Με διψήφια ποσοστά τρέχει ο πληθωρισμός, για πρώτη φορά έπειτα από 28 χρόνια. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ο εθνικός δείκτης τιμών καταναλωτή διαμορφώθηκε τον Απρίλιο στο 10,2% από το 8,9% τον Μάρτιο καταγράφοντας επίπεδα ρεκόρ από το 1994. Σε σύγκριση με τον Μάρτιο, ο πληθωρισμός έτρεξε με ρυθμό 2,1%.
Για άλλον έναν μήνα, οι τιμές του ρεύματος, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου θέρμανσης εκτινάχθηκαν σε πολύ υψηλά επίπεδα, καταγράφοντας αυξήσεις 88,8%, 122,6% και 65,1%.
Οι πληθωριστικές πιέσεις που προκαλούν η ενεργειακή κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν γίνει αισθητές εδώ και καιρό στην ελληνική οικονομία και τις τσέπες των καταναλωτών. Οι ανατιμήσεις στις τιμές της ενέργειας, των πρώτων υλών και στις μεταφορές οδηγούν και σε αυξήσεις στα σούπερ μαρκετ και τα καταστήματα. Η μία μετά την άλλη οι επιχειρήσεις, ακόμη και όσες δεν είχαν προβεί σε ανατιμήσεις το 2021, πλέον το κάνουν, καθώς θέλουν να διασφαλίσουν τη συνέχειά τους και ταυτόχρονα να περιορίσουν την πίεση που δέχονται τα περιθώρια κέρδους.
Σε κρίσιμες κατηγορίες προϊόντων η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Καταγράφεται σε ένα χρόνο αύξηση 122% στο φυσικό αέριο, 88% στον ηλεκτρισμό και 55% στο πετρέλαιο θέρμανσης. Ανατιμήσεις 29% στα καύσιμα και 15,8% στις μεταφορές με αεροπλάνο.
Αυξήθηκαν 22% τα έλαια, 14% τα κρέατα 13% τα λαχανικά και 11,7% τα γαλακτοκομικά. Συνολικά 10% υψηλότερα είναι το ψωμί.
Οι τομείς
Η αύξηση του Γενικού ΔΤΚ κατά 10,2% τον Απρίλιο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Απριλίου 2021 προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:
- 10,9% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε ψωμί και δημητριακά, κρέατα (γενικά), ψάρια (γενικά), γαλακτοκομικά και αυγά, έλαια και λίπη, νωπά φρούτα, λαχανικά (γενικά), ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφέ-κακάο-τσάι, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων.
- 1,6% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση, λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
- 35,2% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε ενοίκια κατοικιών, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, στερεά καύσιμα.
- 4,2% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε έπιπλα και διακοσμητικά είδη, υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.
- 15,4% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα και λιπαντικά, συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με πλοίο.
- 1,2% στην ομάδα Αναψυχή-Πολιτιστικές δραστηριότητες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού, μικρά είδη αναψυχής-άνθη-κατοικίδια ζώα, κινηματογράφους-θέατρα, γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης, πακέτο διακοπών. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στον οπτικοακουστικό εξοπλισμό-υπολογιστές-επισκευές.
- 0,9% στην ομάδα Εκπαίδευση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- 3,8% στην ομάδα Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία, ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.
- 0,9% στην ομάδα Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα άλλα είδη ατομικής φροντίδας. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στα ασφάλιστρα οχημάτων.
Από τη μείωση του δείκτη κατά:
- 2,7% στην ομάδα Επικοινωνίες, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών σε τηλεφωνικό εξοπλισμό κινητών τηλεφώνων, τηλεφωνικές υπηρεσίες.
Τα σενάρια για το 2022
Τα μηνύματα που υπάρχουν από την εγχώρια και διεθνή αγορά είναι ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022, επιφέροντας ισχυρό πλήγμα στο εισόδημα των καταναλωτών και προκαλώντας τεράστια επιβάρυνση στη λειτουργία των επιχειρήσεων.
Το χειρότερο ίσως είναι ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη διάρκεια και την ένταση του φαινομένου. Το υπουργείο Οικονομικών αλλά και άλλοι φορείς και οργανισμοί, έχουν εδώ και καιρό αναθεωρήσει τις εκτιμήσεις τους για το 2022.
Στο Αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας, που κατέθεσε προ 10ημέρου στις Βρυξέλλες το υπουργείο Οικονομικών, η βασική εκτίμηση είναι ότι ο μέσος πληθωρισμός για το 2022 θα διαμορφωθεί στο 5,6%, καθώς από το καλοκαίρι και έπειτα αναμένεται να αποκλιμακωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις.
Νέα μέτρα στήριξης
Σημαντικό ρόλο σε αυτό το πλαίσιο αναμένεται να διαδραματίσει το πακέτο των μέτρων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για την μείωση των τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα. Όπως είπε χθες ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας με τα 3,2 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα για τη στήριξη των νοικοκυριών, εκ των οποίων το 1,1 δισ. ευρώ θα προέλθει από τον προϋπολογισμό, εξαντλούνται τα περιθώρια του προϋπολογισμού, με τα σημερινά δεδομένα.
Άφησε όμως ανοιχτό να υπάρξουν νέα περιθώρια στο μέλλον, ανάλογα με την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Αλώστε, σύμφωνα με τον ίδιο, τα περιθώρια για τα μέτρα της περασμένης εβδομάδας τα έδωσαν η καλύτερη από την προβλεπόμενη εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2021, η καλή πορεία του φετινού πρώτου τετραμήνου και τα 39 δισ. ευρώ των ταμειακών διαθεσίμων.
Το υπουργείο Οικονομικών κρατά εφεδρείες ώστε να χρησιμοποιηθούν το επόμενο διάστημα εάν χρειαστεί. Τα μέτρα που βρίσκονται προς το παρόν στο συρτάρι και μπορεί να ενεργοποιηθούν εάν χρειαστεί είναι μεταξύ άλλων ένα πιο διευρυμένο επίδομα στέγασης αλλά και στοχευμένη μείωση στο ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα.
Προς νέο ρεκόρ ο πληθωρισμός τον Απρίλιο – θα ξεπεράσει το 10% έπειτα από 28 χρόνια
Στο 12,8% η ανεργία τον Φεβρουάριο -Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ
«Πέφτει ξύλο» στην αγορά ομολόγων – Ακριβαίνει επικίνδυνα ο κρατικός δανεισμός
