Παρουσιάστηκε σήμερα ο Μηχανισμός Καταγραφής Περιστατικών Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σε συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα το πρωί (24/1) στα γραφεία της ΕΕΔΑ. Ο μηχανισμός δημιουργήθηκε το 2021 και ήδη έχει καταγράψει μέσω μαρτυριών θυμάτων δεκάδες περιστατικά επαναπροώθησης από τα ελληνικά σύνορα.
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΕΕΔΑ στον Μηχανισμό Καταγραφής «συμμετέχουν οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών που δραστηριοποιούνται στο πεδίο και προσφέρουν δωρεάν νομικές, ιατρικές, ψυχοκοινωνικές ή άλλες υπηρεσίες σε πολίτες τρίτων χωρών. Στον Μηχανισμό Καταγραφής συμμετέχει ως συνεργαζόμενος φορέας, στo πλαίσιo της εντολής του, το Γραφείο Ελλάδος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (ΥΑ/ΟΗΕ), προσφέροντας στον Μηχανισμό Καταγραφής τεχνική υποστήριξη».
Ο στόχος του Μηχανισμού Καταγραφής Περιστατικών Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών
Η ανακοίνωση περιγράφει ως στόχο του Μηχανισμού την παρακολούθηση καταγραφή και ανάδειξη του φαινομένου «των άτυπων αναγκαστικών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών από την Ελλάδα σε άλλες χώρες, μέσω προσωπικών συνεντεύξεων με τα φερόμενα θύματα και μέσω της υιοθέτησης μιας κοινής, διαφανούς και επιστημονικής μεθοδολογίας στις καταγραφές. Επιδιώκει την προώθηση και εμπέδωση του σεβασμού της αρχής της μη-επαναπροώθησης και τη διασφάλιση των εγγυήσεων και των νόμιμων διαδικασιών. Στόχο του Μηχανισμού Καταγραφής αποτελεί η ενίσχυση της λογοδοσίας για τις δηλούμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αναφέρεται ότι συντελούνται κατά τη διάρκεια εξέλιξης περιστατικών άτυπων αναγκαστικών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών από την Ελλάδα σε άλλες χώρες».
Ο μηχανισμός έχει ήδη καταγράψει 50 περιστατικά άτυπων αναγκαστικών επιστροφών από τον Απρίλιο του 2020 μέχρι και τον Οκτώβριο του 2022, τα οποία υποστηρίζονται από 58 μαρτυρίες.
Όπως σημειώνεται στο δελτίο τύπου της ΕΕΔΑ ο Μηχανισμός, πέραν της πρώτης Ενδιάμεσης Έκθεσης που παρουσίασε στην εκδήλωση, θα παρουσιάσει αναλυτικά ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία των περιστατικών που κατέγραψε στην ετήσια πλήρη έκθεσή του που θα δημοσιευθεί αργότερα εντός του έτους.
Τι στοιχεία φέρνει στο φως η Ενδιάμεση Έκθεση του Μηχανισμού
«Ο Μηχανισμός Καταγραφής έχει καταγράψει 50 περιστατικά άτυπων αναγκαστικών επιστροφών που κατά τους ισχυρισμούς των φερόμενων θυμάτων συνέβησαν από τον Απρίλιο του 2020 μέχρι και τον Οκτώβριο του 2022. Για τα 50 αυτά περιστατικά, ο Μηχανισμός Καταγραφής έχει καταγράψει, από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2022, 58 μαρτυρίες με προσωπικές συνεντεύξεις με 43 πρόσωπα που ισχυρίζονται ότι είναι θύματα αυτών των περιστατικών άτυπων αναγκαστικών επιστροφών από την ελληνική επικράτεια» αναφέρει η Έκθεση σχετικά με τις καταγραφές που έχουν πραγματοποιηθεί.
Η καταγραφές, σύμφωνα με την έκθεση, γίνονται με συγκεκριμένη διαδικασία και προδιαγραφές, βασισμένες στον ορισμό της Άτυπης Αναγκαστικής Επιστροφής και οριστικοποιούνται μόνον όταν έχει εξασφαλιστεί ότι τα καταγγελλόμενα περιστατικά ανταποκρίνονται στον ορισμό αυτό.
Όπως αναφέρει η έκθεση: «Από τα περιστατικά που έχει καταγράψει στην μέχρι τώρα λειτουργία του ο Μηχανισμός από τα 50 περιστατικά που έχει καταγράψει ο Μηχανισμός Καταγραφής 28 συνέβησαν, κατά τους ισχυρισμούς των φερόμενων θυμάτων, μέσα στο 2022, 11 μέσα στο 2021 και 11 μέσα στο 2020. [..] σε 24 περιστατικά τα φερόμενα θύματα, κατά τους ισχυρισμούς τους, εντοπίστηκαν στην συνοριακή περιοχή του ποταμού Έβρου, σε 7 περιστατικά τα φερόμενα θύματα εντοπίστηκαν στην ενδοχώρα, σε 6 περιστατικά τα φερόμενα θύματα εντοπίστηκαν σε νησί της ελληνικής επικράτειας, και σε 13 περιστατικά τα φερόμενα θύματα εντοπίστηκαν στη θαλάσσια περιοχή κοντά σε κάποιο νησί της ελληνικής επικράτειας».
Από τις μαρτυρίες των θυμάτων το 88% αναφέρει ότι ασκήθηκε βία κατά την επαναπροώθηση «όπως
για παράδειγμα σωματική και λεκτική βία ή απειλή, προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας και αφαίρεση
προσωπικών αντικειμένων, είτε εναντίον του προσώπου που έδωσε την μαρτυρία είτε εναντίον άλλων μελών της ομάδας που υπέστη την άτυπη αναγκαστική επιστροφή».
Επιπλέον, «από τις 51 μαρτυρίες, στις οποίες αναφέρεται ότι ασκήθηκε βία κατά την πραγματοποίηση της φυσικής απομάκρυνσης, σε 33 αναφέρεται ότι η βία ασκήθηκε από ένστολους και σε 18 από άτομα που δεν ήταν ένστολοι».
Η έκθεση του Μηχανισμού αναφέρει επίσης ότι στο 93% των μαρτυριών αναφέρθηκε κατάσχεση προσωπικών αντικειμένων ενώ στο 60% αναφέρθηκε ότι εκφράστηκε βούληση για διεθνή προστασία ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι «Μεταξύ των 43 φερόμενων θυμάτων περιλαμβάνονται 6 αναγνωρισμένοι πρόσφυγες στην Ελλάδα και 5 καταγεγραμμένοι στην Ελλάδα αιτούντες άσυλο».
Την προστασία Ράμμου και ΑΔΑΕ θα ζητήσει το Ευρωκοινοβούλιο – Τι αναφέρει το EURACTIV