Ενεργειακή κρίση: Οι προτάσεις της Κομισιόν- Χωρίς πλαφόν στο ρωσικό αέριο

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρόκειται να παρουσιάσει προτάσεις μέτρων έκτακτης ανάγκης για τον περιορισμό της ενεργειακής κρίσης, ζητώντας την είσπραξη των έκτακτων κερδών από τις εταιρίες ενέργειας, αλλά και την επιβολή περικοπών στη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρο το μπλοκ των ευρωπαϊκών χωρών.

Οι προτάσεις που θα παρουσιάσει σε ομιλία της ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Τετάρτη αναμένεται να εντείνουν τις συζητήσεις μεταξύ των κρατών μελών, τα οποία έχουν διαφορετικές προτεραιότητες και τρωτά σημεία, σχολιάζει το Bloomberg προσθέτοντας ότι το μέτρο της επιβολής πλαφόν στις τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου δίχασε τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση βγήκε εκτός σχεδίου- καθώς δεν υπάρχει αναφορά στο τελευταό προσχέδιο που επικαλούνται πως έχουν δει διεθνή μέσα.

Το προσχέδιο των μέτρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει τη φορολόγηση των πλεονασματικών εσόδων από τις ενεργειακές εταιρίες στην Ευρώπη που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, ώστε οι κυβερνήσεις, να συγκεντρώσουν χρήματα για τις δαπάνες που θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις και τους πολίτες να ανταπεξέλθουν στους αυξημένους λογαριασμούς ενέργειας.

Τα κύρια σημεία του σχεδίου του της Κομισιόν, σύμφωνα με το τελευταίο προσχέδιο:

• Πλαφόν στα έσοδα εταιρειών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πυρηνικών και υδροηλεκτρικών εργοστασίων ενέργειας  στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
• Εκτακτη εισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων, τουλάχιστον 33% των υπερκερδών τους. (Με βάση τα κέρδη προ φόρων του οικονομικού έτους 2022, τα κέρδη είναι πάνω από 20% υψηλότερα από τον μέσο όρο των τριών ετών που ξεκινούν το 2019). Το μέτρο είναι έκτακτο και προσωρινό, και εναπόκειται στα κράτη μέλη να το εφαρμόσουν.
• Στόχος μείωσης της συνολικής κατανάλωσης κατά 10% και υποχρεωτικός στόχος μείωσης της ζήτησης κατά τις επιλεγμένες ώρες αιχμής κατά 5%.

Η πρόκληση σε αυτή τη φάση, σύμφωνα με το Bloomberg, είναι να βρεθεί η τομή ώστε τα μέτρα να ταιριάζουν σε όλα τα κράτη μέλη ανάλογα τις διαφορετικές πηγές ενέργειας, πλούτου και βιομηχανικής ισχύος. Η συνάντηση των υπουργών Ενέργειας την περασμένη εβδομάδα έκανε ξεκάθαρο πόσο βαθιές είναι ορισμένες από τις διαφορές μεταξύ των κρατών, υπογραμμίζει.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει, μετά την ανακοίνωση, να επεξεργαστούν τις λεπτομέρειες της πρότασης, την οποία ενδεχομένως θα εγκρίνουν σε συνάντηση των υπουργών Ενέργειας στις 30 Σεπτεμβρίου. Η Τσεχία,  η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ και συγκάλεσε τη νέα έκτακτη συνεδρίαση για τις 30 Σεπτεμβρίου, επιθυμεί να επιτευχθεί συμφωνία πριν από τον Οκτώβριο, οπότε και ξεκινά η χειμερινή περίοδος θέρμανσης.

«Δεν υπάρχει μαγικό ραβδί για να επαναφέρει τις τιμές στα προπολεμικά επίπεδα. Αλλά με ένα στοχευμένο πακέτο έκτακτης ανάγκης, μπορούμε να μειώσουμε την πίεση στις τιμές και να βοηθήσουμε τους πολίτες», δήλωσε ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον.

Πάντως οι τιμές του φυσικού αερίου μειώνονται, εν μέρει λόγω της προθυμίας της ΕΕ να δράσει. Το βασικό ερώτημα για τις αγορές είναι εάν η πρότασή της να επιβάλει μείωση 5% στην κατανάλωση φυσικού αερίου επιβιώνει στα διάφορα στάδια των διαπραγματεύσεων, εκτιμάει το Bloomberg προσθέτοντας πως αν και πολιτικά είναι δύσκολο, θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα για τον περιορισμό του ενεργειακού ελλείμματος που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.

Οι αγορές ελπίζουν επίσης σε ανάληψη δράσης από τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές για να μειώσουν την πίεση στους εμπόρους ενέργειας. Η Κομισιόν βρίσκεται σε συνομιλίες με τις χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές και η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών δήλωσε την Τρίτη ότι «εξετάζει ενεργά εάν, εκτός από αυτή την εποπτική παρακολούθηση, είναι απαραίτητα και τυχόν ρυθμιστικά μέτρα».

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ήδη προχωρήσει σε μειώσεις φόρων, σε επιδοτήσεις και σε καταβολές επιδομάτων εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, καθώς προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση που πυροδοτεί την αύξηση του πληθωρισμού σε επίπεδα ρεκόρ, αναγκάζοντας τις βιομηχανίες να σταματήσουν τις γραμμές παραγωγής τους, αλλά και τους πολίτες να βρίσκονται αντιμέτωποι με υψηλούς λογαριασμούς ενέργειας ενόψει του χειμώνα.