Στη δίνη της ακρίβειας, με φόντο την πανδημία βρίσκονται τα νοικοκυριά. Οι τιμές σε αγαθά πρώτης ανάγκης τραβούν την ανηφόρα, την ώρα που το εισόδημα, εξαιτίας και της διετούς επέλασης του κορωνοϊού, κι πολλών άλλων παραγόντων, έχει υποστεί σημαντική συρρίκνωση…
Οι πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα διατηρηθούν και το 2022, αναμένεται να προκαλέσουν ακόμα περισσότερα προβλήματα επιβίωσης στα νοικοκυριά
Και δεν είναι μόνο τα τρόφιμα και η ενεργειακή ακρίβεια, αλλά και οι υψηλές τιμές των ενοικίων στα ακίνητα, που συνθέτουν ένα εκρηκτικό παζλ επιβίωσης (πραγματικό survivor) για τις οικογένειες.
Μεταφορικά και πρώτες ύλες εκτοξεύουν τις τιμές
Στα όσπρια με βάση πρόσφατες αναφορές μεγάλης εταιρίας του κλάδου αναμένονται μεγάλες ανατιμήσεις από την αρχή του 2022, λόγω της αύξησης του κόστους μεταφοράς όσο και της πρώτης ύλης με την τιμή στις φακές να κάνει «πρωταθλητισμό». Είναι χαρακτηριστικό ότι η ψιλή φακή εσοδείας του 2021 εμφανίζει αυξημένη τιμή έως και κατά 80%.
Στο καφέ παράλληλα παρά την πτώση της ποικιλίας Arabica στα περίπου 224 δολάρια, αυτή παραμένει 80% υψηλότερη από την αρχή του 2021.
ΙΝΚΑ: Το παράδειγμα με τα φασόλια γίγαντες
Ενδεικτικό είναι ότι το Ινστιτούτο Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) έδωσε αναλυτική λίστα παραδειγμάτων για το τι ακριβώς συμβαίνει και πού σκαρφάλωσαν οι τιμές σε βασικά είδη διατροφής μέσα σε έναν χρόνο, δηλαδή από το 2020 στο 2021.
«Εάν οι τιμές των προϊόντων ανεβαίνουν ένα ευρώ κάθε μήνα όπως τα φασόλια γίγαντες Καστοριάς τότε σίγουρα δεν έχουμε ακρίβεια !!!!!» σημειώνει το ΙΝΚΑ, προσθέτοντας:
«Και λέμε φασόλια γίγαντες Καστοριάς χύμα ξεκίνησαν με 3,60 χονδρική τιμή το 2020 και λιανική 5 ευρώ Και τον Οκτώβριο 4,80 χονδρική το κιλό και 6,80 λιανική Τέλος Νοεμβρίου 2021 6 ευρώ χονδρική και 7,90 λιανική σήμερα».
Αυξήσεις με βάση το ΙΝΚΑ
- Φασόλια αγορά χονδρική από 1,10 το 2020 σε 1,30 το 2021 και λιανική πώληση 2,50 ευρώ.
- Φακές αγορά χονδρική από 0,90 ευρώ το 2020 σε 1,10 ευρώ το 2021 και λιανική πώληση 2,50 ευρώ.
- Ρεβίθια αγορά χονδρική 1,70 το 2020 σε 1,95 ευρώ το 2021 και λιανική πώληση 3,20 ευρώ.
- Φασόλια γίγαντες αγορά χονδρική από 3,60 ευρώ το 2020 σε 4,80 ευρώ το 2021 και λιανική πώληση 6,90 ευρώ.
- Ρύζι από 0,90 ευρώ το 2020 σε 1,10 ευρώ το 2021 και λιανική πώληση 2,60 ευρώ.
- Ελληνική φέτα από 8,10 ευρώ το 2020 σε 9,80 ευρώ το 2021
- Λάδι 22% αύξηση
- Κρέας αύξηση 20% – 25 %.
