Την Παρασκευή αναμένεται ένα ισχυρό στατιστικό σοκ. Η ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με όλα τα μέχρι στιγμής δεδομένα, θα ανακοινώσει πληθωρισμό περίπου 9% για τον μήνα Μάρτιο, ίσως και πάνω από αυτόν, που θα είναι ο υψηλότερος εδώ και 29 χρόνια. Η προηγούμενη χειρότερη επίδοση καταγράφηκε το 1994, όταν το κοντέρ του δείκτη τιμών καταναλωτή έγραψε 10,9%, για να πέσει τον επόμενο χρόνο κάτω από το 9%
Την πρόγευση έδωσε την Παρασκευή ανακοίνωση της Eurostat για τον πληθωρισμό Μαρτίου της Ευρωζώνης, που καταγράφηκε στο 7,5%, με την Ελλάδα στο 8%. Αλλά επειδή η ευρωπαϊκή στατιστική αρχή καταγράφει τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών, ένα υποσύνολο του εγχώριο δείκτη, ώστε να έχει συγκρίσιμα μεγέθη για όλες τις χώρες της ΕΕ, θεωρείται δεδομένο ότι το επίσημος πληθωρισμός είναι περίπου μια ποσοστιαία μονάδα πάνω. Αυτό συμβαίνει στις μετρήσεις του πληθωρισμού από Eurostat και ΕΛΣΤΑΤ σταθερά τους τελευταίους επτά μήνες κατά τους οποίους αυτό το σχεδόν ξεχασμένο μέγεθος απέκτησε απειλητική υπόσταση για την καθημερινότητά μας.
Αυξήσεις «φωτιά» σε στέγαση και τρόφιμα
Η ενέργεια παραμένει «σκληρός πυρήνας» της έξαρσης του πληθωρισμού, με τον πληθωρισμό των τροφίμων να ακολουθεί σε βαρύτητα. Στα στοιχεία της Eurostat καταγράφηκε τον Μάρτιο μια ετήσια αύξηση άνω του 44% στα ενεργειακά αγαθά (ρεύμα, αέριο, καύσιμα) τον Μάρτιο, δέκα ποσοστιαίες μονάδες πάνω από του Φεβρουαρίου. Μια ανάλογη αύξηση στον δείκτη τιμών της ΕΛΣΤΑΤ σημαίνει ότι η ετήσια αύξηση στην κατηγορία «στέγαση» (νοίκι, ρεύμα, αέριο, πετρέλαιο) πιθανόν να φτάσει 35% τον Μάρτιο, έναντι 25% τον προηγούμενο μήνα. Και με δεδομένο ότι η μέση χονδρική τιμή ρεύματος ήταν τον περασμένο μήνα 272 ευρώ η μεγαβατώρα, από 211 ευρώ τον Φεβρουάριο (αύξηση 28%), αυτή η εκτίμηση μπορεί να αποδειχθεί πολύ μετριοπαθής και το ποσοστό αύξησης να είναι μεγαλύτερο.
Ωστόσο, μεγάλη αύξηση αναμένεται και στην κατηγορία των τροφίμων, καθώς τον Μάρτιο πέρασαν στις τιμές οι επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, του ουσιαστικού παγώματος εξαγωγών της σε σιτηρά και φυτικά έλαια καθώς και των κυρώσεων στη Ρωσία. Τα άλευρα και το ηλιέλαιο θα ωθήσουν την κατηγορία «διατροφή» σε αύξηση περίπου 10%, ενώ για τον Απρίλιο οι αναπροσαρμογές στους τιμοκαταλόγους των σούπερ μάρκετ προβλέπουν ανατιμήσεις σε βασικά είδη 10% – 30%, καθιστώντας τον “πληθωρισμό των φτωχών” διπλάσιο του μέσου.
Μειώσεις ΦΠΑ
Πέρα από τις στατιστικές μετρήσεις, η ακρίβεια εδραιώνεται ως μείζον πολιτικό πρόβλημα της κυβέρνησης, αποτυπωμένο πλέον και στις δημοσκοπήσεις. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης το αναγνωρίζει αυτό, συντηρώντας προσδοκίες για νέα δέσμη μέτρων, που ίσως αυτή τη φορά ξεπεράσει το κυβερνητικό ταμπού των συντελεστών ΦΠΑ. Καθώς το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζει συμπληρωματικό προϋπολογισμό ύψους 2 δισ. ευρώ που ήδη έχει απορροφηθεί από τις επιδοτήσεις ρεύματος και το «χαρτζιλίκι» για τα καύσιμα και τρέχει σενάρια για μέσο ετήσιο πληθωρισμό 6% (από μόλις 1% που προέβλεπε τον Δεκέμβριο), στο τραπέζι έχουν μπει και τα σενάρια μιας χρονικά περιορισμένης μείωσης του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα είδη διατροφής (από το 13% στο 6%). Υπό εξέταση είναι και το ενδεχόμενο αξιοποίησης της δυνατότητας που δίνει ο ευρωπαϊκός κανονισμός ΦΠΑ ακόμη και για μηδενικό συντελεστή σε ορισμένα είδη.
Αλλά επειδή μια τέτοια δέσμη παρεμβάσεων θα σήμαινε απώλεια μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων από τα φορολογικά έσοδα, το θέμα θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, στο πλαίσιο της 14ης αξιολόγησης που θα ολοκληρωθεί με διαδικασίες εξπρές στις συναντήσεις που θα έχει την Τετάρτη ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με τους επικεφαλής των θεσμών.
Το θέμα της ακρίβειας και των παρεμβάσεων στην αγορά ξεφεύγει από το στενό πλαίσιο της αξιολόγησης, που κυβέρνηση και πιστωτές φιλοδοξούν να είναι η τελευταία πριν την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία, αλλά είναι η καλύτερη ευκαιρία για να δοκιμάσει το οικονομικό επιτελείο την ευελιξία των Ευρωπαίων επιτηρητών με φόντο την ουκρανική κρίση. Παρά τις καλές προθέσεις, είναι βέβαιο ότι οι δανειστές για όποια μέτρα αναχαίτισης της ακρίβειας θα ζητήσουν και αντίμετρα που θα περιορίζουν την αιμορραγία στα έσοδα και τα τραύματα στο έλλειμμα. Μια πηγή τέτοιων αντίμετρων είναι η φορολόγηση των έκτακτων υπερκερδών των ενεργειακών εταιρειών, στην οποία έχει δεσμευτεί δημόσια ο πρωθυπουργός, και μάλιστα με συντελεστή 90%. Αρκεί βέβαια η ΡΑΕ, που έχει αναλάβει τη δουλειά, να μη χαθεί επ’ αόριστον στο μέτρημά τους.
Διαβάστε επίσης:
Eurostat: Στο 8% ο πληθωρισμός στην Ελλάδα το Μάρτιο – Ιστορικό ρεκόρ 7,5% στην Ευρωζώνη
