Πώς η Λεπέν έφτασε να απειλεί τον «ατσαλάκωτο» Μακρόν

Το σενάριο ήταν προσαρμοσμένο σε μια πραγματικότητα, που ακόμα και αν δεν είχε ξεκινήσει ο πόλεμος θα μπορούσε να έχει αποδειχτεί φούσκα. Ενας ατσαλάκωτος πρόεδρος, που δεν δείχνει να ανησυχεί για την επανεκλογή του και «τρέχει» στην Ευρώπη, αφού αυτό το εξάμηνο προεδρεύει και στην ΕΕ, και περιορίζει τις προεκλογικές του εμφανίσεις στο ελάχιστο για να ασχοληθεί με τα «καθήκοντά του».

Ο Εμανουέλ Μακρόν πίστευε ότι έυκολα θα σπάσει την παράδοση της τελευταίας εικοσαετίας, που δεν θέλει ένα πρόεδρο να καταφέρνει να εκλεγεί για δεύτερη φορά. Για να το πετύχει αυτό έλπιζε στην παρουσία του ως «κυβερνήτη» και όχι ως προεκλογικού αγωνιστή, που αναμιγνύεται με το λαο για να τον πείσει για τις προθέσεις του και με τις υποσχέσεις του. Ετσι κι αλλιώς ποτέ δεν έδειχνε να νοιώθει άνετα σε ένα τέτοιο σκηνικό.

Μια μεγάλη συγκέντρωση προέβλεπε αυτό το σενάριο για το Παρίσι, όπου αυτός θα εμφανιζόταν μόνο σε μια τεράστια σκηνή, μπροστά σε ένα πλήθος δεκάδων χιλιάδων ως ένας «pop star» με γραβάτα και ένα κοστούμι μερικών χιλιάδων ευρώ. Μια «μακρονική γιορτή» που τελικά όχι μόνο δεν βελτίωσε τις δημοσκοπήσεις για αυτόν, αλλά τις έκανε πιο δυσοίωνες.

Υστερα ήρθε ο πόλεμος

Το σενάριο του πολυάσχολου έμοιαζε αρχικά να «δένει» με την απρόοπτη εξέλιξη του πολέμου. Ο Μακρόν ξεπέρασε γρήγορα την χλεύη κάποιων ακραίων για το πόσο εύκολα τον «εξαπάτησε» ο Πούτιν και επιχείρησε να μεταμορφωθεί σε έναν ιεραπόστολο της ειρήνης, ένα διαμεσολαβητή που μάχεται για το τέλος της φρίκης, τον βασικό εκπρόσωπο της Ευρώπης της ειρήνης και της ελευθερίας. Ισως το σχέδιο να είχε λειτουργήσει αν ο πόλεμος τελείωνε γρήγορα, όπως υπολόγιζαν ορισμένοι. Αλλά όσο φαινόταν ότι αυτή η προοπτική απομακρύνεται και ότι οι συνέπειές του θα είναι μακροχρόνιες, η εικόνα του «κυανόκρανου» προέδρου άρχισε να ξεθωριάζει.

Πού πήγαν τα «κίτρινα γιλέκα»

Αυτό που απασχολεί τους Γάλλους είναι η επόμενη μέρα. Τα οικονομικά προβλήματα που βλέπουν να έρχονται. Μπορεί για παράδειγμα η σχετική ενεργειακή αυτονομία της χώρας λόγω της πυρηνικής ενέργειας να την έχει προστατεύσει ως ένα βαθμό από τους εκβιασμούς της Ρωσίας. Μπορεί οι δείκτες της ανεργίας να έχουν πέσει, αλλά η φτώχεια και η μιζέρια, που εδώ και δεκαετίες κυριαρχούν στα προάστια των μεγαλουπόλεων, είναι πάντα παρούσα και ψαλιδίζει τα όνειρα των νέων που μεγαλώνουν εκεί.

Ο Γάλλος πρόεδρος και το περιβάλλον του μπορεί να κάνουν πώς ξέχασαν το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων», που κάποια στιγμή τον υποχρέωσε να φυγαδευτεί από το προεδρικό μέγαρο. Αλλά οι αιτίες που γέννησαν εκείνο το κίνημα δεν έχουν εξαλειφθεί. Στη μνήμη των Γάλλων ειδικά της επαρχίας έχει μείνει ο απαξιωτικός τρόπος με τον οποίο απαντούσαν τότε οι υπουργοί της κυβέρνησης Μακρόν, για Γάλλους που καπνίζουν και οδηγούν τα ρυπογόνα ντίζελ, συμπεριφορές που κατά τη γνώμη τους δεν αρμόζουν στην «Γαλλία του 21ου αιώνα».

Η υπεροψία που προκαλεί

Τώρα ο Γάλλος πρόεδρος αναφωνεί «France is back» θέλοντας να γαργαλήσει τα αντανακλαστικά ενός πατριωτικού κοινού στο οποίο πάντα απευθυνόταν, γνωρίζοντας πόσο μεγάλη είναι η απειλή από την Ακροδεξιά. Αλλά αρνήθηκε πεισματικά, οποιαδήποτε απευθείας αντιπαράθεση μπροστά στις κάμερες με τους άλλους υποψήφιους για την προεδρία. Αυτό εκλαμβάνεται από τους Γάλλους ως υπεροψία. Και ενοχλεί.

«Με εσάς» έλεγε ένα σύνθημα του Μακρόν. «Χωρίς αυτόν» ήταν η απάντηση της Μαρίν Λεπέν που απειλεί το σχέδιο του. Πώς να πείσεις ότι είσαι «με το λαό» όταν η απάντησή σου στις αυξανόμενες τιμές των καταναλωτικών αγαθών είναι η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης. Πώς να πείσεις ότι είσαι με το λαό, όταν επιμένεις στην απόλυση 15.000 υγειονομικών, που αρνήθηκαν να εμβολιαστούν, όταν έχεις περάσει μερικά από τα πιο σκληρά περιοριστικά μέτρα στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν έχεις δώσεις υπερεξουσίες στην αστυνομία, που είχε ήδη ξεπεράσει τα όρια της με την αλόγιστη χρήση χημικών και πλαστικών σφαιρών εναντίον των κίτρινων γιλέκων.

Ενα ακροατήριο που συρρικνώνεται

Αυτό που ίσως να έχει «χάσει» ο Μακρόν είναι ότι εξακολουθεί να απευθύνεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο ακροατήριο «μεσοταξιτών», που όμως δε μεγάλωσε κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, σε μια Ευρώπη που οι ανισότητες συνέχιζαν να διευρύνονται.

Το Ίδρυμα «Ζαν Ζορές» παρουσίασε πρόσφατα μια πολύ αναλυτική μελέτη για το ποιοι είναι οι ψηφοφόροι του Μακρόν. Ζουν ως επί το πλείστον σε μεγάλες πόλεις, θεωρούν τους εαυτούς τους επιτυχημένους (58%), είναι υπέρ της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς και θα ήθελαν οι εταιρείες να γίνουν πιο ανταγωνιστικές (81%). Σύμφωνα με δικές τους δηλώσεις, το 27 τοις εκατό προέρχεται από τα αριστερά, το 7 τοις εκατό από το κέντρο, το 40 τοις εκατό από τη δεξιά και το πέντε τοις εκατό από την ακροδεξιά. Το 12% λέει ότι δεν ένιωθε ότι ανήκε σε κανένα κόμμα πριν. Αυτή η εκλογική βάση είναι που υποστηρίζει τον Μακρόν. Σε τι ποσοστό της κοινωνίας αναλογεί; Αρκεί για να νικήσει τη Λεπέν;

Πόσο διαφέρουν οι θέσεις Μακρόν-Λεπέν;

Ο Γάλλος πρόεδρος έδειξε τα τελευταία χρόνια να απαντά στην ακροδεξιά προπαγάνδα με μια διολίσθηση προς δικές της θέσεις. Και η Λεπέν αποφάσισε να υιοθετήσει μια πιο «light» εκδοχή του εαυτού της, έτσι που στο τέλος οι θέσεις τους να είναι σε πολλά ζητήματα ταυτόσημες. Ενας πρόεδρος που ομολογεί ότι το μοντέλο της «ενσωμάτωσης» των ξένων στην πολυπολιτισμική Γαλλία έχει αποτύχει και ανακοινώνει ακόμα πιο σκληρές θέσεις στο μεταναστευτικό ουσιαστικά δικαιώνει αυτά, που έλεγε στις προηγούμενες εκλογές η μεγάλη αντίπαλός του. Ετσι κι αλλιώς ο φόβος των Ισλαμιστών είναι υπαρκτός και η ατζέντα έχει τεθεί από το σύνολο των υποψηφίων από την κεντροδεξιά Βαλερί Πεκρές μέχρι τον θεωρητικό του ρατσισμού και της ξενοφοβίας Ερίκ Ζεμούρ. Πώς μπορεί να θεωρεί ο «Ευρωπαίος» Μακρόν προνομιακό ένα τέτοιο πεδίο αντιπαράθεσης.

Υστερα είναι και κάποιες άλλες ήττες που θίγουν την εικόνα της μεγάλης πατριωτικής Γαλλίας. Η άτακτη υποχώρηση από το Σαχέλ, οι πρόσφατες ταραχές στην Κορσική. Η εγκατάλειψη των σχεδιών για περισσότερη «αυτονομία» από τις ΗΠΑ. Ο συμβιβασμός με τον Ταγίπ Ερντογάν, εκφραστή ενός επιθετικού μουσουλμανικού κράτους, στον οποίο ο Γάλλος ήθελε να δείξει τα όρια του.

Το εξάμηνο λοιπόν που είχε σχεδιαστεί ως μια μεγάλη φιέστα επιβεβαίωσης, εθνικής ανάτασης και νέας αισιοδοξίας απειλεί να εξελιχθεί σε προσγείωση σε μια γκρίζα, άνοστη πραγματικότητα. Ισως και σε ένα απόλυτο φιάσκο.

Ειδήσεις σήμερα

Έρχεται παγκόσμια επισιτιστική κρίση με κοινωνικές εκρήξεις σε πολλές χώρες, ίσως και στην Τουρκία

Σε «θρίλερ» εξελίσσονται οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία

Μακρόν: Αναγκαία μία ευρωπαϊκή στρατηγική επενδύσεων στην άμυνα