Για μία ακόμη φορά -μετά την υπόθεση του e-food και της Wolt- οι χρήστες του Twitter καταφέρνουν μια νίκη στον τομέα των εργασιακών. Αφού επί 5 ημέρες τρένταρε το hashtag #cancel_jumbo, μετά από καταγγελία του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας (ΣΕΑ) που έκανε λόγο για «εργασιακή γαλέρα και ασυδοσία», μιλώντας για τον 26σέλιδο εσωτερικό Κανονισμό Εργασίας της Jumbo, σήμερα η διοίκηση της εταιρείας έκανε ένα βήμα πίσω.
Από την περασμένη Πέμπτη εδραιώθηκε και απέκτησε δυναμική το hashtag #cancel_jumbo, το οποίο θα μπορούσε να έχει τρομακτικές συνέπειες για το brand. Με δεδομένο τα όσα συνέβησαν με την efood, η διοίκηση της Jumboεπιχείρησε μια προκαταρκτική αξιολόγηση ρίσκου και πήρε αποφάσεις.
Απάντηση με… διαρροές
Από την εταιρία αρχικά διαρρέεται ότι δεν υπάρχει νέος Κανονισμός Εργασίας και ότι ο κανονισμός υφίσταται εδώ και δύο χρόνια (από 20.2.2020) αλλά εγκρίθηκε πρόσφατα. Αναφέρουν σχετικά ότι «όσον αφορά τον αρμοδίως εγκεκριμένο Εσωτερικό Κανονισμό Εργασίας του προσωπικού της εταιρίας (ο οποίος είχε κατατεθεί προς έγκριση από τον Φεβρουάριο του 2020 και επικυρώθηκε τον Νοέμβριο του 2021, κοινοποιήθηκε δε σε όλους τους κοινωνικούς εταίρους), ουδεμία πρωτοτυπία υφίσταται, δεδομένου ότι προβλέπονται οι διατάξεις της ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας. Ό,τι ισχύει σε άλλες ομοειδείς επιχειρήσεις ισχύει και στον όμιλο Jumbο».
Οι διατυπώσεις αυτές στόχο έχουν να πετάξουν το μπαλάκι στην κυβέρνηση και να διευρύνουν το πλαίσιο των υπό διερεύνηση επιχειρήσεων για τα media, ώστε να περιοριστεί το αρνητικό αποτύπωμα της Jumbo. Η επιτυχία της στρατηγικής διάχυσης ευθύνης και διεύρυνσης του μετώπου μένει να κριθεί.
Παρέμβαση Βακάκη
Όταν φάνηκε ότι η διαρροή δεν ήταν αρκετή για να κοπάσει ο σάλος, επιχειρήθηκε η παρέμβαση σε ανώτατο επίπεδο,
Ο ιδρυτής και πρόεδρος της Jumbo, κινήθηκε σε δύο επίπεδα: Το ένα, με εσωτερικό σημείωμα προς τους εργαζομένους στους οποίους ανακοινώνει παροχές και το άλλο, με non paper προς τα ΜΜΕ όπου επιχειρεί να φτιάξει το προφίλ του.
Με το πρώτο, ο Απόστολος Βακάκης ενημερώνει τους εργαζόμενους της αλυσίδας ότι εκτός της αύξησης 2% στο εθνικό νομοθετημένο κατώτατο μισθό, θα χορηγήσει για το σύνολο του έτους επιπρόσθετη αύξηση 2% μηνιαίως. Σε περίπτωση δε που λόγω των συνθηκών η κυβέρνηση αποφασίσει εντός του 2022 και νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, τότε ο κ. Βακάκης δεσμεύεται να αναπροσαρμόσει τον κατώτατο μισθό ώστε να συνεχίσει να είναι 2% πάνω απ’ τον εθνικό κατώτατο.
