Είναι η επιβίωση, ανόητοι

Στις περισσότερες κοινωνίες της Ευρώπης η διασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης έχει πάψει να θεωρείται αυτονόητη και αυτό είναι το πρώτο, που θα πρέπει να έχουν κατά νου οι πολιτικοί εκπρόσωποι «των λαών».

Η ουρά που είχε σχηματιστεί νωρίς τι βράδυ, απέναντι από τον σταθμό των τρένων στο Στρασβούργο ήταν από ανθρώπους νέους έως μεσήλικες, ντυμένους «φυσιολογικά». Δεν έμοιαζαν δηλαδή με τους άστεγους, που έτσι κι αλλιώς τριγυρνούν κατά δεκάδες στο κέντρο της πόλης και αποτελούν πια κομμάτι του τοπίου εδώ και πολλά χρόνια. Στην αρχή νόμιζα ότι περίμεναν να μπουν σε κάποιο θέατρο ή κάποια εκδήλωση. Πλησιάζοντας ένοιωσα αυτή την ακαθόριστη μυρωδιά του μαζικά μαγειρεμένου φαγητού. Υστερα είδα το βανάκι και τους εθελοντές με τα γαλάζια γιλέκα. Μοίραζαν συσσίτιο και κάποιες μικρές σακούλες με τρόφιμα. Κανείς δεν έμοιαζε να εκπλήσσεται από το θέαμα, που όπως άκουγα αργότερα αποτελεί πια καθημερινότητα σε όλες τις γαλλικές πόλεις. Στη Γαλλία του Μακρόν ακόμα και το ένα πιάτο φαϊ δε μοιάζει αυτονόητο για όλους.

Κι όμως, το ευρωβαρόμετρο τα γράφει

Λίγες ώρες νωρίτερα μέσα στην αχανή αίθουσα του ευρωκοινοβουλίου σε ένα σταντ, ήταν τοποθετημένο ένα πολύχρωμο καλοφτιαγμένο δισέλιδο γεμάτο σχεδιαγράμματα και αριθμούς. Την προσοχή τράβηξε πρώτα ο τίτλος: «Parlemeter». Μια σύντομη και περιεκτική περίληψη από στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου που θα έπρεπε να γνωρίσουν οι ευρωβουλευτές.

Το 93% των Ευρωπαίων ανησυχεί λοιπόν για την άνοδο του κόστους ζωής, το 82% φοβάται τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ακολουθούσαν με 81% η κλιματική αλλαγή και ο πόλεμος. Το 46% δηλώνει ήδη ότι επίπεδο ζωής του έχει συρρικνωθεί και το 40% φοβάται ότι θα του συμβεί το ίδιο μέσα στον επόμενο χρόνο. Μόλις το 13% πιστεύει ότι θα περνά καλύτερα. Η αντιμετώπιση της φτώχειας, η ενίσχυση της δημόσιας υγείας και η δράση ενάντια στην κλιματική αλλαγή είναι τα τρία πράγματα, που σε ποσοστό πάνω από 30% θα περίμεναν οι πολίτες να ασχοληθεί πιο σοβαρά το ευρωκοινοβούλιο. Ενα 54% δηλώνει ότι ενδιαφέρεται να ψηφίσει στις ευρωεκλογές του 2024. Το πιο ενδιαφέρον εδώ είναι ότι από εκείνους, που μονίμως δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους μόλις το 27% τις θεωρεί σημαντικές. Αντίθετα το ποσοστό σκαρφαλώνει στο 52% ανάμεσα σε εκείνους που δεν έχουν ποτέ τέτοια δυσκολία. Το έχουμε ξαναπεί. Οι πλούσιοι έχουν λόγο και χρόνο για να ασχολούνται με την «πολιτική».

