Χωρίς τέλος οι προκλήσεις της Τουρκίας με τελευταία τη νέα δήλωση του προέδρου με την οποία προανήγγειλε ότι θα ενισχύσει τη στρατιωτική παρουσία της στην κατεχόμενη Κύπρο, μετά την απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών για την πλήρη άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία του 2023.
Μιλώντας χθες βράδυ στο CNN Türk ο Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε «ανεξήγητη» την απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης, τόσο σε ό,τι αφορά «το περιεχόμενό της», όσο και για τη «χρονική στιγμή».
«Οι ΗΠΑ–που παραβλέπουν, ακόμη και ενθαρρύνουν, τα βήματα του διδύμου Κύπρου-Ελλάδος, που απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο– θα οδηγήσουν σε κούρσα εξοπλισμών στο νησί με αυτήν την ενέργεια», υποστήριξε ο Ερντογάν.
«Θα καθίσουμε με τα χέρια σταυρωμένα; Δεν μπορούμε», είπε και συμπλήρωσε ότι η Τουρκία διαθέτει ήδη 40.000 στρατιώτες στο νησί και θα ενισχύσει τη στρατιωτική της παρουσία εκεί. «Όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτό το τελευταίο βήμα δεν θα μείνει αναπάντητο και ότι θα ληφθεί κάθε προφύλαξη για την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων», πρόσθεσε ο πρόεδρος της Τουρκίας.
Το τελεσίγραφο της Άγκυρας στην Αθήνα
Προηγήθηκε το τελεσίγραφο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας που διαμήνυσε ότι αυτή θα υπερασπιστεί «με όλα τα νόμιμα μέσα» τα εθνικά της συμφέροντα απέναντι στις «ολοένα και πιο προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας» και κάλεσε «τους παράγοντες που ενθαρρύνουν την Ελλάδα να εξοπλίζει αποστρατιωτικοποιημένα νησιά στο Αιγαίο… να επιδείξουν κοινή λογική».
Στη σχετική ανακοίνωση, που εκδόθηκε μετά από τετράωρη 4ωρη συνεδρίαση υπό τον Ερντογάν, το Συμβούλιο επέκρινε τις ΗΠΑ για την άρση του εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία -την οποία ο Ερντογάν χαρακτήρισε «ανεξήγητη» — υποστηρίζοντας ότι έρχεται «σε αντίθεση με το πνεύμα της συμμαχίας» και πρέπει να ανακληθεί.
Η Άγκυρα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, ισχυρίζεται το Συμβούλιο, το οποίο καλεί τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της «ΤΔΒΚ».
Άμεση η απάντηση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών
Άμεση ήταν η απάντηση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών στις χθεσινές απειλές στέλνοντας σαφές μήνυμα πως εάν υπάρξει ανάγκη, η Αθήνα θα υπερασπιστεί τα δικαιώματά της.
«Η Τουρκία έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπίζεται με κάθε νόμιμο μέσο τα συμφέροντα της, υπό την βασική αίρεση ότι αποδέχεται τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Δεν έχει, όμως, κανένα δικαίωμα να παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο και να απειλεί την Ελλάδα με πόλεμο (casus belli)», ανέφερε χαρακτηριστικά το ΥΠ.ΕΞ.
«Η Ελλάδα δεν προβάλει καμία διεκδίκηση έναντι της Τουρκίας. Τάσσεται υπέρ του διαλόγου στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Θα υπερασπιστεί, όμως, τα νόμιμα συμφέροντα και δικαιώματα της εφόσον παραστεί η ανάγκη», ανέφερε χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠ.ΕΞ.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για Ελλάδα και Κύπρο
Η κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά του Αιγαίου δεν αμφισβητείται επανέλαβε για ακόμα μια φορά ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, στη διάρκεια ενημέρωσης δημοσιογράφων στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών κατά την οποία ξεκαθάρισε ότι η ανάπτυξη του αμυντικού εξοπλισμού, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η μετακίνηση στρατιωτικών οχημάτων στα νησιά του Αιγαίου, εναπόκειται στις κυβερνήσεις των κρατών και συνεπώς δήλωσε αναρμόδιος να τοποθετηθεί στο ζήτημα.
Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για το εάν είναι αποδεκτό ένας νατοϊκός σύμμαχος να πραγματοποιεί υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά ενός άλλου συμμάχου για λόγους κατασκοπίας, ο κ. Πράις τόνισε ότι όλοι οι σύμμαχοι πρέπει να παραμείνουν συγκεντρωμένοι στη συλλογική απειλή που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή από την Ρωσία.
«Ενθαρρύνουμε τις χώρες σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ, ειδικά τη στιγμή που αντιμετωπίζουμε μια συλλογική απειλή από τη Ρωσική Ομοσπονδία – όχι μόνο σχετικά με αυτό που κάνει στην Ουκρανία αλλά και την απειλή που αποτελεί προς την ευρύτερη περιοχή – να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι, να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι στις απειλές που αποτελούν πρόκληση για όλους μας. Και κάνοντας αυτό, ενθαρρύνουμε όλους τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ να συνεργαστούν για να επιλύσουν τυχόν διαφορές μέσω διαλόγου και διπλωματίας» πρόσθεσε.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δέχτηκε ερώτηση από τον ανταποκριτή του τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu, ο οποίος υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση της Τουρκίας έχει στείλει επίσημη διαμαρτυρία στις ΗΠΑ για το ότι η Ελλάδα αναπτύσσει αμερικανικά τεθωρακισμένα οχήματα σε νησιά που έχουν «μη στρατιωτικοποιημένο καθεστώς».
Ερωτηθείς εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει δώσει κάποια επίσημη απάντηση στην Τουρκία, ο κ. Πράις απάντησε «κοιτάξτε, θα σας παραπέμψουμε στις κυβερνήσεις (της Ελλάδας και της Τουρκίας) όσον αφορά οποιαδήποτε ανάπτυξη του δικού τους αμυντικού εξοπλισμού. Αυτό δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να μιλήσουμε εμείς. Γενικότερα, και πιστεύω ότι το είπα και τις προάλλες, συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ – την Τουρκία και την Ελλάδα στην προκειμένη περίπτωση – να εργαστούν από κοινού για την διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή και να επιλύσουν τις διαφορές τους με διπλωματικό τρόπο. Καλούμε όλα τα μέρη να αποφύγουν τη ρητορική και να αποφύγουν ενέργειες που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν περαιτέρω τις εντάσεις. Η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές. Η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά (του Αιγαίου) δεν αμφισβητείται».
Στη συνέχεια ο ανταποκριτής του τουρκικού πρακτορείου Anadolu επανήλθε στο ίδιο θέμα με διαφορετικό τρόπο, καθώς ρώτησε για το εάν η χρήση αμερικανικού εξοπλισμού στα ελληνικά νησιά, η οποία γίνεται κατά παράβαση των διεθνών συνθηκών κατά την άποψη της Άγκυρας, εναρμονίζεται με τις προβλέψεις της νομοθεσίας των ΗΠΑ για τις εξαγωγές όπλων. Και σε αυτή την περίπτωση, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κράτησε αποστάσεις και δεν εμφανίστηκε να ενστερνίζεται την έμμεση σύνδεση που επιχειρήθηκε να γίνει μεταξύ της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και του Νόμου για τον Έλεγχο Εξαγωγών Όπλων (Arms Export Control Act).