Με το δεύτερο, διαψεύδει κατηγορηματικά ότι υπάρχει οποιαδήποτε παράνομη διάταξη στον Κανονισμό Εργασίας της Jumbo και δηλώνει ότι δε ζήτησε ποτέ να λειτουργήσουν τα καταστήματα της αλυσίδας την Κυριακή, 26 Δεκεμβρίου. Αποδίδει δε τις διαρροές σε μικροπολιτικά παιχνίδια και ισχυρισμούς που αναπτύσσονται σε συνδικαλιστικά φυλλάδια, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Τι λέει ο Σύλλογος Εμπροϋπαλλήλων
Σύμφωνα με τον ΣΕΑ, ο κανονισμός που πρόσφατα επικυρώθηκε από την Jumbo δίνει στην εταιρεία τη δυνατότητα μεταξύ άλλων να μετακινεί και να αποσπά οποιονδήποτε εργαζόμενο από το τμήμα ή το κατάστημα σε άλλο τμήμα ή κατάστημα στην επικράτεια, να ορίζει τη διάρκεια της ημερήσιας και εβδομαδιαίας εργασίας, τις ώρες έναρξης και λήξεως της εργάσιμης ημέρας, τον χρόνο που ο εργαζόμενος παρέχει πραγματική υπηρεσία και τις διακοπές εργασίας του προσωπικού της και -πέρα από παρατηρήσεις και επιπλήξεις- να επιβάλλει πρόστιμο αφαιρώντας από τον εργαζόμενο μέχρι και το 1/4 του μηνιαίου μισθού του.
Η ανακοίνωση με τίτλο «Πάντα ένα βήμα μπροστά στην εργοδοτική ασυδοσία ο mr. 7ημερο – 12ωρο» παραπέμπει στην πρόταση του κ. Βακάκη μετά το lockdown πέρυσι τέτοιο καιρό, για απελευθέρωση του ωραρίου με 7ήμερο και εναλλάξ λειτουργία κλάδων και αλυσίδων, προκειμένου να δοθούν ίσες ευκαιρίες σε όλους ανεξαιρέτως τους λιανεμπόρους. Πρακτικά, για τους εργαζόμενους αυτό μεταφράζεται σε 12 ώρες εργασία την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα για όσους το επιθυμούν.
Εξάλλου, πριν από λίγο καιρό, ο επιχειρηματίας πρότεινε λειτουργία των καταστημάτων μια επιπλέον Κυριακή, 26/12, για να αναπληρωθεί ο χρόνος που χάνεται με το εορταστικό ωράριο των καταστημάτων, τα οποία ανοίγουν μία ώρα αργότερα.
Αρμόδιες πηγές στον όμιλο αναφέρουν ότι δεν υπάρχει νέος Κανονισμός Εργασίας στην Jumbο και ο κανονισμός υφίσταται εδώ και δύο χρόνια (από 20.2.2020) αλλά εγκρίθηκε πρόσφατα. Αναφέρουν σχετικά ότι «όσον αφορά τον αρμοδίως εγκεκριμένο Εσωτερικό Κανονισμό Εργασίας του προσωπικού της εταιρείας (ο οποίος είχε κατατεθεί προς έγκριση από τον Φεβρουάριο του 2020 και επικυρώθηκε τον Νοέμβριο του 2021, κοινοποιήθηκε δε σε όλους τους αρμόδιους κοινωνικούς εταίρους), ουδεμία πρωτοτυπία υφίσταται, δεδομένου ότι προβλέπονται οι διατάξεις της ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας. Ό,τι ισχύει σε άλλες ομοειδείς επιχειρήσεις ισχύει και στον όμιλο Jumbο».
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ο όμιλος Jumbο είναι ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες, στηρίζοντας με σταθερή απασχόληση και έγκαιρη καταβολή μισθών, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές της οικονομίας, 4.000 οικογένειες στην Ελλάδα, ενώ σε όλες τις χώρες που δραστηριοποιείται, εργάζονται συνολικά 7.000 υπάλληλοι. Προσθέτουν ότι «οι ημέρες και το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων καθορίζονται πάντα από την ισχύουσα νομοθεσία κάθε χώρας, ενώ τηρούνται με αυστηρότητα οι κανονισμοί υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας, καθώς και όλα τα εργασιακά δικαιώματα. Επίσης, δεν υφίσταται ούτε τέθηκε ποτέ ζήτημα λειτουργίας των καταστημάτων σε ημέρες ή περιοχές όπου δεν προβλέπει ο νόμος ρητά τη λειτουργία του λιανεμπορίου. Αποτελεί πάγια θέση του oμίλου Jumbο ότι η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές δεν είναι απαραίτητη για την ικανοποίηση των αναγκών της αγοράς».
