«Αφήστε τις τιμές ενέργειας να ανέβουν για να πέσει η κατανάλωση», λέει η Ε.Ε. – Υπό αμφισβήτηση το ελληνικό σύστημα επιδότησης του ηλεκτρικού

Προ αδιεξόδου βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση στο θέμα της πολιτικής που είχε ανακοινώσει για την ενέργεια, καθώς η Ε.Ε. απορρίπτει τις λεγόμενες «οριζόντιες» πολιτικές στήριξης , δηλαδή εκείνες που έχουν ως αποτέλεσμα να πέφτουν οι τιμές του ηλεκτρικού ή των καυσίμων για όλους. 

Το χθεσινό συμβούλιο υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) είπε «όχι» στα οριζόντια μέτρα στήριξης, καθώς με αυτά οι τιμές των ενεργειακών αγαθών κρατιούνται χαμηλά και οι καταναλωτές συνεχίζουν να τα αγοράζουν, με αποτέλεσμα η ζήτηση να μένει σταθερή, δημιουργώντας προβλήματα επάρκειας αλλά και ανατροφοδότησης των ανατιμήσεων. 

Αντ’ αυτού, η Ε.Ε. προκρίνει τα στοχευμένα μέτρα, με επιδότηση μόνο των φτωχότερων καταναλωτών, έτσι ώστε να μην επηρεάζονται οι τιμές στην αγορά, προκειμένου να ανεβαίνουν και η κατανάλωση να αποθαρρύνεται. 

Είναι φανερό ότι η Ε.Ε. προσανατολίζεται σε μια νέα κατάσταση με προβλήματα επάρκειας στην τροφοδοσία με φυσικό αέριο, γεγονός που αντανακλάται και στην προετοιμασία της κοινής γνώμης στη Γερμανία για «δελτίο» στα ενεργειακά αγαθά.

Αναμένεται ότι η νέα αυτή ευρωπαϊκή «γραμμή» θα οδηγήσει στη σύγκλιση των διαφορετικών πολιτικών που ακολουθούν τα κράτη μέλη, καθώς η μεν Γερμανία όπως προαναφέρθηκε ετοιμάζεται για «δελτίο», αλλά χώρες όπως η Ιταλία και η Γαλλία ετοιμάζουν γενικευμένα πακέτα στήριξης.

Στην Ελλάδα το τελευταίο διάστημα καταγράφηκε η διαφορά των δύο «σχολών σκέψης» με τη διαφωνία που υπήρξε ανάμεσα στον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, ο οποίος είναι αντίθετος στα γενικά πακέτα στήριξης -και για λόγους δημοσιονομικούς- και στον υπουργό Ενέργειας Κώστα Σκρέκα.

Η αναβολή του νέου συστήματος τιμολόγησης

Το υπουργείο Ενέργειας είχε αναγκαστεί να μεταθέσει την έναρξη λειτουργίας του νέου συστήματος τιμολόγησης, για τις 25 Ιουλίου, αντί για τις 10 Ιουλίου που είχε ανακοινωθεί αρχικά, καθώς η αγορά για να ανταποκριθεί στο νέο αυτό σύστημα οδηγήθηκε σε υψηλότερες τιμές παραγωγού. 

Παράγοντες της αγοράς ενέργειας χαρακτήρισαν ως «βατερλό» την αναβολή, αλλά και ως έμπρακτη ομολογία ότι το σύστημα που είχε ανακοινωθεί ήταν λανθασμένο και θα δημιουργούσε πολύ σοβαρά προβλήματα στην αγορά. 

Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε, λόγω της γενικότερης αύξησης των τιμών φυσικού αερίου στην Ευρώπη, υπό το φόβο ότι η Ρωσία θα καθυστερήσει να θέσει σε επαναλειτουργία τον αγωγό Nordstream1 οι ροές του οποίου σταμάτησαν για να γίνει συντήρηση από 11 μέχρι 21 Ιουλίου. 

