Το μυαλό στο Κίεβο, το βλέμμα σε Ατάλεια και Βερσαλλίες με χαμηλές προσδοκίες

Στις Βερσαλλίες, εκεί που υπογράφηκε το 1919 η συνθήκη λήξης του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν σήμερα όχι ακριβώς την ειρήνη, αλλά μέτρα που θα καταστήσουν την ΕΕ πιο «σίγουρη και ασφαλή». Το μυαλό τους θα βρίσκεται πάντως εκτός από το Κίεβο και στην Ατάλεια της Τουρκίας εκεί που προβλέπεται να συναντηθούν οι ΥΠΕΞ Ρωσίας και Ουκρανίας, στην πρώτη απευθείας επαφή σε τόσο υψηλό επίπεδο, από την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος πριν από ακριβώς δύο εβδομάδες.

Χαμηλές προσδοκίες, αλλά έστω μια αρχή

Κάποιες ενδείξεις για διάθεση μικρών συμβιβασμών αφήνουν χαραμάδες αισιοδοξίας, αν και κανείς δεν τολμά να μιλήσει για άμεσα αποτελέσματα. Πιο αισιόδοξες οι αγορές που βιάστηκαν χθες να αναθαρρήσουν κοιτώντας στο… αύριο. Προφανώς τα θύματα και τα εκατομμύρια των εκτοπισμένων δεν έχουν σημασία για τους επενδυτές, από τη στιγμή που γίνονται… χθες.

Πάντως η ουκρανική πλευρά φαίνεται να εγκαταλείπει την ιδέα της ένταξης στο ΝΑΤΟ και να συζητά μια φόρμουλα αυτονομίας για την Κριμαία και τις περιοχές του Ντονμπάς, ενώ οι Ρώσοι δείχνουν να διαφοροποιούνται τώρα από αρχικές δηλώσεις, που έδειχναν να έχουν σαν στόχο την αλλαγή κυβέρνησης στο Κίεβο. Αυτά θεωρούνται ως μια βάση για διάλογο.

Προβλέψεις πάντως είναι δύσκολο να γίνουν, καθώς η αιματοχυσία συνεχίζεται και καμιά από τις δύο πλευρές δεν παραδέχεται στρατιωτική αδυναμία ή κόπωση. Οι σημαντικότερες ουκρανικές πόλεις παραμένουν ουσιαστικά υπό ρωσικό κλοιό, οι απώλειες των αμάχων αυξάνονται, οι πρόσφυγες αγγίζουν τα 2,5 εκατομμύρια, ενώ οι συνθήκες για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους εγκλωβισμένους σε πόλεις χωρίς νερό, ρεύμα και θέρμανση παραμένουν άθλιες.

Μια προοπτική ένταξης στην ΕΕ έστω και μεσοπρόθεσμα, σε μια Ενωση που συζητά πλέον και (γαλλικές) ιδέες πολλών ταχυτήτων, με παράλληλη δέσμευση για την ουδετερότητα της Ουκρανίας με «εγγυήσεις» ασφαλείας θα μπορούσε να αποτελέσει ίσως την πυξίδα για την εξεύρεση μιας λύσης.

Ο ΥΠΕΞ της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα δήλωσε πάντως σε ανάρτησή του στο facebook ότι δεν έχει υψηλές προσδοκίες από την προγραμματισμένη συνάντηση του με τον Σεργκέι Λαβρόφ. Σε κάθε περίπτωση μετά το πέρας της συνάντησης ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν.

Η Ευρώπη στα όπλα

Πυξίδα όμως τόσο βραχυπρόθεσμη, όσο και μεσοπρόθεσμη αναζητά και η Ευρώπη, που τις τελευταίες εβδομάδες φαίνεται να έχει ευθυγραμμιστεί απολύτως με τις οδηγίες των ΗΠΑ, αφού αυτός δείχνει τελικά ο πιο «βατός δρόμος» για την ενοποίησή της. Η αποκαλούμενη «στρατηγική πυξίδα», πληροφορίες για το περιεχόμενο της οποίας έχουν διαρρεύσει το τελευταίο διάστημα δείχνει μια Ευρώπη, που αποφασίζει να τεθεί σε μια διαρκή πολεμική ετοιμότητα, να αυξήσει σημαντικά τις στρατιωτικές της δαπάνες ανεξαρτήτως κόστους, να αναπτύξει μια νέα δύναμη άμεσης αντίδρασης και γενικώς να κινείται με γοργά βήματα προς μια κατεύθυνση στρατιωτικής ολοκλήρωσης.

