Σκληρή κριτική στο νομοσχέδιο για την αδειοδότηση των ΑΠΕ από τους επιχειρηματίες του κλάδου

Aναφερόμενοι στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για την απλοποίηση της αδειοδοτικης διαδικασίας των ΑΠΕ που ψηφίστηκε χθες στη Βουλή, οι εκπρόσωποι του ΕΣΗΑΠΕ και της ΕΛΕΤΑΕΝ εξέφρασαν την απογοήτευσή τους.

Κι αυτό διότι σε αυτό δεν περιλαμβάνονται ρυθμίσεις, οι οποίες θα απλοποιούν το μεγαλύτερο «αγκάθι» της αδειοδοτικής διαδικασίας που είναι η λήψη ή η τροποποίηση ΑΕΠΟ.

Όπως επεσήμανε ο αντιπρόεδρος του ΕΣΗΑΠΕ κ. Θανάσης Τσαντίλας, τη διετία από το 2018 έως το 2020, από τα 1.450 MW αιολικών πάρκων που εξασφάλισαν “ταρίφα” στις δημοπρασίες της ΡΑΕ, μόνο250 MW έχουν κατασκευαστεί, παρότι διέθεταν ΑΕΠΟ (Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων), όρους σύνδεσης , είχαν εξασφαλίσει «ταρίφα» και είχαν καταβάλει και τις απαιτούμενες εγγυητικές επιστολές.

Ως κύριος λόγος προσδιορίστηκε η ανάγκη τροποποίησης της ΑΕΠΟ, η οποία είναι εξίσου χρονοβόρα με την εξαρχής έκδοση περιβαλλοντικών όρων. Η τροποποίηση είναι απαραίτητη στα περισσότερα έργα, αφού απαιτούνται χρόνια για να ωριμάσουν και να πάρουν ΑΕΠΟ, και στο μεταξύ η τεχνολογία έχει πλέον αλλάξει. Οπότε ένα έργο π.χ. που είχε σχεδιαστεί προ οκταετίας με 18 ανεμογεννήτριες, πλέον με τη νέα τεχνολογία χρειάζεται λιγότερες, άρα και τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων. Σύμφωνα με τον κ. Περιστέρη, από τα 1.200 MW ΑΠΕ που δεν έχουν μπει στο σύστημα χάνονται κάθε χρόνο 3,5 εκατομμύρια μεγαβατώρες

Ο επιχειρηματίας Γιώργος Περιστέρης της ΤΕΡΝΑ αναφέρθηκε και στην ανησυχία των καταναλωτών για την αυξημένο κόστος των λογαριασμών την οποία χαρακτήρισε δικαιολογημένη αλλά υπογράμμισε ότι το μόνο που δεν συζητιέται είναι ποια είναι η ευθύνη της ελληνικής κοινωνίας σε αυτή την κρίση. «Αυτό που υφιστάμεθα σήμερα θα μπορούσαμε να το αποφύγουμε αν προωθούσαμε την ανεξαρτησία μας από την εισαγόμενη και ακριβή ενέργεια» ανέφερε και συμπλήρωσε ότι η Ελλάδα από όλες τις χώρες είναι η πιο πλούσια ενεργειακά, τα έχουμε όλα στη στεριά και θελουμε να ψάξουμε για υδρογονάνθρακες».

Όπως είπε ο ίδιος, αν δεν είχαμε εμποδίσει την πράσινη μετάβαση θα ήμασταν η πιο ευτυχής οικονομία, καθώς το κόστος του ηλεκτρισμού θα ήταν κάτω από 50€ η MWh, θα είχαμε εγχώρια παραγωγή και πολύ καλύτερο ισοζύγιο.

Ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, Παναγιώτης Λαδακάκος αναφέρθηκε στις ανησυχίες των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην αιολική ενέργεια. «Υπάρχει ένα παράδοξο: όλοι μιλάμε για ΑΠΕ και για ενεργειακή ανεξαρτησία, βλέπουμε την Ε.Ε. να είναι σε μια κατεύθυνση του Repower EU και η Ελλάδα δεν ακολουθεί με τους ίδιους ρυθμούς. Λαμβάνουμε αντιφατικά μηνύματα που δημιουργούν ανησυχία» ανέφερε.

