Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, η Εθνική Λυρική Σκηνή και η Eurolife FFH παρουσιάζουν το 1ο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής, μια νέα διοργάνωση μεγάλης κλίμακας, η οποία θα λάβει χώρα, από τη Μεγάλη Δευτέρα έως τη Μεγάλη Τετάρτη, σε 17 ιστορικά τοπόσημα της Πλάκας και του κέντρου της Αθήνας.
Το Φεστιβάλ, σε καλλιτεχνική διεύθυνση Γιώργου Κουμεντάκη, θα παρουσιάσει έναν μαραθώνιο 62 συναυλιών και καλλιτεχνικών δράσεων, προσεγγίζοντας πολυάριθμες και απρόσμενες πτυχές της σχέσης θρησκευτικής λατρείας και μουσικής, σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, εκκλησίες, δρόμους και πλατείες.
Το εκκλησάκι του Αγίου Ελισσαίου όπου έψελνε ο Παπαδιαμάντης © Ιωάννης Καμπάνης
Πάνω από 400 νεότεροι και διακεκριμένοι Έλληνες καλλιτέχνες, μουσικοί, χορωδοί, τραγουδιστές, ψάλτες, συνθέτες, ηθοποιοί, αρχιμουσικοί συμμετέχουν σε μια πρωτόγνωρη βιωματική εμπειρία κατάνυξης στους δρόμους της Πλάκας και του κέντρου της Αθήνας. Για τρεις συνεχόμενες ημέρες, από τις 18 έως τις 20 Απριλίου 2022, η μουσική σκυταλοδρομία του 1ου Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής θα φέρει σπουδαία έργα της παγκόσμιας μουσικής, της παράδοσης και της σύγχρονης δημιουργίας με θεματικό άξονα τη λατρεία στο Μουσείο της Ακρόπολης, τη Μητρόπολη Αθηνών, το Φετιχιέ Τζαμί, το Λουτρό των Αέρηδων, το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων «Φοίβος Ανωγειανάκης» – Κέντρο Εθνομουσικολογίας, το Μετόχι του Παναγίου Τάφου, τον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, το Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, τον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός, το Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, το εκκλησάκι του Παπαδιαμάντη (Ναός Αγίου Ελισαίου), το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου, τον Καθολικό Καθεδρικό Ναό Αγ. Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, αλλά και σε τρεις διαδρομές με τις Μπάντες του Στρατού, της Αεροπορίας και του Ναυτικού σε Διονυσίου Αρεοπαγίτου – Αποστόλου Παύλου – Πλατεία Καπνικαρέας, Περιφερειακό Ακρόπολης και Μητροπόλεως – Μοναστηράκι.
Το Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής απαρτίζεται από συναυλίες και εκδηλώσεις με κοινό θεματικό άξονα τη μουσική που επικαλείται ή γράφεται για θρησκευτική χρήση, αλλά με πολύ ευρείες αισθητικές και εννοιολογικές στοχεύσεις. Κατά την τριήμερη διάρκειά του, οι συναυλίες, παραστάσεις μουσικού θεάτρου και περφόρμανς θα έχουν στόχο να αναδείξουν την πολυδιάστατη συμβολή της λατρευτικής μουσικής στην ανάπτυξη και την εξέλιξη του δυτικού πολιτισμού.
Η Νατάσσα Μποφίλιου ερμηνεύει τον Επιτάφιο του Μίκη Θεοδωράκη στο Μουσείο Ακρόπολης © Κώστας Αυγούλης
Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ προτείνουν μια αδογμάτιστη προσέγγιση της λατρευτικής μουσικής: παραδοσιακή, εθνικές σχολές, κλασική, σύγχρονη, μπαρόκ, βυζαντινή σε εκκλησίες, μουσικό θέατρο, έντεχνη ελληνική μουσική, εικαστικές εγκαταστάσεις και περφόρμανς.
Από αρχαιολογικούς χώρους, εκκλησίες και μουσεία μικρής χωρητικότητας (30-100 θεατών) έως ανοιχτούς χώρους (πεζοδρόμους, πλατείες, αύλειους χώρους) που μπορούν να φιλοξενήσουν 1.500-2.000 θεατές, το 1ο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής προτείνει μια μουσική περιφορά ως ένα δημόσιο γεγονός μεγάλης κλίμακας, που θα αναδείξει τη σημασία της μουσικής για την κοινότητα και το ειδικό βάρος της λατρευτικής μουσικής στη βιωμένη σχέση του κοινού με τη μουσική παράδοση.
