Κακά μαντάτα για τις ευρωπαϊκές οικονομίες φέρνει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις Περιφερειακές Οικονομικές Προοπτικές που δημοσιεύτηκε αργά το βράδυ της Κυριακής 23 Οκτωβρίου. Οι καθοδικές τάσεις των δεικτών ανάπτυξης σε κάποιες χώρες της Ευρώπης θα μπορούσαν να μετατραπούν σε «βαθύτερες υφέσεις» σε ολόκληρη την ήπειρο, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας και του κόστους ζωής δημιουργούν κίνδυνο πυροδότησης κοινωνικών εντάσεων, δήλωσε την Κυριακή το ΔΝΤ.
Η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις Περιφερειακές Οικονομικές Προοπτικές για την Ευρώπη έρχεται τη στιγμή που οι χώρες αντιμετωπίζουν τον αυξημένο πληθωρισμό και την επιδείνωση της ενεργειακής κρίσης που έχει μειώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και έχει αυξήσει το επιχειρηματικό κόστος.
Η ανακοινώσεις των κυβερνήσεων για στήριξη της οικονομίας και των νοικοκυριών αντισταθμίζει αυτές τις πιέσεις «μόνο εν μέρει», δήλωσε το ταμείο την Κυριακή. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία φέτος εκτόξευσε τον πληθωρισμό και εκτίναξε τις τιμές της ενέργειας, αναγκάζοντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια για να ανακουφίσει τη δημοσιονομική πίεση με κίνδυνο να προκαλέσει συρρίκνωση. «Οι ευρωπαϊκές προοπτικές έχουν σκοτεινιάσει σημαντικά, με την ανάπτυξη να επιβραδύνεται απότομα και τον πληθωρισμό να παραμένει υψηλός», αναφέρει στην έκθεσή του το ΔΝΤ.
Ύφεση σε Γερμανία και Ιταλία για το 2023
Το ταμείο προβλέπει ότι οι πρώτες ανεπτυγμένες οικονομίες που πρόκειται να συρρικνωθούν σημαντικά στον απόηχο του πολέμου στην Ουκρανία, θα είναι αυτές αυτές της Γερμανίας και της Ιταλίας οι οποίες θα διολισθήσουν σε ύφεση το επόμενο έτος. Ενώ η Ευρώπη βρισκόταν στο δρόμο για έξοδο από την πανδημία στα τέλη του περασμένου έτους, ο πόλεμος στην Ουκρανία «άλλαξε εντελώς αυτήν την εικόνα», ανέφερε το ΔΝΤ.
Συνολικά, η ανάπτυξη στις προηγμένες οικονομίες της Ευρώπης αναμένεται να επιβραδυνθεί σημαντικά στο 0,6% το 2023, ανέφερε η έκθεση του Ταμείου. Για τις αναδυόμενες οικονομίες της περιοχής, με τις εξαιρέσεις της Ρωσίας, Ουκρανίας και Τουρκίας, η ανάπτυξη αναμένεται επίσης να επιβραδυνθεί στο 1,7%, ενώ οι απώλειες στις εμπλεκόμενες στον πόλεμο της Ουκρανίας χώρες, θα είναι μεγάλες. «Ένας βασικός βραχυπρόθεσμος κίνδυνος είναι η περαιτέρω διακοπή του ενεργειακού εφοδιασμού, η οποία, σε συνδυασμό με τον κρύο χειμώνα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ελλείψεις φυσικού αερίου, σε δελτισμό και σε βαθύτερο οικονομικό πόνο», ανέφερε το ΔΝΤ.
Αγκάθι ο πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός θα μπορούσε επίσης να παραμείνει υψηλότερος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και οι κοινωνικές εντάσεις θα μπορούσαν να επιδεινωθούν λόγω της αύξησης του κόστους, πρόσθεσε το ταμείο.
Υπό τις παρούσες συνθήκες, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια, δήλωσε το ΔΝΤ, ζητώντας «ταχύτερες αυξήσεις» στις προηγμένες οικονομίες. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να «βαδίσουν σε μια λεπτή γραμμή» μεταξύ της καταπολέμησης του πληθωρισμού και της υποστήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, σημειώνει η έκθεση.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, το ΔΝΤ προέβλεψε ότι η γερμανική οικονομία -η μεγαλύτερη της Ευρώπης- θα συρρικνωθεί κατά 0,3% το 2023, πληγείσα σκληρά από την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο μετά τη διακοπή της προμήθειας της Μόσχας στην Ευρώπη ως ύποπτα αντίποινα για τις δυτικές κυρώσεις για τη σύγκρουση. Η Ιταλία, της οποίας οι βιομηχανίες εξαρτώνται επίσης από τις εισαγωγές φυσικού αερίου, θα δει το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της να συρρικνώνεται κατά 0,2%.
Ένα «σχέδιο Μάρσαλ» για την Ουκρανία σκέφτονται Σολτς και Φον ντερ Λάιεν