Αναφέρθηκε στους οριζόντιους αποκλεισμούς περιοχών, σε περιβαλλοντικές μελέτες χωρίς επαρκείς τεκμηριώσεις και στην ανησυχία για τα ηλεκτρικά δίκτυα που έχουν αλλά και στον μεγαλύτερο προβληματισμό που είναι να μην προωθηθεί η ενεργειακή μονοκαλλιέργεια. «Υπάρχει ο κίνδυνος η περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ να γίνει με φωτοβολταϊκά. Πρέπει να γίνει μια εθνική συστράτευση και να μετατρέψουμε το Repower EU σε Repower GR».

ΕΣΗΑΠΕ και ΕΛΕΤΑΕΝ υπερθεμάτισαν για την κρισιμότητα της χρονικής περιόδου που διανύουμε, υπογραμμίζοντας πως αυτή η αμφιλεγόμενη στάση της Ελλάδας και οι καθυστερήσεις στην ανάληψη δράσεων για την αύξηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δεν είναι χωρίς συνέπειες: το κόστος του ρεύματος δεν μειώνεται και η ανάπτυξη επιβραδύνεται.

Η λύση στο πρόβλημα απλώνεται σε 5 άξονες, σύμφωνα με τον κ. Λαδακάκο., ένα Σχέδιο Δράσης «REPowerGR», που θα περιλαμβάνει:

1. Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός

Το ΕΣΕΚ πρέπει να επικαιροποιηθεί άμεσα, ενσωματώνοντας όλες τις τελευταίες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αύξηση των στόχων Α.Π.Ε. τόσο για το 2025 όσο και για το 2030.
– Πρέπει όμως να αποκτήσει και ένα αποτελεσματικό μηχανισμό διακυβέρνησης που θα διασφαλίζει ότι όλα τα άλλα σχέδια -χωροταξικά, ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες κλπ.- θα υπηρετούν τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους και δεν θα τους υπονομεύουν.

2. Ηλεκτρικό δίκτυο

Το φιλόδοξο σχέδιο διεθνών και εγχώριων διασυνδέσεων πρέπει να επιταχυνθεί, να ολοκληρωθεί και να εμπλουτισθεί. Στρατηγικός στόχος πρέπει να είναι η Ελλάδα να καταστεί την επόμενη δεκαετία καθαρός εξαγωγός πράσινης ενέργειας.

Για τη βέλτιστη επίτευξη των στόχων του ΕΣΕΚ, θα πρέπει οι Διαχειριστές να χορηγούν νέες Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης λαμβάνοντας υπόψη την τεχνολογία ανανεώσιμης ενέργειας του κάθε σταθμού, με σκοπό οι χορηγούμενες και οι εν ισχύ Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης ανά τεχνολογία να συνάδουν με το μίγμα τεχνολογιών που θα προβλέπει για το 2030 το νέο ΕΣΕΚ.

3. Αδειοδότηση και χωροταξία

Το αδειοδοτικό πλαίσιο πρέπει να ενσωματώσει πλήρως και στην ουσία τους -και όχι μόνο στο γράμμα – τις προβλέψεις του REPowerEU.

Ειδικά απαιτείται ριζική απλοποίηση της διαδικασίας τροποποίησης των υφιστάμενων περιβαλλοντικών αδειών, η οποία έχει επιβαρυνθεί εξαιρετικά κατά τα τελευταία δύο έτη.
Το βασικό εργαλείο για την εξέταση ενός συγκεκριμένου έργου Α.Π.Ε. είναι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Τα δεδομένα άλλων, πιο γενικών μελετών, όπως είναι οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ), πρέπει να αξιοποιούνται και να λαμβάνονται υπόψη από τις ΜΠΕ, αλλά αυτές οι γενικές μελέτες (όπως οι ΕΠΜ) δεν μπορεί να ορίζουν τεράστιες ζώνες a-priori αποκλεισμών.

4. Διαγωνισμοί και συμμετοχή στην αγορά

Απαιτείται η άμεση προκήρυξη του επόμενου διαγωνισμού για νέα έργα Α.Π.Ε. και η διαμόρφωση ενός λεπτομερούς προγράμματος των επόμενων διαγωνισμών μέχρι και το 2025.
Το θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία της απελευθερωμένης αγοράς, και ειδικά της ενδοημερήσιας αγοράς, πρέπει να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει στην πράξη με επαρκή ρευστότητα, ώστε να μπορέσουν οι Α.Π.Ε. να συμμετέχουν αποτελεσματικά στην αγορά με πλήρεις ευθύνες.