Ο καθολικός καθεδρικός ναός του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου © Ιωάννης Καμπάνης
Το 1ο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής έρχεται να φωτίσει έννοιες και συναισθήματα όπως η μετάνοια, η ευλάβεια, η λύτρωση, η εξιλέωση, αλλά και η ανάσταση, με συνθέσεις Ροσσίνι, Σοπέν, Μέντελσον, Παλεστρίνα, Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, πιανιστικά των Μπαχ / Χάυντν, Μότσαρτ, Μπετόβεν, Ραβέλ, Μεσσιάν, Κούρταγκ κ.ά., καθώς και χορωδιακά των Βέρντι, Πουλένκ, Ντεμπυσσύ κ.ά. Το τριήμερο πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης γερμανικές θρηνωδίες, λατρευτικά τραγούδια και χορωδιακά της Μεσογείου, έργα του 20ού αιώνα που πραγματεύονται τον θρήνο, μουσικές των σούφι δερβίσηδων της Πόλης, μοιρολόγια της Παναγίας, εγκώμια του Επιταφίου και εκκλησιαστικούς ύμνους που συνδέονται με τη μορφή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, ηχητικές εγκαταστάσεις, νέα έργα Ελλήνων συνθετών και αναγνώσεις συνοδεία μουσικής.
Η ηθοποιός Μάνια Παπαδημητρίου και ο κοντραμπασίστας Βασίλης Παπαβασιλείου «διαβάζουν» Ντοστογιέφσκι, Παπαδιαμάντη και Ροΐδη στο Μουσείο Κανελλοπούλου
Στις 62 συναυλίες το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει σπουδαία έργα της λατρευτικής μουσικής και έργα με αφορμή τη λατρεία και το θρησκευτικό συναίσθημα μέσα από καλλιτέχνες και σύνολα όπως, μεταξύ άλλων, οι Μάρκελλος Χρυσικόπουλος, Μυρσίνη Μαργαρίτη, Θεοδώρα Μπάκα, Δημήτρης Μπάκας, Σύνολο σαξοφώνων Sax Nouveau, Κλιμάκιο βυζαντινού χορού Ηδύμελον, Φίλιππος Τσαλαχούρης, Κυριάκος Καλαϊτζίδης, Γυναικείο φωνητικό σύνολο Equálibi, Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, Στάθης Σούλης, Νατάσσα Μποφίλιου, chórεs, Σπύρος Καλλιβωκάς, Βυζαντινός Χορός Τρόπος, Κωνσταντίνος Αγγελίδης, Oros Ensemble, Αποστόλης Κουτσογιάννης, Sibílima Ensemble, Μάνια Παπαδημητρίου, Βασίλης Παπαβασιλείου, Χαράλαμπος Αγγελόπουλος, Νίκος Λαάρης, Στέφανος Νάσος, Απόστολος Παληός, Αριστοτέλης Παπαδημητρίου, Piano for two, Μελίνα Τσινάβου, Διαπολιτισμική Ορχήστρα ΕΛΣ, Χάρης Λαμπράκης, Γιάννης Μαραμαθάς, Ιάσων Μαρμαράς, Μαρίνα Σάττι, Μάρθα Μαυροειδή, Ερήνη, Δημήτρης Κούντουρας, Voci Contra Tempo, Σοφία Γιολδάση, Νίκος Βασιλείου, Χρύσα Μαλιαμάνη, ΜεῙΖοΝ Ensemble, καθώς και οι Μπάντες του Στρατού, της Αεροπορίας και του Ναυτικού.
Οι Ψαλμοί του Δαυίδ σε μετάφραση Α. Κάλβου και μουσική Φ. Τσαλαχούρη θα ηχήσουν στο Φετιχιέ τζαμί © Ιωάννης Καμπάνης
Το 1ο Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής αποτελεί μια σύμπραξη δυνάμεων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και εποπτευόμενων φορέων του, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Eurolife FFH. Η ιδέα και η καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ είναι του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της ΕΛΣ Γιώργου Κουμεντάκη.
Πρακτικές πληροφορίες:
- Η είσοδος σε όλους τους χώρους θα είναι ελεύθερη, χωρίς προκρατήσεις.
- Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
- Λόγω της περιορισμένης χωρητικότητας πολλών από τους χώρους του Φεστιβάλ, αρκετές από τις συναυλίες επαναλαμβάνονται έως και τρεις φορές την κάθε μέρα, για να δοθεί η δυνατότητα σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό να τις παρακολουθήσει.
- Οι συναυλίες του Φεστιβάλ θα έχουν σύντομη διάρκεια (από 25 έως 40 λεπτά κατά μέσο όρο) προκειμένου οι θεατές να παρακολουθήσουν περισσότερες από μία, αν το επιθυμούν.
- Οι αποστάσεις μεταξύ των χώρων είναι μικρές, προκειμένου να δίνεται η δυνατότητα στους θεατές να παρακολουθήσουν πολλές από τις δράσεις του Φεστιβάλ.
- Το αναλυτικό πρόγραμμα είναι αναρτημένο στο nationalopera.gr & στο digitalculture.gov.gr, ενώ στο έντυπο που θα διανέμεται στους θεατές θα υπάρχει χάρτης με τους χώρους, συνοπτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων και QR code για παραπομπή στο αναλυτικό πρόγραμμα στον ιστότοπο της ΕΛΣ.
- Στους χώρους θα τηρηθούν τα προβλεπόμενα πρωτόκολλα για τον κορωνοϊό.
