Η ιστορία σε γενικές γραμμές είναι φαινομενικά γνωστή. Ο Κώστας Καραμανλής μίλησε χθες στα Ανώγεια, σε εκδήλωση προς τιμήν του Ιωάννη Κεφαλογιάννη. Μία από τις σπάνιες περιπτώσεις που ο πρώην πρωθυπουργός καταδέχεται να μιλήσει δημοσίως. Για την ακρίβεια μια σπάνια δημόσια ομιλία του, από τις ελάχιστες μετά το τέλος της πρωθυπουργικής του θητείας πριν από 13 χρόνια (με εξαίρεση το μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του με το οποίο είχε υποστηρίξει την υπερψήφιση του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα του 2015).
Μια ομιλία κατά την οποία όλοι γνώριζαν ότι θα αναφερθεί στο επίκαιρο θέμα των υποκλοπών. Το πώς και το γιατί κάτι τέτοια γεγονότα αποκτούν τεράστια σημασία για το κυβερνών κόμμα αφορούν τις ισορροπίες που επικρατούν στο εσωτερικό του, αλλά και δυσερμήνευτους σημειολογικούς κώδικες που τις διέπουν. Πέρα φυσικά από τη δεινή θέση στην οποία έχει περιέλθει η κυβέρνηση.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ολόκληρη η ομιλία, η οποία είχε ως επίκεντρό της την προσωπικότητα και την πολιτική διαδρομή του Ιωάννη Κεφαλογιάννη, διήρκεσε μόλις 20 λεπτά, ενώ το απόσπασμα για τις υποκλοπές περιλάμβανε 183 λέξεις και κράτησε μόλις 1.49 λεπτά (από 12.46 έως 14.35)!
Και όμως, γι’ αυτή την ελάχιστη πολιτική παρέμβαση έγινε αμέσως φανερό ότι χθες το βράδυ στο Μαξίμου αρκετός κόσμος δούλεψε υπερωρίες.
Το άλλο παράδοξο είναι ότι σύμφωνα με δημοσιογράφους και ΜΜΕ που βρίσκονται πολύ κοντά στον πυρήνα του επιτελικού κράτους, το πρωθυπουργικό περιβάλλον φέρεται να αιφνιδιάστηκε. Παρά το γεγονός ότι η παρέμβαση Καραμανλή είχε ουσιαστικά προεξοφληθεί από το σύνολο του τύπου, φαίνεται πως στο Μαξίμου είχαν επαναπαυθεί σε εκτιμήσεις ότι η ομιλία θα ήταν γενικόλογη -και εντέλει ανώδυνη- για την κυβέρνηση.
Το γεγονός ότι αμέσως μετά την εκφώνησή της επακολούθησαν αλλεπάλληλες διαρροές από το κυβερνητικό επιτελείο, επιβεβαιώνει το μέγεθος του αιφνιδιασμού.
Η πρώτη -καταφανώς αμήχανη- αντίδραση που καταγράφηκε ήταν η εξής: «Κυβερνητικές πηγές σχολίασαν τα λεγόμενα του, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση κινείται ουσιαστικά στο ίδιο πλαίσιο που έθεσε ο πρώην πρωθυπουργός». Ως επιβεβαίωση αυτής της εκτίμησης, επικαλούνταν η άμεση αντίδραση του πρωθυπουργού μόλις ήρθε στο φως η επισύνδεση του τηλεφώνου του κ. Ανδρουλάκη, το γεγονός ότι κινήθηκαν όλες οι αναγκαίες κοινοβουλευτικές διαδικασίες ενώ παράλληλα η υπόθεση ερευνάται από τη δικαιοσύνη και η προθυμία του πρωθυπουργού να μελετήσει προτάσεις από τα κόμματα προκειμένου να υπάρξουν θεσμικές βελτιώσεις.
‘Οντας καχύποπτος απέναντι σε τέτοιες διαρροές, κατέφυγα απευθείας στην ομιλία του κ. Καραμανλή, την οποία χρειάστηκε να απομαγνητοφωνήσω δεδομένου ότι πουθενά δεν υπήρχε δημοσιευμένο αυτούσιο το κείμενό της. Η ειδική σήμανση λέξεων και φράσεων είναι δική μου, και αφορά τα σημεία όπου η ομιλία διαψεύδει τη διαρροή Μαξίμου αποκλίνοντας από τις επίσημες θέσεις του κ. Μητσοτάκη, όπως έχουν αποτυπωθεί από την αρχική τηλεοπτική ανακοίνωσή του για τις υποκλοπές και τις τρεις ομιλίες του στη Βουλή:
«Είχε ακόμη [σ.σ. ο Ιωάννης Κεφαλογιάννης] την ασυμβίβαστη προσήλωση στα θέματα διαφάνειας.
Διαύγεια και διαφάνεια είναι άλλωστε θεμελιώδη ζητούμενα για ομαλό και σύννομο δημόσιο βίο.
Ακόμα περισσότερο, όταν προκύπτουν ζητήματα όπως αυτό της παρακολούθησης πολιτικού αρχηγού, δημοσιογράφου ή κάθε πολίτη.
Σε τέτοιου είδους καταστάσεις, η κάθαρση επέρχεται μόνο εφόσον αποσαφηνιστούν πλήρως.
Το θέμα είναι τόσο βαρύ και σοβαρό, που δεν επιτρέπεται, ούτε αντέχεται, να μείνουν σκιές ιοβόλες για τη δημοκρατική ομαλότητα. Φως, λοιπόν, άπλετο φως!
Το να προκλήθηκαν τα γεγονότα αυτά από κυβερνητική πρωτοβουλία είναι εκτός από αντιδημοκρατικό και παράνομο, τόσο πέρα από κάθε όριο νοσηρής φαντασίας και πολιτικής ανοησίας, που είναι αδιανόητο.
