Τα σενάρια για τις εκλογές στα κομματικά επιτελεία – Οι επικρατέστερες ημερομηνίες για κάλπες

Μπορεί στο Μέγαρο Μαξίμου να έχουν προς το παρόν σταματήσει να διαρρέουν σενάρια περί πρόωρων εκλογών, αλλά στα κομματικά επιτελεία εξακολουθούν κυκλώνουν ημερομηνίες με τις επικρατέστερες Κυριακές για να στηθούν κάλπες να είναι η 18η και η 25η Σεπτεμβρίου. Ετσι, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εάν χρειαστούν δεύτερες εκλογές, αυτές θα μπορούν να διεξαχθούν μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.

Το τελευταίο διάστημα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει τονίσει επανειλημμένα πως στόχος του είναι να ολοκληρωθεί η τετραετία και να γίνουν οι εκλογές την άνοιξη του 2023. Παράλληλα, όμως, ξεκαθαρίζει πως τα κόμματα πρέπει να κινηθούν με προγραμματικό λόγο και όχι με ακραία πόλωση, ειδικά σε αυτή τη συγκυρία. «Θα επαναλάβω αυτό το οποίο έχω πει πολλές φορές: ναι, θέλω να πάω στο τέλος της τετραετίας, αλλά κάνω και μια έκκληση προς όλους να μην οξύνουν τα πράγματα σε τέτοιο βαθμό που θα καταλήξουμε να έχουμε μια πολύ παρατεταμένη προεκλογική περίοδο μεγάλης έντασης», ανέφερε ο πρωθυπουργός σε συνέντευξή του μέσα στην εβδομάδα, ανοίγοντας -για πολλούς- εκλογικό παράθυρο.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, η συνέχιση του πολέμου και η ανεξέλεγκτη άνοδος των τιμών στην ενέργεια τον ερχόμενο χειμώνα είναι βασικό επιχείρημα για εκλογές όσο το δυνατόν πιο άμεσα. «Η χώρα τον χειμώνα χρειάζεται σταθερή κυβέρνηση» ακούστηκε να λέγεται προσφάτως από στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού σε μια σχετική συζήτηση και τούτο αποτελεί βασικό επιχείρημα για προσφυγή στις κάλπες.

Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η άποψη που λέει πως όλες οι σημαντικές αποφάσεις για την ενεργειακή κρίση θα ληφθούν τον χειμώνα και η Ελλάδα δεν μπορεί να παραπαίει μεταξύ αστάθειας και προεκλογικής πόλωσης, που μπορεί να εκτροχιάσει την κατάσταση σε πολλά επίπεδα. Βασικός πυλώνας των εσωτερικών συζητήσεων στο Μαξίμου είναι και η ημερομηνία «κλειδί» της 20ής Αυγούστου.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η Ελλάδα θα βγει τη συγκεκριμένη ημερομηνία από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, όπως αναφέρει η 14η έκθεση μεταμνημονιακής παρακολούθησης. Πολλοί ήδη λένε πως πρόκειται για την καλύτερη δυνατή αφορμή να προκηρυχθούν εκλογές εκείνες τις μέρες –αν όχι συγκεκριμένα εκείνη την μέρα–, καθώς πρόκειται για μία θετική είδηση, που σηματοδοτεί την επόμενη μέρα και μπορεί να συνδυαστεί με το αίτημα για νέα «καθαρή εντολή».

Η αντίθετη άποψη –που είναι σαφώς μειοψηφούσα και είναι υπέρ των εκλογών την άνοιξη– λέει πως ο πόλεμος του χρόνου θα έχει τερματιστεί και ο κ. Μητσοτάκης θα μπορεί να πάει σε εκλογές σε καλύτερο τοπίο, αφού τα χειρότερα θα έχουν μείνει πίσω.

Το όριο του 30%

«Το όριο των ευρωεκλογών είναι βασικός στόχος για τις πρώτες εκλογές», ανέφερε προσφάτως στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού κατά τη διάρκεια συζήτησης για τις εκλογές. Ο πήχυς, σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, ανεβαίνει στο 33% για τις πρώτες εκλογές, ένα ποσοστό που θεωρείται από πολλούς στο Μαξίμου ως κατώτατο «όριο» για την επίτευξη της αυτοδυναμίας στις δεύτερες. Αυτή όμως δεν είναι η μόνη άποψη. «Το ιδανικό θα είναι οτιδήποτε πάνω από 30%», λέει στην «Κ» άλλο στέλεχος που γνωρίζει καλά τις συζητήσεις στο Μαξίμου. Η ίδια πηγή προσθέτει πως οι εκλογές πρέπει να γίνουν ανεξαρτήτως των ποσοστών που θα δίνουν οι δημοσκοπήσεις του Αυγούστου, καθώς είναι μονόδρομος να υπάρχει νωπή εντολή τον ερχόμενο χειμώνα.