Όπως σημείωσε ο Νεντ Πράις, «εξετάζουμε πάντα προσεκτικά τη βοήθεια ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων πιθανών οπλικών συστημάτων και προμηθειών, που παρέχουμε σε συμμάχους και εταίρους σε όλο τον κόσμο. Έχουμε την τύχη να έχουμε αρκετούς στενούς εταίρους στον τομέα της ασφάλειας σε όλο τον κόσμο – χώρες που προσβλέπουν στις Ηνωμένες Πολιτείες ως έναν προμηθευτή για την ασφάλεια που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τις συχνά κοινές προκλήσεις και τις κοινές απειλές. Συχνά αυτό εμφανίζεται με τη μορφή τρομοκρατικών απειλών και άλλων συλλογικών προκλήσεων, αλλά υπάρχει μια συνεχής διαδικασία αξιολόγησης όταν πρόκειται να εξετάσουμε τη βοήθεια ασφαλείας που παρέχουμε σε οποιαδήποτε χώρα σε όλο τον κόσμο».
Στο σημείο αυτό παρενέβη στο διάλογο δημοσιογράφος του Associated Press, ο οποίος ρώτησε γιατί, εφόσον η Τουρκία μπορεί να αναπτύσσει όπου και όπως θέλει τον στρατιωτικό της εξοπλισμό, οι ΗΠΑ δεν της επιτρέπουν να αναπτύσσει και να αγοράζει τον εξοπλισμό που επιθυμεί. Η αναφορά του αμερικανικού δημοσιογράφου είχε να κάνει με την απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400, ενώ διερωτήθηκε γιατί δεν υπάρχουν επιπτώσεις για την Ελλάδα.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν απόλυτα σαφής, απορρίπτοντας οποιαδήποτε απόπειρα να συνδεθεί το θέμα των S-400 με την ανάπτυξη αμερικανικού εξοπλισμού στα νησιά του Αιγαίου. Όπως εξήγησε, πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις, καθώς η Ελλάδα δεν ενδιαφέρεται να αποκτήσει το συγκεκριμένο ρωσικό σύστημα. Σχετικά με την Τουρκία, υπενθύμισε ότι οι ΗΠΑ είχαν προειδοποιήσει εκ των προτέρων ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις για την απόκτηση των S-400. (Πρόκειται) περί κυρώσεων που επιβάλλει το Κογκρέσο.
«Έχουμε επίσης ξεκαθαρίσει ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις σε ορισμένες επιλογές» (…) «δεν νομίζω ότι αυτός ο σύμμαχος (σ.σ. η Ελλάδα) ενδιαφέρεται να αγοράσει το εν λόγω σύστημα (το S-400). «Πρόκειται, λοιπόν, για διαφορετικές περιπτώσεις. Φυσικά, οι χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν το ελεύθερο να κάνουν τις δικές τους επιλογές. Θα υπάρξουν περιπτώσεις – ακραίες περιπτώσεις – όπου ορισμένες επιλογές θα έχουν επιπτώσεις από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών και στη διμερή μας σχέση», σημείωσε.
Οι ΗΠΑ εξάγουν εξοπλισμό με βάση το συμφέρον τους
Ο ανταποκριτής του τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu στη συνέχεια αναφέρθηκε στην τροπολογία που έχει κατατεθεί για τα μαχητικά F-16 στο υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ (NDAA). Η συγκεκριμένη τροπολογία βάζει ως βασική προϋπόθεση για την αναβάθμιση των F-16 τη μη παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου. Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη για την Ελλάδα, ο τούρκος δημοσιογράφος αναρωτήθηκε για το εάν οι ΗΠΑ έχουν υιοθετήσει δύο μέτρα και δύο σταθμά και ζήτησε να μάθει ποιο είναι το κριτήριο για την έγκριση τέτοιου είδους αμυντικών εξαγωγών.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ απάντησε ότι «το κριτήριο που χρησιμοποιούμε είναι αυτό που είναι προς τα εθνικά συμφέροντα της Αμερικής, και τυχαίνει, όταν πρόκειται για τους συμμάχους και τους εταίρους μας, αυτό που τείνει να είναι προς το εθνικό μας συμφέρον είναι και το συλλογικό συμφέρον».
Τουρκία: Θα χρησιμοποιήσουμε κάθε μέσο για προστασία των δικαιωμάτων μας
Γιούροβα: Καθήκον των κρατών-μελών της Ε.Ε. να ελέγχουν τις υπηρεσίες ασφαλείας τους