Tι λένε οι συνδικαλιστές
Με αφορμή την Jumbο, έχουν πάρει φωτιά τα social media, με σχόλια από συνδικαλιστές και εργαζόμενους που εκφράζουν προβληματισμό για την ευρύτερη κατάσταση που επικρατεί στην αγορά, μετά τον νέο εργασιακό νόμο. Αναδεικνύονται προβληματισμοί για το «τι σημαίνει ενεργός και ανενεργός χρόνος και πώς ορίζεται η πραγματική εργασία -π.χ. το διάλειμμα δεν θεωρείται εργάσιμος χρόνος, η ώρα που απαιτείται για αλλαγή ενδυμασίας δεν θεωρείται μέρος της εργασίας κ.ο.κ.
Πάντως συνδικαλιστικοί παράγοντες σχολιάζοντας το θέμα που ανέδειξε ο ΣΕΑ αναφέρουν ότι ο «νόμος Χατζηδάκη» νομιμοποιεί ανισότητες και οι εργοδότες το πάνε κι ένα βήμα παραπέρα, ανάλογα με τις ανάγκες της εταιρείας. Δεν παρανομούν οι εταιρείες/εργοδότες, διότι κινούνται στο πλαίσιο του νόμου, όπου δεν υπάρχει κλαδική σύμβαση και οι όροι εργασίας διαμορφώνονται ατομικά.
Μιλούν για ωράρια-λάστιχο, συμπεριλαμβανομένων των Κυριακών, για ατυχήματα λίγα λεπτά πριν μπει ο εργαζόμενος στην επιχείρηση που δεν θεωρούνται εργατικά ατυχήματα κ.α. Πρόκειται για πρακτικές που δεν αφορούν την Jumbο, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά στο Εuro2day.grν αλλά «ευρύτερα την αγορά που δεν ελέγχεται (βλ. efood, γιατροί, νοσηλευτές κ.α.)». Έτσι, άλλες αναφορές που περιλαμβάνονται στους εσωτερικούς κανονισμούς, όπως και σε αυτόν της Jumbο, περί πρόληψης και αντιμετώπισης περιστατικών βίας, παρενόχλησης στην εργασία και διαχείρισης εσωτερικών καταγγελιών, χαρακτηρίζονται υποκριτικές.
Στο λιανεμπόριο
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς του λιανεμπορίου, η ατομική σύμβαση και ο εσωτερικός κανονισμός «πάνε πακέτο», ενώ παρόμοιους όρους έχουν όλοι οι Κανονισμοί Εργασίας στις περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου.
Οι εργαζόμενοι δηλαδή, όπως αναφέρει στέλεχος της αγοράς, είναι υποχρεωμένοι να εναρμονίζονται με τον εσωτερικό κανονισμό και π.χ. ένας υπάλληλος μπορεί να δουλεύει σε κατάστημα αλυσίδας κοντά στο σπίτι του κάποια χρόνια αλλά πλέον μπορεί να μετακινηθεί σε κατάστημα 4 ώρες μακριά, λόγω νέων αναγκών της επιχείρησης. Σημειώνεται επίσης ότι η κλαδική σύμβαση στην αγορά του λιανεμπορίου έληξε από το 2012.
Στελέχη από την αγορά παιχνιδιού σημειώνουν επίσης ότι ο νέος εργασιακός νόμος είναι πιο επιθετικός αλλά δεν γίνεται κατάχρηση από τους επιχειρηματίες του κλάδου, όπου επικρατούν κατά βάση οικογενειακές σχέσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Αυτό επιβεβαιώνεται όμως κυρίως από μικρομεσαίες επιχειρήσεις στον κλάδο.
