Ζήτησε ευθέως την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ο κ. Βαρθολομαίος

Ανοιχτά και δημόσια έθεσε εκ νέου το θέμα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ,  ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος   

Στην ομιλία του κατά την έναρξη της ημερίδας που διοργάνωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο με θέμα «Η Συνοδική Εγκύκλιος του 1920: 100 έτη σημαντικής επιρροής», ο κ. Βαρθολομαίος απηύθυνε νέα έκκληση προς την κυβέρνηση της Τουρκίας να επιτρέψει την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, «η οποία έχει προσφέρει πάμπολλα εις την χριστιανοσύνην και τον πολιτισμόν, τα Γράμματα και την ανθρωπότητα.

Μιλώντας για την ιστορική συνοδική εγκύκλιο του 1920 «Προς τας απανταχού Εκκλησίας του Χριστού», ενός αξονικού κειμένου, όπως τη χαρακτήρισε, για την πορεία της Οικουμενικής Κινήσεως, ο Παναγιώτατος υπενθύμισε ότι τα μέλη της υποεπιτροπής, τα οποία κατήρτισαν το σχέδιό της, δηλαδή ο Μητροπολίτης Σελευκείας Γερμανός, οι Ιωάννης Ευστρατίου, Βασίλειος Στεφανίδης, Βασίλειος Αντωνιάδης και Παντολέων Κομνηνός, ανήκαν στο καθηγητικό σώμα της Θεολογικής Σχολής Χάλκης.

«Αυτό σημαίνει ότι η Εγκύκλιός μας εκφράζει το ‘πνεύμα της Χάλκης’, βασικά χαρακτηριστικά του οποίου ήσαν η ανοικτοσύνη προς τον κόσμον και η εμπιστοσύνη εις την δύναμιν του διαλόγου. Όλοι γνωρίζετε ότι η Σχολή της Χάλκης είναι ήδη επί πέντε δεκαετίας κλειστή και ότι το Οικουμενικόν Πατριαρχείον δεν δύναται να εκπαιδεύση τα στελέχη του συμφώνως προς το οικουμενικόν πνεύμα της Χαλκίτιδος Σχολής. Είναι βέβαιον ότι η αναστολή της λειτουργίας της Σχολής μας, επηρέασε και την πορείαν της Οικουμενικής Κινήσεως. Η συζήτησις περί της Εγκυκλίου του 1920, μας δίδει την ευκαιρίαν να απευθύνωμεν έκκλησιν προς την έντιμον κυβέρνησιν της χώρας να επιτρέψη την επαναλειτουργίαν της Σχολής, η οποία έχει προσφέρει πάμπολλα εις την χριστιανοσύνην και τον πολιτισμόν, τα Γράμματα και την ανθρωπότητα» ανέφερε ο κ.κ. Βαρθολομαίος.

Εν συνεχεία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε εκτενώς στη σημασία και στο πνεύμα της συνοδικής εγκυκλίου.

Στην ημερίδα, η οποία αρχικά είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί την περασμένη χρονιά, με την ευκαιρία συμπλήρωσης 100 ετών από την έκδοσή της, αλλά αναβλήθηκε τότε λόγω των αυστηρών περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας, συμμετείχαν ιεράρχες, κληρικοί και θεολόγοι, από διαφορετικές Εκκλησίες, καθώς και από σημαντικούς οργανισμούς της Οικουμενικής Κίνησης.

Το κλείσιμο και η παγκόσμια κινητοποίηση για την επαναλειτουργία της Σχολής

Η Ιερά Θεολογική Σχολή Χάλκης, που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης πατριαρχικής θητείας του Γερμανού Δ΄ το 1844, συνδέθηκε όχι μόνο με την πορεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου τα τελευταία 175 χρόνια αλλά και με την πνευματική και εκπαιδευτική ανόρθωση της Ρωμιοσύνης της Καθ’ Ημάς Ανατολής της περιόδου 1850-1922.

Η καταδίωξη της Σχολής ξεκίνησε επί εποχής Νεότουρκων όταν κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου επιχειρήθηκε, αναποτελεσματικά, η απαλλοτρίωσή της.

Η Τουρκική Κυβέρνηση προχώρησε στο κλείσιμο της Θεολογικής Σχολής το 1971. Τα περιοριστικά μέτρα στην περίπτωση της Χάλκης κορυφώθηκαν το 1971, όταν μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, η ελεγχόμενη από τον στρατό υπηρεσιακή κυβέρνηση του Νιχάτ Ερίμ προχώρησε στην απαγόρευση της λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής. Νομικό πρόσχημα για το κλείσιμο της Χάλκης πρόσφερε απόφαση του τουρκικού συνταγματικού δικαστηρίου για την κατάργηση της ανώτατης ιδιωτικής παιδείας στην Τουρκία (12.1.1971).

Πάντως κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες , Παγκόσμιοι ηγέτες , Θρησκευτικοί ηγέτες , Διεθνείς Οργανισμοί κ.α έχουν ζητήσει κατ΄επανάληψη  από το Τουρκικό Κράτος την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.