“Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος” και η 12χρονη του Κολωνού

Το άρθρο αφιερώνεται σε όσους με ευκολία λένε: “Έλα μωρέ, και οι άλλοι τι έκαναν;”. Να το θυμούνται αυτό το “Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος” κάθε φορά που το 12χρονο θύμα βιασμών και μαστροπείας περνάει την πόρτα της ΓΑΔΑ για να καταθέσει ξανά το τραύμα της.

Ένα παιδί θύμα σεξουαλικής κακοποίησης μπορεί να επαναθυματοποιηθεί 14 φορές(!). Μπορεί να καλείται ξανά και ξανά, να θυμάται, να το βάζουν να ανακαλεί και να καταθέτει την τραυματική εμπειρία. Σε άλλα πρόσωπα κάποτε, σε άλλο χώρο. Μπορεί να μιλάει σε ανθρώπους άσχετους, χωρίς ειδίκευση, χωρίς γνώση του ειδικού χειρισμού που απαιτείται. Μπορεί να πέφτει στη δυσπιστία, την κακοπιστία, την ειρωνεία, τη μομφή ακόμα. «Μήπως έκανες κι εσύ κάτι;» Μπορεί να του ρίχνουν την ευθύνη: «Τι γύρευες εκεί ξανά αφού σου έκανε τέτοια πράγματα την πρώτη φορά;».

Η στάση του ενήλικου αποδέκτη της κατάθεσης απέναντι στο παιδί μπορεί να το στηρίξει αλλά και να το υπονομεύσει, να το πληγώσει. Μπορεί να φέρει στιγματισμό ή να συντελέσει σε εσφαλμένη δικανική κρίση. Μπορεί να διαλευκάνει ή να συσκοτίσει. Σε κάθε περίπτωση όμως, στο επίκεντρο πάντα το πληγωμένο παιδί: προανάκριση, κύρια ανάκριση, ακροαματική διαδικασία, πραγματογνωμοσύνη, ιατροδικαστική εξέταση.

Γιατί τα λέμε αυτά ενώ η 12χρονη μπαινοβγαίνει στη ΓΑΔΑ; Γιατί ο επανατραυματισμός θα μπορούσε να είναι μικρότερος αν είχε προχωρήσει μια άλλη πολιτική που είχε δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Ποια πολιτική; Αυτή που έχει στο επίκεντρο την προστασία της τραυματισμένης ανηλικότητας. Με μία και μόνη κατάθεση, σε χώρο φιλικό στα παιδιά, σε ειδικούς, με τη χρήση κάμερας για να μπορεί η κατάθεση να αξιοποιηθεί δικονομικά, χωρίς το θύμα να καταθέτει ξανά και ξανά την τραυματισμένη του ψυχή σε ανίδεους ενηλίκους με σαθρό σύστημα προστασίας των προσωπικών του δεδομένων.

Είχε θεσμοθετηθεί ειδική δομή: Αυτοτελή Γραφεία Προστασίας Ανηλίκων Θυμάτων – «Σπίτι του Παιδιού» σε πέντε πόλεις. Συντάχτηκε το πρώτο πρωτόκολλο δικανικής συνέντευξης ανήλικων θυμάτων. Επιλέχθηκαν 10 επιστήμονες που θα στελέχωναν τις δομές. Εκπαιδεύτηκαν με χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ψυχολόγοι στο καλύτερο διεθνές κέντρο εκπαίδευσης σε θέματα δικανικής εξέτασης στις ΗΠΑ. Μισθώθηκαν κατάλληλες δομές προς στέγαση. Πρωτεργάτρια η Όλγα Θεμελή, καθηγήτρια Εγκληματολογικής Ψυχολογίας και συγγραφέας του συγκλονιστικού βιβλίου Τα παιδία καταθέτει. Μεγάλη η συνδρομή της τότε Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ξένης Δημητρίου.

Και μετά πάγωσαν όλα. Το 2019 το υπουργείο Δικαιοσύνης τράβηξε χειρόφρενο, το έργο βαλτώνει. Ο Συνήγορος του Πολίτη μίλησε για σοβαρές καθυστερήσεις διοικητικών διαδικασιών, αδράνεια και παραλείψεις των αρμοδίων υπηρεσιών: «Ζητείται η διερεύνηση των παραπάνω αναφερόμενων διοικητικών παραλείψεων και λαθών που οδήγησαν στην παρούσα κατάσταση, καθώς και ενδεχόμενων πειθαρχικών ευθυνών».

Στο μεταξύ στην Ελλάδα τα κακοποιημένα παιδιά καταθέτουν και ξανακαταθέτουν. Ενώ Σπίτια του Παιδιού λειτουργούν στην Ισλανδία από το 1998, στη Σουηδία από το 2005, στη Νορβηγία από το 2007, σε Δανία και Φινλανδία από το 2011. Μη σπεύσετε να πείτε «λογικό, εκεί είναι Σκανδιναβία». Κροατία, Λιθουανία, Τουρκία, Πορτογαλία, Κύπρος και Βουλγαρία δεν είναι σκανδιναβικές χώρες, αλλά έχουν ή αναπτύσσουν σχετικές δομές.

Εδώ το Υπουργείο Δικαιοσύνης δε θεώρησε ζήτημα σοβαρό να μειώσει τις πολύωρες καταθέσεις των παιδιών σε διαφορετικές υπηρεσίες, σε ακατάλληλους χώρους, σε πρόσωπα χωρίς γνώσεις και ειδική εκπαίδευση. Η σημερινή κυβέρνηση τράβηξε φρένο σε έναν μηχανισμό έτοιμο: με έτοιμο πλαίσιο, με δομές και πρόσωπα στη θέση τους. Έκαστος και οι προτεραιότητές του.

πηγή: News247.gr