- Ηλεκτρονικά ηλεκτρικά είδη έως 100 %
- Οικοδομικά υλικά αύξηση έως 50%.
Τρομάζει η ενεργειακή ακρίβεια
Σε υψηλά επίπεδα εκτινάχθηκαν και οι τιμές τόσο του ρεύματος όσο και του φυσικού αερίου, χωρίς να είναι σίγουρο πότε θα αποκλιμακωθούν. Νοικοκυριά με λογαριασμούς ρεύματος 100 ευρώ το δίμηνο, είδαν ξαφνικά τριπλάσια τιμή με το ποσοστό της αύξησης από 300 έως 500%, ενώ στο φυσικό αέριο «περιορίστηκε» στο 200%.
Πληθωρισμός
Στο 5,1% εκτοξεύτηκε ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2021, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο του 2011 (5,4%), με το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο θέρμανσης, το ηλεκτρικό ρεύμα να αναδεικνύονται πρωταθλητές των ανατιμήσεων.
Καταγράφεται σε ένα χρόνο αύξηση 135% στο φυσικό αέριο και 34% στο πετρέλαιο θέρμανσης, ενώ ο ηλεκτρισμός έχει ανατιμηθεί κατά 45%. Στα τρόφιμα αρνί-κατσίκι αυξήθηκε κατά 19,7%, το ελαιόλαδο κατά 17%, οι πατάτες κατά 14% και τα ζυμαρικά κατά 7,6%. .
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την οικονομία και την απασχόληση μόνο η αύξηση της τιμής των εξόδων στέγασης, μεταφοράς, τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών τον Οκτώβριο μείωσε την αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού κατά 7,4% ενώ οι συνεχιζόμενες αυξήσεις στην τιμή της ενέργειας το Νοέμβριο ενισχύουν τη διάβρωση της αγοραστικής του δύναμης κοντά στο 10%.
Όπως επισημαίνεται πριν από την αύξηση των τιμών περίπου ένα στα τρία νοικοκυριά στην Ελλάδα δυσκολευόταν να καλύψει τις βασικές του ανάγκες, γεγονός που ως προς τον σχετικό δείκτη κατατάσσει τη χώρα στη χειρότερη θέση στην ΕΕ με τεράστια απόκλιση από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη.
Έκρηξη στις τιμές ακινήτων στην ΕΕ
Σύμφωνα με τη Eurostat, οι τιμές ενοικίων και κατοικιών συνέχισαν ανοδικά και για το πρώτο τρίμηνο του 2021, αυξημένες κατά 1,2% και 9,2% αντίστοιχα, σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2020.
Σε μία χρονική διάρκεια από το 2010 έως και το τρίτο τρίμηνο του 2021, η γενική εικόνα αποτυπώνει, αύξηση στις τιμές των ακινήτων στην ΕΕ κατά 39%.
Τιμές ακινήτων (αγοροπωλησία)
Για την Ελλάδα, η Eurostat δεν αναφέρει στοιχεία για το 2021, αλλά την περίοδο 2010 έως 2020 στη χώρα μας σημειώθηκε η μεγαλύτερη μείωση των τιμών στην ΕΕ (28%), όταν αντίστοιχα στην ΕΕ (περιλαμβανομένου του τρίτου τριμήνου του 2021) αυξήθηκαν κατά 16%.
Συγκρίνοντας το τρίτο τρίμηνο του 2021 με το 2010, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν περισσότερο από τα ενοίκια σε 18 κράτη μέλη της ΕΕ.
Οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν σε 23 χώρες της ΕΕ και μειώθηκαν σε τέσσερις, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις στην Εσθονία (+141%), την Ουγγαρία (+118%), το Λουξεμβούργο (+117%), τη Λετονία (+106%) και την Αυστρία (+104%) ). Μείωση παρατηρήθηκε στην Ελλάδα (-28%), στην Ιταλία (-12%), στην Κύπρο (-6%) και στην Ισπανία (-0,5%).
