Ανακούφιση και ανησυχία στις ΗΠΑ: Ο Τραμπ ξεφούσκωσε, ο Μπάιντεν γλίτωσε τα χειρότερα

Ανακουφισμένοι γιατί απέφυγαν τα χειρότερα, αλλά και σχετικά ανήσυχοι για το τι ακριβώς θα ακολουθήσει, δείχνουν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι αναλυτές μετά τα (όχι ακόμη τελικά) αποτελέσματα των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ.

Το «κόκκινο τσουνάμι», μια σαρωτική νίκη δηλαδή των Ρεπουμπλικάνων αποφεύχθηκε μεν, αλλά η επικράτησή τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων και πιθανότατα και στη Γερουσία θα κάνει πολύ πιο δύσκολη τη ζωή του Τζο Μπάιντεν, ο οποίος έτσι κι αλλιώς δεν δείχνει εσχάτως την εικόνα ενός σφριγηλού προέδρου, ο οποίος θα μπορούσε να οδηγήσει το κόμμα του σε μια νίκη στις προεδρικές του 2024.

Βεβαίως αποτελεί σχεδόν παράδοση στις ΗΠΑ εδώ και έναν αιώνα το κόμμα του κυβερνώντος Προέδρου να χάνει έδρες στις ενδιάμεσες εκλογές. Αυτή είναι μια μικρή παρηγοριά για τον Μπάιντεν και δεν δικαιολογεί τους κάπως βοαστικούς πανηγυρισμούς του Τραμπ.

Αίνιγμα η εξωτερική πολιτική

Τους Ευρωπαίους εκτός από την τύχη της δημοκρατίας στην δυτική «υπερδύναμη» απασχολούν τώρα και άλλα πιο πρακτικά ζητήματα. Τι θα γίνει με τη βοήθεια προς την Ουκρανία; Οι ΗΠΑ υπολογίζεται ότι έως τώρα έχουν διαθέσει περίπου 60 δισ. για την στήριξη της πολιτικά και στρατιωτικά. Η ΕΕ έχει δώσει περίπου 19 δισ. Πολλοί Ρεπουμπλικάνοι υποψήφιοι επέμειναν προεκλογικά να θυμίζουν το σύνθημα «χρήματα για τους Αμερικάνους και όχι για τους Ουκρανούς». Τι θα συμβεί αν μειωθεί ή κοπή η βοήθεια των ΗΠΑ; Μπορούν και θέλουν οι Ευρωπαίοι να αναπληρώσουν το κενό;

Βεβαίως πέραν των οικονομικών ζητημάτων μπαίνουν επί τάπητος και πιθανές εμπλοκές σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Ο Μπάιντεν θεωρείται ως ένας «φιλοευρωπαίος» πρόεδρος, όπως κι αν το εκλαμβάνει ο καθένας. Θα υποχρεωθεί τώρα να αλλάξει προτεραιότητες; Στο μόνο που σίγουρα δεν διαφωνούν Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί είναι η θεώρηση της Κίνας ως του «υπ’ αριθμόν 1» αντιπάλου. Αλλά αυτό είναι ένα ακόμα στοιχείο που ενισχύει τους φόβους για μια πιο εσωστρεφή Αμερική και στα θέματα του παγκόσμιου εμπορίου.

Δημοκρατικά αντανακλαστικά

Ανάμεσα στα ενθαρρυντικά στοιχεία πρέπει κανείς να καταγράψει την υψηλή συμμετοχή για τα αμερικανικά δεδομένα, που αποδίδεται στην κινητοποίηση δημοκρατικών πολιτών που τους άγγιξαν θέματα, όπως το δικαίωμα των γυναικών στις αμβλώσεις και η προστασία της Δημοκρατίας από ακραίους «αρνητές» των εκλογών. Η εκλογή του Τζον Φέτερμαν ως κυβερνήτη στην Πενσυλβάνια ήταν δείγμα αυτής της δημοκρατικής αφύπνισης των πολιτών.

Αποδείχτηκε δηλαδή ότι υπάρχουν ισχυρές αντιστάσεις ακόμα στον ακραίο λόγο του Ντόναλντ Τραμπ και αυτό εξηγεί και ήττες υποψηφίων που ταυτίστηκαν μαζί του, κυρίως με την υιοθέτηση της θεωρίας της «κλεμμένης προεδρίας». Αυτό δεν σημαίνει ότι ο πρώην πρόεδρος δεν θα επιχειρήσει να διεκδικήσει και πάλι το αξίωμα του πλανητάρχη, ούτε ότι ο «τραμπισμός» δε μπορεί να βρει άλλους εκφραστές με πιο σύγχρονο και νεανικό πρόσωπο.

Ως τέτοιος και μάλιστα με «περισσότερο μυαλό» θεωρείται ο κυβερνήτης της Φλόριδα Ρον ντε Σάντις. Πολλοί πιστεύουν ότι θα μπορούσε να είναι αυτός, που θα οδηγήσει το κόμμα στη νίκη το 2024, για αυτό και ο Τραμπ δεν έχει διστάσει να τα βάλει από τώρα μαζί του.

Εναρξη μιας διχαστικής προεκλογικής περιόδου

Θα μπορούσε κανείς να προβλέψει ότι το εγχείρημα της επιστροφής του Τραμπ φαντάζει από προχτές λίγο δυσκολότερο. Είναι πολύ πιθανό τελικά το 2024 να μην δούμε μια μάχη δύο «80άρηδων» και αυτό από κάθε άποψη μπορεί να χαρακτηριστεί ως ευκτέο. Κανείς όμως δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η αμερικανική κοινωνία παραμένει βαθιά διχασμένη και αυτό προεξοφλεί ότι θα πρόκειται για εκλογές μεγάλης πόλωσης, όσο και αν μεγάλο τμήμα των πολιτών παραμένει πάντα εκτός του πολιτικού παιχνιδιού. Η προεκλογική περίοδος έχει πάντως ήδη ξεκινήσει.

New York Times: Η κατάσταση της δημοκρατίας στις ΗΠΑ τρομάζει τον πλανήτη

Ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ: Οι Ρεπουμπλικάνοι (και ο Τραμπ) επιστρέφουν