Κομισιόν: “Ναι” με αστερίσκους για εκταμίευση της δόσης

Θετική, αν και περιέχει κάποιους… αστερίσκους, είναι η 12η μεταμνημονιακή αξιολόγηση της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία. Με τη θετική γνωμοδότηση της Κομισιόν, ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για την εκταμίευση της επόμενης -έκτης- δόσης των 767 εκατ. ευρώ, με τον αντιπρόεδρο Βάλντις Ντομπρόβσκις να δίνει το γενικό στίγμα της με τη φράση ότι «παρά τις προκλήσεις από την πανδημία, η Ελλάδα έχει κάνει σημαντική πρόοδο και η έκθεση θα λειτουργήσει ως βάση για την εκταμίευση της επόμενης δόσης».

Η αξιολόγηση, αν και είναι σε πολύ θετικό κλίμα, διαπιστώνοντας ότι η Ελλάδα έχει προχωρήσει κι άλλο προς την κατεύθυνση της επίτευξης των συμφωνημένων δεσμεύσεων, σημειώνει κάποιους “αστερίσκους”, με τις καθυστερήσεις που σημειώθηκαν σε ορισμένους τομείς. Πρόκειται κυρίως για τις καθυστερήσεις- και πάλι- στο μέτωπο της μείωσης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου, την απονομή εκκρεμμών συντάξεων, την πλήρη ψηφιοποίηση του συστήματος δημοσίων εσόδων, την “τακτοποίηση” του Συστήματος Υγείας.

Επίσης, καθυστερήσεις βλέπει η Κομισιόν σε μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Δικαιοσύνης, και των εποπτικών αρχών για οικονομικές δραστηριότητες, καθώς και την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών. Στο τελευταίο κομμάτι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι οι καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού έπαιξαν ρόλο στην επιπλέον, πολλοστή, όπως τη χαρακτηρίζει καθυστέρηση ολοκλήρωσης των χαρτών, την οποία τώρα ζητά στα μέσα του 2022.

Σε γενικές γραμμές, η έκθεση της Κομισιόν αναγνωρίζει ότι οι καθυστερήσεις οι οποίες σημειώθηκαν συνδέονται και με τις δύσκολες συνθήκες που προκλήθηκαν από την πανδημία αλλά και τις πυρκαγιές. Όμως, οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την κάλυψη των περισσοτέρων δεσμεύσεων έως τον Απρίλιο του 2022 καθώς στα μέσα του επόμενου έτους ολοκληρώνεται η συμφωνημένη περίοδος ενισχυμένης εποπτείας για τη χώρα.

Στην έκθεση γίνεται λόγος για τα κέρδη των ομολόγων, των προτεραιοτήτων του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2022 αλλά και την επισήμανση των χρόνιων ακραίων μακροοικονομικών ανισορροπιών της οικονομίας, ενώ καταλήγει ότι το αποτέλεσμα της αξιολόγησης “θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για να αποφασίσει το Eurogroup για την απελευθέρωση της επόμενης δέσμης μέτρων για χρέος που τελούν υπό αίρεση” δηλαδή της καταβολής της επόμενης δόσης από τα κέρδη των ομολόγων (ANFAs, SNP’s) που κατέχουν οι ΕΚΤ και οι άλλες κεντρικές τράπεζες.

Ο Προϋπολογισμός

Σε ό,τι αφορά τη γνωμοδότησή της για το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2022, η Κομισιόν διαπιστώνει ότι θα συνεχιστεί η δημοσιονομική πολιτική που υποστηρίζει την ανάπτυξη με την βοήθεια και των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και υψηλές δημόσιες επενδύσεις όπως έχει συστήσει και το Ευρωπαϊκό συμβούλιο.

Αναφέρει δε ότι με δεδομένο το ύψος του δημόσιου χρέους και των υψηλών προκλήσεων βιωσιμότητας μεσοπρόθεσμα πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας COVID-19,, είναι σημαντικό να διατηρηθεί η συνετή δημοσιονομική πολιτική προκειμένου να διασφαλιστούν βιώσιμα δημόσια οικονομικά μεσοπρόθεσμα. Στην κατεύθυνση αυτή τονίζεται ότι η Ελλάδα καλείται να επανεξετάζει τακτικά τη χρήση, την αποτελεσματικότητα και την επάρκεια των μέτρων στήριξης και να είναι έτοιμη να τα προσαρμόσει στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, όπως απαιτείται.

Επισημαίνει δε πως οι δημοσιονομικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως οι αναθεωρήσεις δαπανών, η μεταρρύθμιση του προϋπολογισμού απόδοσης, η ολοκλήρωση της λειτουργικής ταξινόμησης και η ανάπτυξη ενός πράσινου πλαισίου προϋπολογισμού αναμένεται να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των δημόσιων οικονομικών.

Οι Μακροοικονομικές ανισορροπίες

Η Κομισιόν επισημαίνει πως οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης πρέπει να συνεχίσουν τις δαπάνες το επόμενο έτος, προκειμένου να βοηθήσουν στην ανάκαμψη μετά την πανδημία, όμως σε διαφορετικούς βαθμούς, ανάλογα με το επίπεδο χρέους τους, και να χρησιμοποιήσουν το χρήμα από το Ταμείο Ανάκαμψης για να δώσουν ώθηση στις επενδύσεις.

«Για την ευρωζώνη, ζητούμε μια μετρίως υποστηρικτική δημοσιονομική στάση για το 2022, με την προσοχή στις επενδύσεις, στον εφοδιασμό των εργαζομένων με νέες δεξιότητες και στη διασφάλιση της φερεγγυότητας βιώσιμων επιχειρήσεων», δήλωσε ο επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ, Π. Τζεντιλόνι.

Όπως επισημαίνει, το 2022 θα είναι η χρονιά που οι ευρωπαϊκές χώρες θα γυρίσουν από την αντίδραση προς την κρίση, στη συμβολή για την ανάπτυξη, ιδιαίτερα μέσω των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης που θα χρηματοδοτήσει το 24% όλων των μέτρων στήριξης της ανάκαμψης. Περιμένει πως οι κυβερνήσεις θα δαπανήσουν το 40% από το κομμάτι των χορηγήσεων -που ανέρχεται συνολικά σε 338 δισ. ευρώ- του Ταμείου Ανάκαμψης το επόμενο έτος.

Η Κομισιόν σημειώνει, ωστόσο, πως η δημοσιονομική στήριξη θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επίπεδο του δημόσιου χρέους της κάθε χώρας και ορισμένες χώρες, όπως η Ιταλία με χρέος 160% του ΑΕΠ, θα πρέπει να περιορίσουν τις τρέχουσες κρατικές δαπάνες. Ανέφερε επίσης πως 12 χώρες της ευρωζώνης έχουν μακροοικονομικές ανισορροπίες που χρειάζονται σε βάθος διερεύνηση και σε τρεις από αυτές τις χώρες -στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Ιταλία- οι ανισορροπίες αυτές είναι υπερβολικές.

Πέραν του υψηλού χρέους στις τρεις αυτές χώρες, η Ιταλία εμφανίζει ισχνή ανάπτυξη παραγωγικότητας, η Ελλάδα υψηλή ανεργία, πολλά κόκκινα δάνεια και χαμηλή δυνητική ανάπτυξη, και η Κύπρος έχει κόκκινα δάνεια και μεγάλο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.