Κοινωνίες σε αναβρασμό

Είναι άγνωστο πόσων ευρωβουλευτών μπορεί να τράβηξε αυτό το «Parlemeter» που απεικονίζει μια διχοτόμηση της Ευρώπης ή αν προτιμάτε έστω μια τριχοτόμηση. Εκείνοι που αγωνίζονται να επιβιώσουν, εκείνοι που ζουν με το φόβο της κατρακύλας και τέλος αυτοί που δεν έχουν τέτοιες έγνοιες στο κεφάλι τους. Οι πρώτοι απαξιώνουν όλο και περισσότερο τις δημοκρατικές διαδικασίες, ειδικά εκείνες, που τους είναι περισσότερο μακρινές. Αυτό για το καθεστώς των Βρυξελλών έχει και τα πλεονεκτήματά του.

Η οργή των πολιτών για την όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων στρέφεται συνήθως προς τις εθνικές πρωτεύουσες. Αυτές τις ημέρες η Γαλλία συνεχίζει να βρίσκεται σε αναβρασμό, στη Γερμανία κορυφώνονται απεργίες στον τομέα των συγκοινωνιών. Στις Βρυξέλλες τα πράγματα δεν είναι πολύ πιο ήρεμα. Και στο Βέλγιο τα προβλήματα είναι ορατά σε όποιον περπατήσει για λίγο μακριά από το «ευρωπαϊκό τρίγωνο» των Βρυξελλών και οι κινητοποιήσεις δεν αποτελούν σπάνιο φαινόμενο.

Η εύρωστη Ευρώπη, η «κοιτίδα των αξιών και του ανθρωπισμού» βράζει. Και οι πολιτικοί της εκπρόσωποι μοιάζουν με «μαγείρους» που φοβούνται να σηκώσουν το καπάκι της κατσαρόλας για να μην κάψουν τα δάχτυλά τους. Λες και περιμένουν ότι όταν το καπάκι θα εκτοξευτεί από μόνο του μπορεί να προκύψει κάτι θετικό.

Προτεραιότητες πολύ… μελλοντικές

Φυσικά και είναι σημαντικό να συζητούν οι ευρωβουλευτές την «βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων» μέσα στην επόμενη εικοσαετία. Αλλά πόσο αφορά αυτό ανθρώπους, που δε μπορούν να πληρώσουν μια αξιοπρεπή κατοικία ή είναι ήδη άστεγοι;

Φυσικά και είναι σημαντική η μείωση κατά 40% των ρύπων έως το 2030. Αλλά πόσο μακρινή μοιάζει αυτή η ημερομηνία για εκείνους που μετρούν μέρα τη μέρα τι έχει απομείνει στο πορτοφόλι τους;

Φυσικά και ακούγεται ωραία η αυτοκίνηση χωρίς ρύπους μετά το 2035; Αλλά πόσοι αναγκάστηκαν τα τελευταία χρόνια να παραιτηθούν από την «πολυτέλεια» ενός ΙΧ, το οποίο δε μπορούν πια να συντηρήσουν;

Φυσικά και δείχνει «ενσυναίσθηση» να διοργανώνονται συζητήσεις για την κατάσταση της δημοκρατίας στη Γεωργία ή στη Μολδαβία; Αλλά πόσο ικανοποιημένοι είναι οι Ευρωπαίοι από ένα πολιτικό σύστημα που δείχνει συχνά να τους αγνοεί;

Για να είναι ελκυστικό το ρόδινο μέλλον απαιτείται πρώτα ένα σίγουρο παρόν.

Οι εκπρόσωποι του οργανισμού που λέγεται ΕΕ καμάρωναν τις περασμένες δεκαετίες για τα επιτεύγματα της «ευρωπαϊκής ιδέας», ακριβώς επειδή αυτή πρακτικά είχε ταυτιστεί με την ασφάλεια που έδινε ένα κράτος κοινωνικής πρόνοιας, βασικών δημόσιων παροχών και διασφάλισης ενός σταθερού και αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης. Ολα αυτά σήμερα έχουν τεθεί εν αμφιβόλω. Και αυτό είναι που απειλεί πραγματικά την «ιδέα». Οχι οι λαϊκιστές εχθροί της, που βρήκαν απλώς ένα στρωμένο χαλί για να ξεχυθούν ανεμπόδιστοι στις λεωφόρους της δημαγωγίας.

Politico: Έχει διαλύσει τη Γαλλία ο Μακρόν;