Παραμένει όμως επιτακτική ανάγκη να ξεκαθαριστεί ποιοι και με ποια δικαιολογία ζήτησαν κάτι τέτοιο και ποιοι και πώς το ενέκριναν.
Η επίκληση του απορρήτου σε τέτοιες περιπτώσεις υποτάσσεται στην ανάγκη κάθαρσης του δημόσιου βίου. Όλα στο φως, λοιπόν, και από ‘κει και πέρα, απαραίτητες και με διακομματική συνεργασία οι διορθώσεις του θεσμικού πλαισίου, του θεσμικού καθεστώτος που διέπει και την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου αλλά και την εν γένει λειτουργία των μυστικών υπηρεσιών.
Αυτά τα στοιχειώδη για να αποτραπεί η περαιτέρω απαξίωση των θεσμών.
Οι εμφανείς αποκλίσεις
-Ο κ. Μητσοτάκης έχει μιλήσει επανειλημμένα για ένα απλό «ολίσθημα» της ΕΥΠ. Ο κ. Καραμανλής, αντιθέτως, μιλάει για θέμα βαρύ και σοβαρό, που θέτει εν αμφιβόλω τον ομαλό και σύννομο δημόσιο βίο. Αναφέρεται ρητά σε γεγονότα, και όχι σε αδιευκρίνιστα περιστατικά που πρέπει να διερευνηθούν.
-Ο κ. Καραμανλής χρησιμοποιεί δύο φορές τη λέξη «κάθαρση», η οποία στον καθιερωμένο δημόσιο λόγο χρησιμοποιείται αποκλειστικά για μείζονες εκτροπές, ενώ επίσης δύο φορές ζητά επιτακτικά να χυθεί στην υπόθεση άπλετο φως.
-Ο πρώην πρωθυπουργός ζητά με σαφήνεια να αποκαλυφθεί ποιοι έδωσαν την εντολή, με ποια αιτιολογία, καθώς και ποιοι και πώς έδωσαν τη σχετική έγκριση. Ό,τι, δηλαδή, ζητάει η αντιπολίτευση και αρνείται μετ’ επιτάσεως ο νυν πρωθυπουργός.
-Η κυριότερη και προφανέστατη διαφοροποίηση του κ. Καραμανλή από τον κ. Μητσοτάκη είναι ότι αποκρούει συνολικά τις εκκλήσεις του τελευταίου για την τήρηση των κανόνων απορρήτου, και γενικά για την προστασία των λειτουργιών της ΕΥΠ: «Η επίκληση του απορρήτου σε τέτοιες περιπτώσεις υποτάσσεται στην ανάγκη κάθαρσης του δημόσιου βίου».
Οι αφανείς αποκλίσεις
(ή τι απέφυγε να πει ο κ. Καραμανλής)
-Ο κ. Καραμανλής αρνήθηκε να μπει στη λογική ότι η παρακολούθηση Ανδρουλάκη ήταν νόμιμη.
-Απέφυγε να πλέξει το εγκώμιο της ΕΥΠ ως «πολύτιμου εθνικού βραχίονα».
-Αρνήθηκε να περιορίσει το ζήτημα στην παρακολούθηση των πολιτικών, επεκτείνοντάς το στους δημοσιογράφους και σε κάθε πολίτη.
-Δεν επικαλέσθηκε το περιεχόμενο της ειδικής πράξης νομοθετικού περιεχομένου για την οποία επαίρεται ο κ. Μητσοτάκης, εφόσον προκρίνει τη διακομματική συνεργασία και συναίνεση, που ασφαλώς τορπιλίζονται από τέτοιες εσπευσμένες πρωτοβουλίες.
-Στάθηκε μακριά από ύποπτες πρωθυπουργικές διατυπώσεις του στυλ «η σύγχρονη δημοκρατία πρέπει να αντιμετωπίσει, και να ισορροπήσει ανάμεσα στα αγαθά της ελευθερίας και της ασφάλειας, συναιρώντας [σ.σ. sic] τις πάγιες αξίες της με τα συνεχώς μεταβαλλόμενα δεδομένα της εποχής», από δικαιολογίες του τύπου «στις περισσότερες δυτικές δημοκρατίες ανάλογες δομές υπάγονται στον αρχηγό της κυβέρνησης ή του κράτους», καθώς επίσης και από τυχοδιωκτικές αναφορές σε «τυχόν σκοτεινές δυνάμεις εκτός Ελλάδος που απεργάζονται οποιοδήποτε σχέδιο αποσταθεροποίησης της χώρας».
Ιοβόλες αντικαραμανλικές ρουκέτες
Κατόπιν όλων αυτών, δεν είναι παράξενο ότι μετά τις πρώτες κυβερνητικές διαρροές επακολούθησε ολόκληρος κύκλος αντικαραμανλικών δημοσιευμάτων και φαρμακερών υπαινιγμών. Ενδεικτικά:
Αν μετέρχονται τέτοια μέσα σε βάρος του ιστορικού αρχηγού της παράταξής τους, ας αναλογιστούμε τι επιφυλάσσουν στους εκάστοτε πολιτικούς αντιπάλους τους, μέσα στο κλίμα κυβερνητικού πανικού που αναπαράγει συνεχώς η τρέχουσα πολιτική συγκυρία.
Στις 14 Σεπτεμβρίου το σχέδιο της Κομισιόν για πλαφόν στις τιμές ενέργειας
Αιφνιδιασμένος ο Μητσοτάκης από την παρέμβαση Καραμανλή – Αμήχανη απάντηση Οικονόμου