Οι Ουκρανοί «απορωσοποιούν» δρόμους και πλατείες για… πατριωτικούς λόγους

Ενα ρητό με το οποίο οι πολίτες της Σοβιετικής Ενωσης συνήθιζαν να σαρκάζουν το καθεστώς τους έλεγε: «Το μέλλον είναι σίγουρο. Το παρελθόν είναι αβέβαιο». Με αυτό τον τρόπο ειρωνεύονταν τις συχνά πομπώδεις διακηρύξεις της εξουσίας, αλλά και τις συχνές διορθώσεις στην επίσημη παρουσίαση της ιστορίας. Στο πνεύμα αυτό φαίνεται ότι έχουν γαλουχηθεί τελικά και οι σημερινοί κρατούντες στην Ουκρανία. Πρώτο βήμα για να ξαναγράψουν την ιστορία είναι κατά τη γνώμη τους να εξαφανίσουν ότι έχει σχέση με την πρώην Σοβιετική Ενωση αλλά και τη Ρωσία. Αντιθέτως δεν φαίνεται να έχουν κανένα πρόβλημα με πρόσωπα ή οργανώσεις που έχουν ταυτιστεί με το ναζιστικό παρελθόν.

Γιατί μετονομάζουν τους δρόμους;

Αυτές τις ημέρες υλοποιείται με ταχείς ρυθμούς η «απορωσοποίηση» η μετονομασία δηλαδή 95 δρόμων, λεωφόρων και πλατειών του Κιέβου με απόφαση του δημάρχου Βιτάλι Κλίτσκο και τις ευλογίες του ίδιου του προέδρου Ζελένσκι, που και στο παρελθόν είχε δείξει ότι δεν είχε πρόβλημα να συγχρωτίζεται με εκπροσώπους της εθνικιστικής φιλοναζιστικής δεξιάς. Ο Κλίτσκο δικαιολόγησε την εκστρατεία μετονομασίας, γράφοντας στον λογαριασμό του στο Telegram ότι αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα «για να μειωθεί η δόλια χειραγώγηση και επιρροή του Ρώσου επιτιθέμενου στην ερμηνεία της ιστορίας μας».

Ποιοί είναι αυτοί που εξαφανίζονται;

Από τη μετονομασία δεν επηρεάζονται μόνο στρατηγοί του Σοβιετικού Στρατού, αλλά και γεωγραφικοί προσδιορισμοί όπως το Αστραχάν, το Μπριάνσκ ή η λίμνη Βαϊκάλη, καθώς και γνωστοί κλασικοί της ρωσικής λογοτεχνίας, όπως ο παραμυθογράφος Ιβάν Κρίλοφ, ο ποιητής Αλεξάντερ Πούσκιν και ο μυθιστοριογράφος Λεο Τολστόι που έπρεπε να παραχωρήσουν τη θέση τους στους δρόμους του Κιέβου. Το γεγονός ότι οι αντίθετοι με τον πόλεμο στη Ρωσία έχουν κάνει σημαία τους ένα κείμενο του Τολστόι που χαρακτήριζε τον βίαιο πατριωτισμό ως βλακεία, προφανώς δεν έχει υποπέσει στην αντίληψη των Ουκρανών εθνικιστών.

Ο ρομαντικός ποιητής Μιχαήλ Λερμόντοφ, ο οποίος εξορίστηκε στον Καύκασο λόγω της κριτικής του για τη ρωσική κατάσταση, έπρεπε να εξαφανιστεί από τους δρόμους του Κιέβου, όπως και ο απολιτικός και βαθιά ανθρωπιστής θεατρικός συγγραφέας και πεζογράφος Άντον Τσέχοφ. Με την ευκαιρία, «καθαρίστηκε» και η μόνη λογοτεχνική προσωπικότητα που έχει προσωπική σχέση με το Κίεβο: ο Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ. Το σημερινό καθεστώς στο Κίεβο δε μπορεί να του συγχωρήσει μάλλον ότι στο μυθιστόρημά του για τον εμφύλιο πόλεμο «Η Λευκή Φρουρά» ζωγραφίζει μια κάθε άλλο παρά κολακευτική εικόνα των τότε Ουκρανών «απελευθερωτών» του 1918/19 και περιφρονεί τον εθνικισμό στην Ουκρανία ως ένα φτηνό καιροσκοπικό φαινόμενο.

Σύγχρονοι και παλιοί ήρωες της ακροδεξιάς;

Περιττεύει να πούμε ότι εξαφανίστηκαν και ονόματα όπως του Μάρξ και του Ενγκελς ή του αναρχικού Μιχαήλ Μπακούνιν. Στη θέση τους αναρτώνται τα ονόματα πριγκήπων και εκπροσώπων του προ-σοβιετικού φεουδαρχικού εθνικισμού. Δεν λείπουν φυσικά και ονόματα που είναι πολύ πρόσφατα όπως η «Οδός των Ηρώων της Μαριούπολης», «Λεωφόρος των Παρτιζάνων της Μελιτόπολης» και άλλα παρόμοια.

Το χειρότερο όμως είναι η προσπάθεια αθώωσης του ναζισμού και των εγκλημάτων του μέσα από την ηρωοποίηση των Ουκρανών εκπροσώπων του.

Για παράδειγμα η οδός του Στρατηγού Μαλινόφσκι, που πήρε το όνομά της από τον πρώην υπουργό Άμυνας της Σοβιετικής Ένωσης,έγινε τώρα «Οδός Ηρώων του Συντάγματος Αζόφ», για να δοξάσει τη νεοναζιστική μονάδα του ουκρανικού στρατού. Η πλατεία Τούλα θα ονομάζεται πλέον «Πλατεία Ηρώων της UPA» από το όνομα της στρατιωτικής πτέρυγας της φασιστικής Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών.

Γιατί η Δύση κλείνει τα μάτια;

Η τάση αυτή επανασυγγραφής της ιστορίας δεν είναι τόσο καινούρια. Παρατηρείται εδώ και χρόνια στην Ουκρανία. Η χώρα έχει για παράδειγμα γεμίσει από αγάλματα και δρόμους προς τιμήν του ηγέτη των φιλοναζιστών εθνικιστών Στεπάν Μπαντέρα. Αλλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κλείνουν τα μάτια και θεωρούν μάλιστα εδώ και εβδομάδες ότι στην Ουκρανία αξίζει το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας.

Κάποιοι ιστορικοί σε πανεπιστήμια της δυτικής Ευρώπης προειδοποιούν πάντως ότι, όταν θα τελειώσει ο πόλεμος θα χρειαστεί να υπάρξει μια απάντηση στην προσπάθεια ηρωοποίησης ακροδεξιών «ηρώων» και των οργανώσεων τους, όπως η UPA, ως μια υποχρέωση τόσο των επιστημόνων όσο και των πολιτικών. Είναι αμφίβολο αν μέσα στην ίδια την Ουκρανία κάτι τέτοιο θα είναι δυνατόν. Ακόμα και στα γήπεδα ήταν συχνή τα τελευταία χρόνια η χρήση ναζιστικών συμβόλων, όπως το έμβλημα της «14ης ταξιαρχίας της Γαλικίας» από τους οπαδούς της ομάδας «Καρπάτυ Λβιβ».

ερμανία: «Δεν γνωρίζουμε αν η Ουκρανία θα κερδίσει τον πόλεμο», δήλωσε η Μπέρμποκ

Κάποιοι Ουκρανοί έχουν χάσει το μέτρο

Ε.Ε.: Εξωτερική πολιτική σε ρυθμούς Eurovision