας περιμένουν πολλά χρόνια ενεργειακής κρίσης