Δεν μπορείς να νικήσεις ένα παγιωμένο και καλά δικτυωμένο καθεστώς κάνοντας περίπατο. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα των τουρκικών εκλογών. Μπορεί η «πτώση» του Ερντογάν κάτω από το 50% να θίγει λίγο τον εγωισμό του, αλλά η νέα αφετηρία για την επόμενη κούρσα του δίνει ένα προβάδισμα, που θα αποδειχτεί προφανώς μη αναστρέψιμο. Η διατήρηση της πλειοψηφίας του στη Βουλή έστω και με απώλειες, προϊδεάζει για το τι θα ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια. Η Τουρκία θα συνεχίσει να κινείται στην κατεύθυνση εγκαθίδρυσης ενός αυταρχικού, ολοκληρωτικού καθεστώτος και ίσως με ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες, αφού ο ηγεμόνας θα θέλει να πάρει την «εκδίκησή» του απο εκείνους που τον αμφισβήτησαν. Παράλληλα θα συνεχίζει να ποντάρει στο διχασμό για να δικαιολογεί τις αποτυχίες του στην οικονομία και την αποστέωση της δημοκρατίας, που ήταν σήμα κατατεθέν της προεδρίας του.
Χαμένοι και οι δημοσκόποι
Οι υποψίες για νοθεία θα συνεχίσουν να υπάρχουν στην ατμόσφαιρα ενόψει και του δευτέρου γύρου, αλλά θα είναι λάθος της αντιπολίτευσης να ποντάρει μόνο σε αυτές, έχοντας σαν επιχείρημά της τις… δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν το δικό της θρίαμβο. Η αδυναμία τους να καταγράψουν υπόγειες τάσεις στις σύγχρονες κοινωνίες είναι ένα ζήτημα που ξεπερνά τα όρια της Τουρκίας, αλλά αυτή είναι μια άλλη συζήτηση.
Υπάρχει φυσικά μια «μαγιά» εκδημοκρατισμού στην κοινωνία, αλλά δεν έχει φτάσει ακόμα στο επίπεδο ωρίμανσης, που θα έφερνε την επικράτηση της «άλλης Τουρκίας».
Ο τρόπος που παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα, δίνοντας μια πρώτη εικόνα αυτοδυναμίας του Ερντογάν, εξηγεί γιατί είναι σημαντικό για όλα τα «καθεστώτα» να κρατούν στα χέρια τους τα κλειδιά των δημόσιων ΜΜΕ και να επηρεάζουν όσο μπορούν και τα ιδιωτικά. Μπορεί να καταλάβει κανείς ότι ο ρόλος που έπαιξαν προεκλογικά ήταν ανάλογος και σίγουρα πολλαπλάσια σημαντικότερος από εκείνο της βραδιάς των αποτελεσμάτων.
Μπορεί να στηριχτούν οι δημοκρατικές δυνάμεις;
Ο σίγουρος χαμένος αυτός των εκλογών είναι ο λαος της Τουρκίας και κυρίως οι νέοι άνθρωποι, οι γυναίκες, οι μειονότητες, αυτοί που έχουν δημοκρατικές ευαισθησίες. Αυτοί θα συνεχίζουν να υποφέρουν από ένα αποπνικτικό σύστημα, που τους περιορίζει το μέλλον και δείχνει να αναπαράγει αδιέξοδα και στην οικονομία.
Η «πολιτισμένη Ευρώπη» θεώρησε ότι αρκούσε να «βοηθήσει» τη δημοκρατική αντιπολίτευση με κάποια δηκτικά δημοσιεύματα εναντίον του Ερντογάν. Κάποιοι πιστεύουν ότι αυτό μάλλον φούσκωσε τα δικά του πανιά. Το ερώτημα είναι τώρα αν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ μπορούν να βρουν ένα τρόπο για να στηρίξουν τις δημοκρατικές δυνάμεις στην Τουρκία, να στείλουν ένα σαφές μήνυμα στην εξουσία ότι δε μπορεί να αγνοεί τη θέληση της μισής χώρας, να χρησιμοποιήσουν επιτέλους έξυπνα και αποτελεσματικά το πολυσυζητημένο όπλο των κυρώσεων. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα συμβεί αυτό μετά τις 28 Μαΐου.
«Πάγωμα» συναλλαγών στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και υποχώρηση της τουρκικής λίρας
Σε υψηλά επίπεδα τα επιτόκια της ΕΚΤ – Τα σενάρια για την πρώτη μείωση και οι νέες προβλέψεις
Κοινωνικός τουρισμός 2023: Πόσοι θα είναι φέτος οι δικαιούχοι – Πότε αρχίζουν οι αιτήσεις