Ανησυχία για το κύμα ανατιμήσεων στα βασικά είδη διατροφής

Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα στην Ελλάδα τρέχει πλέον με ταχύτητα υψηλότερη από τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή (13% έναντι 11,3% τον Ιούλιο), χωρίς να παρουσιάζει σημάδια αποκλιμάκωσης παρασύροντας στα τάρταρα την καταναλωτική εμπιστοσύνη.

Παρά την ενθαρρυντική είδηση της επανέναρξης του εμπορίου σιτηρών από την Ουκρανία και τη Ρωσία, οι τιμές λιανικής στα δημητριακά και στο ψωμί παραμένουν στα ύψη, εμφανίζοντας αύξηση 16,7% σε έναν χρόνο.

Μπορεί στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων τα προθεσμιακά συμβόλαια για τα μαλακά άλευρα, την πρώτη ύλη στην αρτοποιία, να υποχωρούν στις τιμές που είχαν πριν από την εισβολή της Ρωσίας στον «σιτοβολώνα της Ευρώπης», αμφίβολο παραμένει ωστόσο το πότε οι μειώσεις θα περάσουν στο ράφι. Αντίθετα, τα γαλακτοκομικά και το κρέας, στα οποία ο ετήσιος πληθωρισμός τρέχει με 16,4% και 16,7% αντίστοιχα, εξακολουθούν να ακριβαίνουν, καθώς η παραγωγή μειώνεται και οι τιμές των ζωοτροφών παραμένουν υψηλές.

Ενδεικτικά, μέσα σε έναν χρόνο οι τιμές στο εγχώριο μοσχάρι αυξήθηκαν έως και πάνω από 30%, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ), ενώ διψήφιες αυξήσεις σημειώνονται και στις τιμές των αβγών, εξαιτίας και της γρίπης των πουλερικών. Σε «δόσεις» περνάνε τις αυξήσεις στα τιμολόγια οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες, με χαρακτηριστική την περίπτωση της ΦΑΓΕ, που προχώρησε σε ανατιμήσεις 15,7% το πρώτο εξάμηνο του 2022, με 18,1% μέσα στο δεύτερο τρίμηνο. Ηδη έχουν προαναγγελθεί αυξήσεις σε δεκάδες κωδικούς προϊόντων στα σουπερμάρκετ, με πληροφορίες να αναφέρουν ανατιμήσεις σε συσκευασμένα τρόφιμα έως και 20%.

Ο πληθωρισμός των τροφίμων πλήττει κατεξοχήν τις φτωχότερες οικογένειες που ξοδεύουν πάνω από το 35% του μηναίου προϋπολογισμού σε έξοδα διατροφής, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα οποία έχουν έτος αναφοράς το 2020, πριν από την εκτόξευση των τιμών.

Μία από τις ερμηνείες για την επιμονή του πληθωρισμού στα τρόφιμα, ακόμα και όταν ο γενικός δείκτης τιμών υποχωρεί, είναι η «ετεροχρονισμένη» μετακύλιση των αυξήσεων με αποτέλεσμα να καθυστερούν να περάσουν οι όποιες μειώσεις. Μια άλλη, λιγότερο καλοπροαίρετη ερμηνεία επιμένει πώς ό,τι ακριβαίνει δύσκολα επιστρέφει στην προηγούμενη τιμή.