«Οσο πιο γρήγορα»

Την ίδια ώρα, ερώτημα αποτελεί, εφόσον βεβαίως ο πρωθυπουργός αποφασίσει τελικά να πάει σε εκλογές το φθινόπωρο, πότε θα τις ανακοινώσει. Μια άποψη είναι η προκήρυξη να γίνει αμέσως μετά τον Δεκαπενταύγουστο με στόχο να έχουμε μια όσο το δυνατόν πιο σύντομη προεκλογική περίοδο και οι πρώτες κάλπες να στηθούν στις 18 Σεπτεμβρίου. Υπάρχουν βέβαια και οι φωνές που λένε πως οι εκλογές μπορεί να γίνουν ακόμα και στις 11 Σεπτεμβρίου, κάτι που συνταγματικά «βγαίνει» αφού από την προκήρυξη των εκλογών έως τη διενέργειά τους πρέπει να μεσολαβήσουν μίνιμουμ 23 ημέρες. Το πιθανότερο ωστόσο σενάριο είναι η 18η Σεπτεμβρίου.

Τέλος, όσον αφορά τη στρατηγική υπάρχουν δύο σχολές: αυτή που λέει πως η πόλωση «απωθεί» τους πολίτες, κάτι που μπορεί να πλήξει κυρίως τη Ν.Δ. που απευθύνεται σε πιο μετριοπαθή κοινά και η έτερη που ζητάει «σκληρό ροκ» και επαναφορά του «αντιΣΥΡΙΖΑ» μετώπου. Και σε αυτή την περίπτωση η τελική απόφαση θα παρθεί στα τέλη Αυγούστου, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη πάντως να κλίνει προς μία ήπια και «γρήγορη» προεκλογική περίοδο.

Είναι σαφές ότι η ηγετική ομάδα δεν θέλει μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο με μεγάλη ένταση αντιπαράθεσης, στρέφοντας τα βέλη κυρίως προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό ίσως είναι το κλειδί των εκλογικών εξελίξεων. Δηλαδή μια ενδεχόμενη ακραία πόλωση στους επόμενους μήνες, μέχρι τις κάλπες του 2023 -την ώρα μάλιστα που, μετά την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία τον Αύγουστο, ο μεγάλος στόχος της κυβέρνησης είναι η επενδυτική βαθμίδα- μπορεί να «τρέξει» τον πολιτικό χρόνο. Σε κάθε περίπτωση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να λάβει τις οριστικές αποφάσεις του σε σχέση με τον χρόνο των εκλογών το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, όπως υποστηρίζουν οι μυημένοι. Μέχρι τότε θα έχει φανεί αν θα έχουμε ένα ήρεμο καλοκαίρι, κάτι που έχει να κάνει κυρίως με τη στάση της Τουρκίας και ενδεχόμενα απρόοπτα με πυρκαγιές, όπως πέρυσι τον Αύγουστο. Παράλληλα, και η αντιπολίτευση, κυρίως η αξιωματική, θα έχει δείξει το πώς θα κινηθεί το επόμενο διάστημα.

Δύο κάλπες

Σε κάθε περίπτωση, στην ηγετική ομάδα κινούνται με στρατηγική δύο γύρων, ανεξάρτητα από το πότε θα στηθούν οι κάλπες. Στο Μέγαρο Μαξίμου θέλουν την πρώτη Κυριακή, κατά την οποία οι εκλογές θα διεξαχθούν με την απλή αναλογική, να έχουν όσο γίνεται μεγαλύτερη διαφορά, ώστε να πάνε στη δεύτερη Κυριακή, εφόσον βέβαια δεν έχει συγκροτηθεί κυβέρνηση, με τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως είναι εφικτός ο στόχος της αυτοδυναμίας στη δεύτερη κάλπη που θα πραγματοποιηθεί με το μπόνους των 40 εδρών για το πρώτο κόμμα. Αλλωστε, η Ν.Δ. καταγράφει σαφή διαφορά σε όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και ακόμα δεν έχουν τεθεί τα διλήμματα, αφού δεν είμαστε σε προεκλογική περίοδο.

Ηδη κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν πως οι πολίτες θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στη σταθερότητα και την ασφάλεια και στην οπισθοδρόμηση. «Θα ψηφίσουν μια κυβέρνηση Ν.Δ. με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή μια κυβέρνηση με τον Αλέξη Τσίπρα και συγκυβερνήτη τον Γιάνη Βαρουφάκη, επιστρέφοντας στο 2015;», προσθέτουν οι ίδιοι. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πάντως, αναμένεται από την πρώτη Κυριακή των εκλογών να θέσει το εκλογικό διακύβευμα, διεκδικώντας τη μεγαλύτερη διαφορά από το δεύτερο κόμμα, αφού γνωρίζει πως ένα ισχυρό ποσοστό αποτελεί τον βατήρα για τη διεκδίκηση ακόμα και της αυτοδυναμίας στη δεύτερη κάλπη.

