Μια «υπερδύναμη» κολλημένη στο χθες

Οταν είσαι «υπερδύναμη» οφείλεις να συμπεριφέρεσαι ως υπερδύναμη. Οχι απλώς να δηλώνεις τέτοια. Το χθεσινοβραδυνό διάγγελμα του Τζο Μπάιντεν ήταν ενδεικτικό ενός αδύναμου προέδρου, που διοικεί μια χώρα, που μοιάζει να αναζητεί τη χαμένη της αυτοπεποίθηση, βυθισμένη στην αμηχανία.

Είναι σαφές ότι ο Αμερικανός πρόεδρος προσπάθησε να ανατρέψει τις εντυπώσεις αποκλιμάκωσης, που δημιούργησε η είδηση για μερική (έστω) απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τα ουκρανικά σύνορα, αλλά και οι διαπιστώσεις για υπάρξη σοβαρών καναλιών διαλόγου μετά την επίσκεψη του Ολαφ Σολτς στη Μόσχα.

Ηταν επίσης εμφανές το άγχος του να προβληθεί ως ο ηγέτης ενός δυτικού «ελεύθερου» κόσμου, που βρίσκεται στρατευμένος χωρίς παρεκκλίσεις ή αμφισβητήσεις πίσω του. Να πείσει για τη σπουδαιότητα του ΝΑΤΟ, μιας συμμαχίας που φτιάχτηκε πριν από επτά δεκαετίες και μέχρι πρότινος πολλοί αμφισβητούσαν τους λόγους, που συνεχίζει να επιβιώνει. Οταν όμως βγαίνεις να τα διατυμπανίσεις όλα αυτά, είναι σαν να επιβεβαιώνεις τις υποψίες ότι απλώς δεν υφίστανται.

Οταν λες ότι σε ενδιαφέρει η ασφάλεια και η ειρήνη στον πλανήτη δεν εμφανίζεσαι για να επαναλάβεις τις απειλές για μπλοκάρισμα του αγωγού Nord Stream 2. Ούτε προσπαθείς να συντηρείς ένα πολεμικό κλίμα βασισμένος περισσότερο στην «διαίσθησή» σου. Αλήθεια πώς μπορεί να πειστεί ένας άνεργος, ανασφάλιστος, άστεγος Αμερικανός πολίτης άντρας ή γυναίκα, στους οποίους «απευθύνθηκε» ως «fellow citizen» ο Πρόεδρός του, ότι η ασφάλειά του εξαρτάται από έναν ρωσικό αγωγό;

Μια μέρα πριν την προαναγγελθείσα από τις μυστικές υπηρεσίες «επίθεση», με την οποία βομβαρδίστηκαν τα δυτικά ΜΜΕ από την περασμένη Παρασκευή, ο Τζο Μπάιντεν απλώς δικαίωσε αυτούς, που υποστηρίζουν ότι η χώρα του έχει σοβαρό πρόβλημα να προσαρμοστεί στα νέα παγκόσμια δεδομένα. Και ότι ο ίδιος είναι τελικά μάλλον ακατάλληλος για να τολμήσει να προωθήσει κάτι τέτοιο, ως ένα πολιτικό προϊόν από ένα αναχρονιστικό παρελθόν, εξαρτημένος από παγιωμένα επί δεκαετίες συμφέροντα, που αρνούνται να αποδεχτούν ένα μεταβαλλόμενο κόσμο.

Δεν φταίει απλώς το γεγονός ότι μετά την τετραετία Τραμπ ένα μεγάλο κομμάτι του παγκόσμιου «Βορρά» έχει πλέον χάσει την τυφλή εμπιστοσύνη του στην παγκόσμια ηγεσία πολύ περισσότερο στην ηγεμονία των ΗΠΑ.

Οπως απέδειξε η άτακτη αποχώρηση στο Αφγανιστάν, οι καταστροφές στη Μέση Ανατολή, τα μπρος-πίσω και η έλλειψη στρατηγικής στο Ιράν, οι εμπορικοί «πόλεμοι» με την Κίνα, αλλά κατά καιρούς και με την Ευρώπη, οι σοβαρές απώλειες θέσεων τόσο στην Αφρική όσο και στη Λατινική Αμερική οι σημερινές ΗΠΑ μοιάζουν με ένα παραζαλισμένο γίγαντα, που ξύπνησε από μια νάρκωση και ανακάλυψε ότι στο διάστημα που κοιμόταν ο κόσμος έχει αλλάξει. Κάποιοι μεγάλωσαν, κάποιοι χάθηκαν, κάποιοι απλώς άλλαξαν.

Το να προσπαθείς να επιβάλεις την άποψή σου βασισμένος σε κλισέ από το παρελθόν, το νο ανασύρεις θεωρίες από το πιο μαύρο ψυχροπολεμικό παρελθόν, το να απειλείς με οικονομικές «σφαλιάρες» όποιον δεν υπακούει στις επιθυμίες σου δεν μπορεί να πείσει κανένα ότι είσαι σε θέση να ηγηθείς πραγματικά του ελεύθερου κόσμου, ότι μπορείς να συμβάλεις σε ένα σύγχρονο πλανητικό σύστημα συλλογικής ασφάλειας.

Ο πλανήτης βασανίζεται πράγματι από μια σειρά δικτάτορες ή έστω αυταρχικούς ηγέτες. Η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα πράγματι δεν είναι κράτη-πρότυπα σε ότι αφορά τη λειτουργία των θεσμών και τον τρόπο λήψης των αποφάσεων. Και δεν είναι μόνο αυτά. Για να μπορέσει να τις αντιμετωπίσει αποτελεσματικά η «Δύση» θα πρέπει πρωτίστως να πείσει τους ίδιους της τους πολίτες ότι αποτελεί εγγύηση για την ασφάλειά τους, την ευημερία τους και τα δικαιώματά τους.

Εκεί ακριβώς βρίσκεται το αδύναμο σημείο της αμερικανικής ελίτ και του υπερήλικα προέδρου της. Στην αδυναμία να πειστεί το εγχώριο της ακροατήριο ότι ζει σε ιδανικές συνθήκες, ότι όλα τα παραπάνω είναι στοιχειωδώς εξασφαλισμένα. Οι ΗΠΑ δεν λειτουργούν πια ως «υπόδειγμα». Και αυτή είναι μια εξίσου τρομακτική απειλή για την ειρήνη στον πλανήτη, όσο και οι πύραυλοι του Πούτιν.

Διαβάστε ακόμα

Εμπλοκή της Σούδας στην κρίση της Ουκρανίας-Επί τάπητος και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης

Ουκρανία: Μόνο η Ντόρα και η «Εστία» πήραν είδηση;

Τζο Μπάιντεν και Ουκρανία: Μια «ειδική» σχέση που κρατάει από πολύ παλιά