Διχασμένες ήταν οι ηγεσίες της Ε.Ε. σχετικά με τα μέτρα για την ενεργειακή ακρίβεια, με αποτέλεσμα να περιοριστούν σε γενικές αναφορές στα συμπεράσματά τους και να αναθέσουν στην Κομισιόν να επανέλθει με προτάσεις το Μάιο.
Στα μέτρα που θα εξεταστούν περιλαμβάνονται συλλογικές προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από την Ε.Ε. καθώς και άλλα μέτρα που θα οδηγήσουν στην «αποσύνδεση της τιμής του ηλεκτρικού από τις τιμές του φυσικού αερίου».
Οι συλλογικές προμήθειες αφορούν κατ’ αρχήν την προμήθεια 15 δισ. κυβικών μέτρων από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο του σχεδίου που ήδη συμφωνήθηκε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ενώ σε δευτερη φάση θα γίνουν προμήθειες 50 δισ. ΚΜ ώστε να υποκατασταθούν αντίστοιχες ποσότητες που σήμερα παρέχονται από τη Ρωσία.
Οι ηγεσίες των 27 εμφανίστηκαν διχασμένες σχετικά με το θέμα των μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, με αποτέλεσμα η Σύνοδος Κορυφής να εξελίσσεται σε θρίλερ.
Η αντίθεση οδήγησε τον Ισπανό πρωθυπουργό να αποχωρήσει για λίγο απο την αίθουσα, με τους Βόρειους (κυρίως Ολλανδία, Γερμανία, Αυστρία, Δανία και Φινλανδία) να αντιδρούν στην πρόταση για πλαφόν στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου την οποία υποστηρίζουν οι χώρες του Νότου, αλλά και το Βέλγιο και η Πολωνία. Ιδιαίτερα σφοδρή αντίθεση επιδεικνύει η Ολλανδία, η οποία είναι παραγωγός και εξαγωγέας φυσικού αερίου, ενώ, αντίθετα, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ απειλούσε από χθες να μην… φύγει από τις Βρυξέλλες εάν δεν θεσμοθετηθεί το πλαφόν. Η Γερμανία προχωρά ήδη μονομερώς, σε συμφωνία για προμήθεια αερίου από το Κατάρ.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε διατυπώσει σχετικές προτάσεις σε επιστολή του προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενόψει της προηγούμενης συνόδου κορυφής στις Βερσαλίες.
Ενδεικτικό της αντιπαράθεσης είναι ότι ακόμα και το θέμα των κοινών προμηθειών φυσικού αερίου, είχε υποβαθμιστεί σε «εθελοντική βάση», σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων και οι Νότιοι έδιναν μάχη για να φύγει η λέξη «εθελοντική».
Σύμφωνα με πληροφορίες, το προσχέδιο συμπερασμάτων που είχε γίνει γνωστό χθες, Πέμπτη, έχει αλλάξει και έχει κυκλοφορήσει σήμερα μια νέα έκδοση του κειμένου, η οποία προσπαθεί να λάβει υπόψη όλες τις επιμέρους τροποποιήσεις και παρεμβάσεις που έχουν γίνει.
Ενδεικτική της έντασης ήταν η στιγμή που ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, αποχώρησε οργισμένος από την αίθουσα, για να «καθαρίσει», όπως είπε, το μυαλό του. «Πολύ ωραία! Πάω να πάρω λίγο αέρα και να καθαρίσει το μυαλό μου και αν έχετε κάτι καινούριο να μου πείτε, πείτε το» είπε απευθυνόμενος στους υπόλοιπους ηγέτες ο κ. Σάντσεθ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πριν από περίπου μία ώρα διανεμήθηκε ένα νέο κείμενο συμφωνίας για την ενεργειακή κρίση, το οποίο δεν έχει ικανοποιήσει πολλές χώρες της ΕΕ.
Η ισπανική κυβέρνηση εμφανίζεται να ζητά μια προσωρινή παρέμβαση στην αγορά και τον καθορισμό ορίου στην τιμή της ενέργειας, κάτι που βρίσκει αντίθεση από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως τη Γερμανία και την Ολλανδία, οι οποίες προειδοποιούν ότι ο περιορισμός στην τιμή του φυσικού αερίου στη χονδρική αγορά και η αποζημίωση των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας για τη διαφορά θα σήμαινε στρέβλωση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με το Cadena SER και την El País, η ένταση ήταν τέτοια, o Σάντσεθ σηκώθηκε και έφυγε αναστατωμένος, επειδή διέρρεαν συνομιλίες από τη συνάντηση και επειδή ο ίδιος κατηγορήθηκε ότι απείλησε να ασκήσει βέτο στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, όπως είπε ο δημοσιογράφος του France24, Ντέιβ Κίτινγκ. Μάλιστα, ο Σάντσεθ, σύμφωνα με την El País, διάβασε το εν λόγω μήνυμα από τον ίδιο τον δημοσιογράφο, για να εξηγήσει στους υπόλοιπους ηγέτες τον θυμό του.
Μισή ώρα αργότερα, όλοι επέστρεψαν στις θέσεις τους για να συνεχίσουν τη συνάντηση, από την οποία θα μπορούσε να βγει μια αποδεκτή πρόταση τόσο για την Ισπανία όσο και για την Πορτογαλία, αφού η Κομισιόν θα συμφωνούσε να «αξιολογήσει» τη λήψη «προσωρινών επειγόντων μέτρων για την ηλεκτρική ενέργεια».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει, σύμφωνα με τον ανταποκριτή του France 24, να διασφαλίσει ότι τα μέτρα αυτά χρησιμεύουν στη «μείωση των τιμών της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για τις εταιρείες και τους καταναλωτές» και ότι «δεν επηρεάζουν τις εμπορικές συνθήκες».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επανέλαβε από την πλευρά του την πρόταση για την ανάγκη επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου και αντιμετώπισης της μετακύλισης των τιμών του αερίου στην αγορά ηλεκτρισμού και στους καταναλωτές.
Eιδήσεις σήμερα:
Επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco στη Σαουδική Αραβία