Τιμές ενοικίων
Κατά τη σύγκριση του τρίτου τριμήνου του 2021 με το 2010, οι τιμές αυξήθηκαν σε 25 κράτη μέλη της ΕΕ και μειώθηκαν σε δύο, με τις υψηλότερες αυξήσεις στην Εσθονία (+162%), στη Λιθουανία (+111%) και στην Ιρλανδία (+68%). Μείωση καταγράφηκε στην Ελλάδα (-25%) και στην Κύπρο (-3%).
Οι προβλέψεις για το 2022
Την ίδια ώρα η ΤτΕ κρούει «καμπανάκι» κινδύνου για την πορεία του πληθωρισμού προβλέποντας οι τιμές καταναλωτή να αυξάνονται έως και τρεις φορές πάνω συγκριτικά με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεσή της, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στις 22 Δεκεμβρίου του 2021.
«Το 2022 αναμένεται επιτάχυνση του πληθωρισμού. Ωστόσο, για το 2023 αναμένεται αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποκατασταθούν τα προβλήματα στις παγκόσμιες αλυσίδες προσφοράς και θα υποχωρήσουν οι τιμές ενέργειας και εισαγόμενων πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων».
Κυβερνητικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας
Στην κατεύθυνση των παρεμβάσεων κινείται η κυβέρνηση σε μία προσπάθεια αναχαίτισης του κύματος ακρίβειας, κάτι που έχει αρχίσει ήδη να υλοποιείται με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την ενίσχυση του κατώτατου μισθού σε ποσοστό άνω του 2% από την 1η Μαΐου.(σ.σ Μία από τις τρεις παραδοχές ύπαρξης του κατώτατου μισθού είναι η άμεση κρατική παρέμβαση για τη εξασφάλιση ενός «δίκαιου μισθού).
«Αναγνωρίζουμε απόλυτα το γεγονός ότι υπάρχει η ανάγκη να στηριχθεί το εισόδημα των πιο αδύναμων συμπολιτών μας το συντομότερο δυνατό. Τονίζω το συντομότερο δυνατό, επειδή υπάρχει μια νομοθετημένη ευρωπαϊκή διαδικασία για την αύξηση του κατώτατου μισθού, η οποία χρειάζεται δύο με τρεις μήνες προκειμένου να ολοκληρωθεί. Αυτό το οποίο μπορώ επίσης να πω είναι ότι εκτιμώ πως η αύξηση του κατώτατου μισθού θα είναι σημαντική, θα είναι πολύ μεγαλύτερη από την αύξηση του 2% που είδαν οι εργαζόμενοι από 1ης Ιανουαρίου του 2022», ήταν η χαρακτηριστική δήλωσή του στη συνέντευξη που παραχώρησε στον ΑΝΤ1.
«Η πολιτική της μείωσης των φόρων δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Ο νέος ΕΝΦΙΑ θα ανακοινωθεί εντός των επόμενων μηνών. Εκτιμούμε ότι για τους πιο πολλούς συμπολίτες μας θα υπάρξει περαιτέρω μείωσή του… Από εκεί και πέρα, έχουμε ακόμη εκκρεμότητες ως προς τη μείωση της φορολογίας… Το 80% των μειώσεων φόρων, για τις οποίες είχαμε δεσμευτεί, έχουν ήδη υλοποιηθεί. Αλλά μένει ακόμα ένα κομμάτι, το οποίο θα έχει και αυτό, εκτιμώ, υλοποιηθεί πριν τις εκλογές», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Παράλληλα, προανήγγειλε επιδότηση ρεύματος στις επιχειρήσεις, αλλά και επέκταση των προσωρινών αναστολών εργασίας εργαζομένων με αποζημίωση ειδικού σκοπού μέχρι τις 31 Ιανουαρίου.
