Το Βραβείο παρέλαβε η κόρη του Αλεξέι Ναβάλνι, Ντάρια.
Στον Ρώσο πολιτικό της αντιπολίτευσης και ακτιβιστή κατά της διαφθοράς, Αλεξέι Ναβάλνι απονεμήθηκε το Βραβείο Ζαχάρωφ 2021 για την ελευθερία της σκέψης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Πρόκειται και για ένα σαφές πολιτικό μήνυμα, σε μια περίοδο που οι σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας δεν διανύουν και την καλύτερη τους φάση.
Το Βραβείο παρέλαβε η κόρη του Αλεξέι Ναβάλνι, Ντάρια, αφού ο Ναβάλνι βρίσκεται σε φυλακή της Ρωσίας από τον Ιανουάριο του 2021.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι δήλωσε: «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επέλεξε τον Αλεξέι Ναβάλνι για το φετινό Βραβείο Ζαχάρωφ. Έχει αγωνιστεί με συνέπεια κατά της διαφθοράς του καθεστώτος του Βλαντιμίρ Πούτιν, και, μέσω των λογαριασμών του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και των πολιτικών εκστρατειών του, βοήθησε να αναδειχθούν περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας. Ο Αλεξέι Ναβάλνι κινητοποίησε και κέρδισε την υποστήριξη εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρη τη Ρωσία. Για το λόγο αυτό, δηλητηριάστηκε και φυλακίστηκε.»
«Απονέμοντας το Βραβείο Ζαχάρωφ στον Αλεξέι Ναβάλνι , αναγνωρίζουμε την τεράστια προσωπική του γενναιότητα και επαναλαμβάνουμε την ακλόνητη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την άμεση απελευθέρωσή του», πρόσθεσε.
Η αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Χάιντι Χαούταλα δήλωσε: «Φέτος, το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης απονεμήθηκε σε υπέρμαχο της αλλαγής. Ο Αλεξέι Ναβάλνι επέδειξε μεγάλη θάρρος στις προσπάθειές του να αποκαταστήσει το δικαίωμα στην επιλογή του λαού της Ρωσίας να επιλέξει τους ηγέτες του. Για πολλά χρόνια αγωνίζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες στη χώρα του. Αυτό του έχει κοστίσει την ελευθερία του και παραλίγο τη ζωή του. Εξ ονόματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ζητώ την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσή του.»
«Σήμερα, το Κοινοβούλιο τιμά επίσης μια ομάδα Αφγανών γυναικών, οι οποίες αγωνίστηκαν σκληρά για την ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα τους και οι οποίες συμπεριλήφθηκαν στην προεπιλογή για το Βραβείο Ζαχάρωφ. Τιμούμε το θάρρος των γυναικών αυτών, οι οποίες είναι μεταξύ των πρώτων που υπέστησαν παραβιάσεις των πλέον βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών τους μετά την κατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν», πρόσθεσε.
Εκφραστής της αντιπλίτευσης στη Ρωσία
Ο Αλεξέι Ναβάλνι είναι Ρώσος πολιτικός της αντιπολίτευσης, ακτιβιστής κατά της διαφθοράς και σημαντικός πολιτικός αντίπαλος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Ήρθε στο προσκήνιο της διεθνούς επικαιρότητας διοργανώνοντας διαδηλώσεις κατά του προέδρου Πούτιν και της κυβέρνησής του, και λόγω της υποψηφιότητάς του για το αξίωμα του Προέδρου στη χώρα του, υποσχόμενος μεταρρυθμίσεις κατά της διαφθοράς. Τον Αύγουστο του 2020, ο Ναβάλνι δηλητηριάστηκε και χρειάστηκαν μήνες για να αναρρώσει στο Βερολίνο. Συνελήφθη κατά την επιστροφή του στη Μόσχα τον Ιανουάριο του 2021.
Εκτίει επί του παρόντος ποινή φυλάκισης τρεισήμισι ετών, στην οποία απομένουν περισσότερα από δύο χρόνια. Ενώ ήταν φυλακισμένος σε σωφρονιστικό ίδρυμα υψίστης ασφάλειας, ο Αλεξέι Ναβάλνι πραγματοποίησε μακρά απεργία πείνας στα τέλη Μαρτίου 2021 για να διαμαρτυρηθεί για την έλλειψη πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη. Τον Ιούνιο του 2021, ρωσικό δικαστήριο απαγόρευσε τη λειτουργία των περιφερειακών γραφείων του Ναβάλνι και του ιδρύματός του για την καταπολέμηση της διαφθοράς, τα οποία έχουν πλέον χαρακτηριστεί ως εξτρεμιστικά και ανεπιθύμητα από τις ρωσικές αρχές.
Το Βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης απονέμεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάθε χρόνο. Το βραβείο θεσπίστηκε το 1988 και τιμά άτομα και οργανώσεις που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Ονομάστηκε προς τιμήν του Σοβιετικού φυσικού και πολιτικού αντιφρονούντα Αντρέι Ζαχάρωφ και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 ευρώ.
Το Κοινοβούλιο απένειμε πέρυσι το βραβείο στη δημοκρατική αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, η οποία εκπροσωπήθηκε από το Συμβούλιο Συντονισμού το οποίο αποτελούν γενναίες γυναίκες και προσωπικότητες της πολιτικής και της κοινωνίας των πολιτών.