Πολλοί θεωρούν ότι μια τέτοια απόφαση είναι μάλλον βεβιασμένη και κυρίως καθόλου «σοφή», εφόσον λαμαβάνεται κάτω από τη φόρτιση των ημερών, εν μέσω δηλαδή ενός πολέμου σε ευρωπαϊκό έδαφος και μάλιστα με τεράστιο κόστος σε μια ήδη χτυπημένη ευρωπαϊκή οικονομία.

Στον αντίποδα υπάρχει το επιχείρημα ότι οι σχέσεις με τη Ρωσία και οι απειλές που εκπορεύονται από αυτή δεν θα σβηστούν, ακόμα και μετά από μια ειρήνευση στην Ουκρανία, συνεπώς η Ευρώπη θα πρέπει να είναι έτοιμη για όλα.

Νέες κυρώσεις και μέτρα στήριξης της οικονομίας

Σε ότι αφορά τα πιο άμεσα και καυτά προβλήματα εδώ κυριαρχεί η επιθυμία για περαιτέρω κυρώσεις απέναντι στη Μόσχα, αλλά και για ένα γρήγορο σχέδιο αντιμετώπισης του τεράστιου ενεργειακού κόστους, που έχει αυτός ο πόλεμος, για πολίτες και επιχειρήσεις στην προοπτική μάλιστα επιτάχυνσης της διαδικασίας απεξάρτησης από τις ρωσικές πηγές ενέργειας. Εδώ υπάρχουν διαφωνίες, καθώς ούτε ο βαθμός εξάρτησης από τη Μόσχα, ούτε οι ενεργειακές ανάγκες κάθε χώρας είναι ίδιες. Συνεπώς κάποιοι πιέζουν ακόμα και για ολικό εμπάργκο και κάποιοι φρενάρουν προειδοποιώντας για τις συνέπειες σπασμωδικών κινήσεων.

Η λογική λέει ότι οι όποιες αποφάσεις θα είναι συμβιβαστικές και θα επιχειρηθεί να «επικοινωνηθούν» προς τα έξω ως ένα ακόμα βήμα ενότητας και συντονισμού δράσης, καθώς οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν να ακούσουν πάλι ότι διχάζονται. Πολλά βεβαίως θα εξαρτηθούν και από τις πληροφορίες, που θα καταφτάσουν στο τέλος της μέρας από την Τουρκία.

Για τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν όλα αυτά συμπίπτουν και με την επίσημη ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του για τις προεδρικές εκλογές, ακριβώς σε ένα μήνα από σήμερα. Η αδυναμία της Γαλλίας να παρέμβει αποτρεπτικά για τον πόλεμο και κατασταλτικά στη συνέχεια έχει γίνει θέμα στον προεκλογικό αγώνα, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Γάλλου πολιτικού να παραμείνει σε ανοικτή γραμμή με τη Μόσχα, εκπροσωπώντας την ΕΕ, αλλά και επιδιώκοντας να μεταπείσει το Βλαντίμιρ Πούτιν. Ισως μετά τη σημερινή ημέρα να έχει την ευκαιρία να δηλώσει λίγο πιο αισιόδοξος από ότι ήταν τις τελευταίες ημέρες, όταν σε αρκετές εμφανίσεις του προέβλεπε ότι ο πόλεμος θα κρατήσει καιρό και η κατάσταση θα επιδεινωθεί.

Ειδήσεις σήμερα

Διχασμένος ο ευρωπαϊκός Τύπος για το ρυθμό απεξάρτησης της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια

Ο Μπορέλ ζητάει θυσίες από τους Ευρωπαίους: “Μειώστε τη θέρμανση στα σπίτια σας”

Δημοσκόπηση: Η ακρίβεια το μεγάλο πρόβλημα – Λάθος η αποστολή στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία