Η ενεργειακή κρίση «κουρεύει» το πλεόνασμα του 2023 και ανατρέπει τον σχεδιασμό

Σε «ασκήσεις επί χάρτου» για τη σύνταξη του προσχεδίου του νέου προϋπολογισμού με μεγάλο ζητούμενο πού θα τοποθετηθεί ο πήχης για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα το 2023 οδηγεί το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, το ρευστό και με υψηλά ρίσκα περιβάλλον της ενεργειακής κρίσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το αυξημένο κόστος των επιδοτήσεων για το ρεύμα υποχρεώνει τα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου να εγκαταλείψουν το αρχικό σενάριο για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ το 2023 και ο νέος στόχος είναι ή για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό ή για οριακό πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ, με την υπόθεση ότι ο ρυθμός ανάκαμψης το επόμενο έτος θα κινηθεί με ταχύτητες πάνω από 2,1%.

Φέτος η οικονομία θα κλείσει με ανάπτυξη που θα κυμαίνεται στα επίπεδα του 5,3%-6%, ενώ η πρωτογενής ζημία στον προϋπολογισμό θα ανέλθει με τα σημερινά δεδομένα στο 2% του ΑΕΠ, καθιστώντας τη δημοσιονομική προσαρμογή για το 2023 επισφαλή. Ο νέος προϋπολογισμός ξεκινά με ένα «κενό» ύψους 3,8-4 δισ. ευρώ για το οποίο το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει σχέδιο προτάσεων και μεταρρυθμίσεων προς την Κομισιόν για την εξάλειψή του.

Το κείμενο θα σταλεί στις Βρυξέλλες μαζί με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού έως τις 15 Οκτωβρίου, αφού προηγουμένως φιλτραριστεί από τα κλιμάκια των δανειστών που θα βρίσκονται στις 4 Οκτωβρίου στην Αθήνα για την εκκίνηση της πρώτης μετα-προγραμματικής αξιολόγησης. Οι τέσσερις υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι θα μπουν στον χορό στις 10 Οκτωβρίου και μέσα σε διάστημα το πολύ πέντε ημερών θα ελέγξουν διεξοδικά τα 22 προαπαιτούμενα που συνδέονται με την «παγωμένη» δόση των 744 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, θα ενημερωθούν για όλα τα ανοικτά μέτωπα στην οικονομία αλλά και για τους σχεδιασμούς της ελληνικής κυβέρνησης.

Ψηλά στην ατζέντα θα βρεθούν τα αντισταθμιστικά μέτρα για την ενέργεια, καθώς στο πακέτο της Θεσσαλονίκης θα προστεθούν οι νέες παρεμβάσεις για το ρεύμα και το φυσικό αέριο που θα τρέξουν από τον Οκτώβριο στο πλαίσιο του νέου μηχανισμού επιδότησης που θα προβλέπει «μπόνους» αλλά και «πέναλτι» σε όσους δεν συμβάλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας. Με το νέο μοντέλο, η επιδότηση πάνω από το πλαφόν της κατανάλωσης θα είναι κλιμακωτή, οπότε ένα νοικοκυριό για να λάβει το μέγιστο ποσό της επιδότησης θα πρέπει να πετύχει εξοικονόμηση ενέργειας 10% ή 15%. Αν πετύχει μικρότερο ποσοστό εξοικονόμησης αντίστοιχα και κλιμακωτά θα μειώνεται και η επιδότηση για την έξτρα κατανάλωση. Δηλαδή, αν πετύχει εξοικονόμηση 5%, θα έχει μικρότερη επιδότηση για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας πάνω από το πλαφόν.

Στο οικονομικό επιτελείο είναι πεπεισμένοι ότι με αυτό το σύστημα θα μειωθεί αισθητά το κόστος για τα κρατικά ταμεία, που σηκώνουν ήδη μεγάλο βάρος καθώς η ενεργειακή κρίση φουντώνει ανεβάζοντας πάνω από τα 2 δισ. ευρώ τον λογαριασμό της επιβάρυνσης έως το τέλος του έτους έναντι αρχικών ασκήσεων για 850 εκατ. ευρώ. Επίσης, παραμένει άγνωστο το πώς θα επιδράσει το σχέδιο της Κομισιόν απέναντι στη δραματική αύξηση των τιμών. Στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στις 3 Οκτωβρίου στη Βουλή και θα περάσει στη συνέχεια από τη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου θα υπάρξει νεότερη εκτίμηση σχετικά με τα κόστη της επιδότησης για το ρεύμα.