5. Το επόμενο μεγάλο βήμα: Θαλάσσια αιολικά πάρκα και Αποθήκευση

Η Ελλάδα πρέπει να μην διαψεύσει τις προσδοκίες που έχει δημιουργήσει στην αγορά της θαλάσσιας αιολικής ενέργειας. Πρόκειται για μια ευκαιρία με μεγάλα οφέλη σε πολλά επίπεδα: αναπτυξιακά, οικονομικά, ενεργειακά, εθνικά.

Ακρογωνιαίος λίθος της πράσινης μετάβασης είναι η Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας. Η ταχύρρυθμη και αποτελεσματική προώθησή της στην πράξη, ιδιαίτερα με επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και εγχώριας προστιθέμενης αξίας, διασφαλίζει την απεξάρτηση από τα εισαγόμενα καύσιμα.

Γ. Περιστέρης: «Η πράσινη μετάβαση παρεμποδίζεται στην Ελλάδα»

Ο κ. Λαδακάκος αναφέρθηκε και στο μείζον θέμα της αδειοδοτικής διαδικασίας. «Είμαστε εν αναμονή του υποσχόμενου πλαισίου για τα υπεράκτια και περιμένουμε να δούμε πώς θα γίνει το θέμα της αποθήκευσης, αλλά δυστυχώς δεν προσδοκούμε πως το σχέδιο νόμου αυτό θα λύσει τα θέματα. Πιστεύαμε πως θα υπάρξει μια πραγματική απλοποίηση αλλά αυτό δεν το βλέπουμε να γίνει».

Σύμφωνα με τον ίδιο το νομοσχέδιο δεν ακουμπάει καθόλου το σημαντικό θέμα που είναι αυτό της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Μάλιστα έδωσε και ένα παράδειγμα. Ένα έργο που περιλαμβάνει 15 ανεμογεννήτριες θα χρειαστεί 8 χρόνια για να βγάλει την περιβάλλοντικη άδεια. Αλλά μετά από τόσα χρόνια έχουν εξελιχθεί οι τεχνολογίες και έχουν βγει καινούργιες πιο αποδοτικές ανεμμογεννήτριες. Για την αντικατάσταση του προηγούμενου σχεδίου για να προστεθούν οι νέες πιο αποδοτικές ανεμογεννήτριες στην άδεια θα πρέπει να ξανά γίνουν διαδικασίες περιβαλλοντικής άδειας και θα χρειαστεί να περάσουν το λιγότερο αλλά τρία χρόνια.

Υπογράμμισε πως η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να εμπιστεύεται τους φορείς «γιατί εμείς γνωρίζουνε τα προβλήματα του πεδίου».

Ο κ. Περιστέρης, υπογράμμμισε την ανάγκη για διασυνδέσεις και αποθήκευση. «Ποσά δισ. πληρώνει ο καταναλωτής για τις ΥΚΩ; Κάναμε διασυνδέσεις με τις Κυκλάδες αλλά μόνο για να στέλνουμε ενέργεια και όχι να εφοδιαζόμαστε» ανέφερε.

«Τα αιολικά είναι αποδεδειγμένα η πιο φθηνή τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και είναι τα μόνα που δεν φέρνουν μόνιμη αλλαγή εκεί που εγκαθίστανται γιατί όταν λήξει ο κύκλος ζωής τους τα αφαιρείς». σημείωσε.

Συμφωνα με τα στελέχη του ΕΣΗΑΠΕ και ΕΛΕΤΑΕΝ 760 εκατ. ευρώ από τους πόρους που διοχετεύθηκαν για επιδότηση των λογαριασμών των καταναλωτών το τελευταίο διάστημα, προήλθαν από τη φθηνή ενέργεια που παρήγαγαν τα αιολικά πάρκα. Επίσης, με βάση ανάλογα απολογιστικά στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του 2022, τεκμηρίωσαν ότι οι ήδη αυξημένες τιμές της μεγαβατώρας ηλεκτρικού ρεύματος στην ημερήσια αγορά θα ήταν κατά σχεδόν 40 ευρώ ακριβότερες αν στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας δεν συμμετείχαν κατά περίπου 30% οι Α.Π.Ε., οι οποίες περιορίζουν τη συμμετοχή των συμβατικών μονάδων με καύσιμο το πανάκριβο φυσικό αέριο, μειώνοντας έτσι τη χονδρεμπορική τιμή του ηλεκτρισμού στη χώρα μας.