Οι εκτιμήσεις των αρχών στη Γερμανία και τη Γαλλία είναι ότι υπάρχει πιθανότητα η Ρωσία να διατηρήσει τον αγωγό σε αδράνεια και μετά τις 21 Ιουλίου για να ασκήσει πίεση στην Ευρώπη.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναγκάστηκε να μεταθέσει την έναρξη εφαρμογής του νέου συστήματος, διότι οι τιμές θα κινούνταν ανοδικά εν μέσω της ευρύτερης συγκυρίας, τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να καλύπτει το 80% της ανατίμησης. 

Όχι σε «οριζόντια» μέτρα στήριξης λέει η Ε.Ε.

Πέρα από τα προβλήματα που δημιουργεί στην ελληνική αγορά το νέο σύστημα τιμολόγησης, η κατάσταση περιπλέκεται καθώς το χθεσινό συμβούλιο υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) αποφάσισε ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αποφύγουν τα οριζόντια μέτρα στήριξης, ήτοι εκείνα που κρατούν τις τιμές της ενέργειας ή άλλων αγαθών χαμηλά για όλους και, αντιθέτως, να προτιμήσουν μέτρα στήριξης για τους πιο ευάλωτους, φτωχότερους πολίτες. Το Eurogroup, δηλαδή, λέει όχι σε μέτρα που θα κρατήσουν χαμηλά την τιμή της βενζίνης ή του ρεύματος στην αγορά και συνιστά να δίνονται οικονομικές ενισχύσεις στα φτωχότερα στρώματα για να μπορούν να αγοράζουν την ακριβότερη ενέργεια. 

Κριτική από την αγορά στο νέο σύστημα τιμολόγησης

Μέτρα για την αντιμετώπιση πιθανής διακοπής των ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη αναζητά εκ των υστέρων η ελληνική κυβέρνηση, καθώς, όπως φάνηκε, δεν είχε αξιολογήσει επαρκώς τα δεδομένα που δημιουργεί η διακοπή λειτουργίας του Nord Stream 1 για λόγους συντήρησης. 

Η μεν συντήρηση ήταν προγραμματισμένη, αλλά οι εκτιμήσεις των Γερμανών και Γάλλων ότι η Ρωσία μπορεί να καθυστερήσει την επαναλειτουργία για να ασκήσει πίεση στη Δύση εκτόξευσαν τις τιμές υψηλότερα. 

Και τούτο, συνέβη ακριβώς τη στιγμή που θα έπρεπε να έχει τεθεί σε λειτουργία το νέο σύστημα τιμολόγησης της χονδρικής τιμής ηλεκτρικού, η εφαρμογή του οποίου μετατέθηκε, με απόφαση της τελευταίας στιγμής, για τις 25 Ιουλίου, αντί για τις 10 Ιουλίου που είχε ανακοινωθεί αρχικά.

Επιχειρηματίες και στελέχη του κλάδου έλεγαν ότι η αναβολή που ανακοινώθηκε την τελευταία στιγμή  από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποτελεί απόδειξη και έμμεση ομολογία ότι το νέο μοντέλο τιμολόγησης ήταν λανθασμένο, ενώ αφήνει και εκτεθειμένες τις επιχειρήσεις εκείνες που έσπευσαν να λάβουν θέσεις αντιστάθμισης (hedging) προαγοράζοντας φυσικό αέριο σε υψηλές τιμές. 

Το υπουργείο Ενέργειας προχώρησε στην αναβολή εφαρμογής του μοντέλου, καθώς οι παραγωγοί ενέργειας είχαν προαναγγείλει τιμολόγηση σε υψηλές τιμές με το νέο μοντέλο, για να διασφαλίσουν την παραγωγή τους εν μέσω της μεγάλης αβεβαιότητας που επικρατεί στην αγορά. 

Η κατάσταση επιδεινώθηκε λόγω της πρόσθετης ανασφάλειας που δημιούργησε η διακοπή της ροής του Nordstream 1 για λόγους συντήρησης. 

Ειδήσεις σήμερα

Σφίγγει πάλι τα λουριά το Eurogroup: Μέτρα στήριξης μόνο για ευάλωτους και προσωρινά – Να τεθεί υπό έλεγχο το χρέος

Να μετατραπεί σε ενίσχυση χωρίς επιστροφή η επιστρεπτέα προκαταβολή ζητά το ΜέΡΑ25

Ενεργειακό τσουνάμι στον ορίζοντα με βαρύ τίμημα