Οι ηγεσίες της Ε.Ε. θέλουν Κοινή Αγορά Ενέργειας χωρίς ρωσικό αέριο, αλλά διαφωνούν για το «λογαριασμό»

Για ενεργειακή κρίση με μεγάλο βάθος και διάρκεια προετοιμάζονται οι ευρωπαϊκές ηγεσίες, οι οποίες εμφανίζονται διχασμένες καθώς στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών θα συζητήσουν εκ βάθρων αλλαγές στο ενεργειακό σύστημα της Ε.Ε. και εν μέσω πίεσης από τις ΗΠΑ να προχωρήσουν σε αυστηρότερες κυρώσεις προς τη Ρωσία. 

Κοινή Αγορά Ενέργειας στην Ε.Ε. 

Για την Ε.Ε. το κρίσιμο ζήτημα είναι η  αναδιάρθρωση της αγοράς ενέργειας με βάση προτάσεις από την Κομισιόν, η οποία καλείται να παρουσιάσει αναλυτικό σχέδιο μέχρι το Μάιο του 2022, ώστε να «προλάβει» η Ε.Ε. τον επόμενο χειμώνα. Σύμφωνα με σχετική έκθεση της Κομισιόν, η κρίση στην αγορά ενέργειας θα είναι χειρότερη τον επόμενο χειμώνα ενώ στόχος της Ε.Ε. είναι να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο «το συντομότερο δυνατόν».  

Η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο απαιτεί μεγάλες επενδύσεις, ριζική αναδιοργάνωση της αγοράς ενέργειας και συνεπάγεται μεγάλο κόστος σε βάθος χρόνου τη στιγμή που ήδη οι τιμές των ενεργειακών αγαθών βρίσκονται στα ύψη. Οι τιμές φυσικού αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και των καυσίμων έχουν απογειωθεί εκτοξεύοντας το κόστος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη και οι παρεμβάσεις κρίνονται απαραίτητες, αλλά δεν φαίνεται να διαμορφώνεται μέχρι τώρα συναίνεση για τον τρόπο με τον οποίο θα επιχειρηθεί εκτόνωση της ενεργειακής κρίσης.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν που επισκέπτεται τις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στις διαβουλεύσεις με τους ηγέτες της Ε.Ε. πιέζει για επέκταση των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας και στα ενεργειακά αγαθά (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), αλλά αντιδρούν χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία. Ταυτόχρονα, για να λειάνει το έδαφος κομίζει πρόταση για ενεργειακή συνεργασία που θα βοηθήσει τη μετάβαση σε άλλες πηγές φυσικού αερίου, κυρίως υγροποιημένου από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες όπως το Κατάρ, το περιεχόμενο της οποίας δεν έχει γίνει γνωστό.

Στο προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής περιλαμβάνονται η δημιουργία ενός προπλάσματος κοινής αγοράς ενέργειας, καθώς οι χώρες μέλη θα προχωρούν σε κοινές προμήθειες φυσικού αερίου, ώστε να γεμίζουν κατά 90% τις αποθήκες στην αρχή κάθε χειμώνα. Υπό συζήτηση είναι η δημιουργία ενός κοινού ταμείου για προμήθειες φυσικού αερίου, καθώς και έργα υποδομής και αποθήκευσης ώστε να διευκολύνεται η διακίνηση ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. και να καλύπτονται οι ανάγκες. 

Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα διαφωνίες για τους τρόπους παρέμβασης στην αγορά ενέργειας, καθώς χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία είναι αντίθετες στις προτάσεις που υποστηρίζουν οι χώρες του Νότου για «πλαφόν» στις τιμές χονδρικής φυσικού αερίου -πρόταση που είχε διατυπώσει και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. 

Όχι στο πλαφόν από χώρες του Βορρά 

Η Ολλανδία -που είναι παραγωγός και εξαγωγέας φυσικού αερίου η ίδια- είναι αντίθετη σε παρεμβάσεις στη λειτουργία της αγοράς, ενώ η Γερμανία έχει ήδη σπεύσει να διαπραγματευτεί διμερείς συμφωνίες προμήθειας φυσικού αερίου από το Κατάρ, για να υποκαταστήσει το ρωσικό αέριο από το οποίο σήμερα εξαρτάται κατά 55%. Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως οι χώρες του Νότου επιμένουν με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέντρο Σάντσες να δηλώνει ότι δεν πρόκειται να αποχωρήσει από τη Σύνοδο χωρίς το πλαφόν. 

Στο προσχέδιο συμπερασμάτων πάντως αναφέρεται ότι ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι η επιβολή φόρου στα έκτακτα κέρδη εταιρειών παραγωγής ενέργειας, κυρίως από ανανεώσιμες πηγές -αλλά όχι μόνο- των οποίων τα έσοδα αυξάνονται καθώς πουλάνε σε υψηλότερη τιμή χωρίς να έχει αυξηθεί το κόστος. 

Ευρωπαϊκή Άμυνα

Οι «27» αναμένεται να προχωρήσουν σε συντονισμένες κοινές δαπάνες για ενίσχυση κοινών αμυντικών πρότζεκτ, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, ενισχύοντας την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και την αμυντική τεχνολογία. Αναμένονται και στο πεδίο αυτό προτάσεις από την Κομισιόν, οι οποίες θα διευκολύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της άμυνας αλλά και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. 

Ειδήσεις σήμερα:

Τι αναφέρει το προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος για τη Σύνοδο της Πέμπτης

Διχασμένη η Ε.Ε. για την ενεργειακή ακρίβεια ενόψει της Συνόδου Κορυφής – Μπλοκάρουν το πλαφόν οι Βόρειοι

Το ταξίδι Μπάιντεν στην Ευρώπη: Και τώρα τι κύριε Πρόεδρε;