Το think tank του ΣΥΡΙΖΑ μπαίνει στο επίκεντρο της προεκλογικής προετοιμασίας

Σε τροχιά προεκλογικής εκστρατείας και επισήμως θέτει τον ΣΥΡΙΖΑ ο Αλέξης Τσίπρας, μετά από ένα μπαράζ κομματικών συσκέψεων, κατά τις οποίες ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έθεσε τα διλήμματα των επικείμενων εκλογών. Ανισότητες, ακρίβεια, κοινωνικό κράτος και δημοκρατία μπαίνουν στην αιχμή του προγραμματικού λόγου του ΣΥΡΙΖΑ, με τον ορισμό του Δημήτρη Τζανακόπουλου ως επικεφαλής του τομέα να δείχνει αφενός τη ριζοσπαστική κατεύθυνση που επιδιώκεται να έχει το εκλογικό-κυβερνητικό πρόγραμμα και αφετέρου την αναβάθμισή του ως εργαλείου στην προεκλογική αντιπαράθεση.

Παράλληλα, έχει ξεκινήσει η προσπάθεια στελέχωσης ψηφοδελτίων, με τις βασικές φιλοδοξίες της ηγεσίας της Κουμουνδούρου να είναι η μεγάλη ανανέωση και η ενίσχυση του τεχνοκρατικού προφίλ. Το κοινό «κλειδί», λοιπόν, που αναδεικνύεται τόσο για τη συγκρότηση των ψηφοδελτίων όσο και για τη διαμόρφωση του προγράμματος φαίνεται να είναι το think tank του κόμματος, το οποίο ξεφεύγει κατά πολύ από τις καθιερωμένες νόρμες της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Με δεδομένο ότι στον ΣΥΡΙΖΑ εντοπίζουν στο έλλειμμα αξιοπιστίας τη βασική αδυναμία που τους κρατά σε τροχιά χαμηλών δημοσκοπικών πτήσεων, η κύρια πηγή νέων υποψηφιοτήτων έχει αποφασιστεί να είναι το think tank του κόμματος, που αποτελείται από διακεκριμένους επιστήμονες και πρόσωπα που έχουν ξεχωρίσει ασχολούμενα με διάφορα κοινωνικά ζητήματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, ο Αλέξης Τσίπρας, παρά τις εισηγήσεις του επικοινωνιακού του επιτελείου να ξεκινήσει η ανακοίνωση (ή η διαρροή) υποψηφιοτήτων, εμφανίζεται αποφασισμένος να δώσει λίγο χρόνο ακόμη, προκειμένου οι δημοσιοποιήσεις να γίνουν πιο μαζικά και έτσι να σηματοδοτηθεί με πιο έντονο τρόπο το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ σε έναν ριζοσπαστικό τεχνοκρατισμό. Σε αυτή την κατεύθυνση, εξαιρετικά πιθανές επιλογές, οι οποίες δεν διαψεύδονται, θα πρέπει να θεωρούνται οι καθηγητές Οθων Ηλιόπουλος (Ιατρική Σχολή, Χάρβαρντ), Γρηγόρης Γεροτζιάφας (Ιατρική Σχολή, Παρίσι), Νίκος Φαραντούρης (Πανεπιστήμιο Πειραιώς, ειδικευμένος στην ενέργεια), Δημήτρης Χριστόπουλος (κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών του Παντείου) και Κωστής Παπαϊωάννου (πρώην πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου). Ηδη οι Ράνια Σβίγκου, Γιώργος Βασιλειάδης και Μιχάλης Καλογήρου μιλούν με πιθανούς υποψηφίους και «μαζεύουν» διαθεσιμότητες. Τα εν λόγω στελέχη, με το κομματικό κύρος που τα περιβάλλει (γραμματέας Κεντρικής Επιτροπής, αναπληρωτής γραμματέας και διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Αλέξη Τσίπρα αντίστοιχα – δεν θα είναι υποψήφιοι) θα επιχειρήσουν να αμβλύνουν τις τριβές

Σε εκλογικό συναγερμό βρίσκεται το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, που «σκανάρει» ονόματα υποψηφίων

Σε εκλογικό συναγερμό βρίσκεται η Χαριλάου Τρικούπη, αφού δεν είναι λίγοι όσοι εκτιμούν ότι οι εθνικές κάλπες δε θα αργήσουν να στηθούν. Η προετοιμασία, δε, κινείται σε δύο άξονες, στα πρόσωπα και στο πρόγραμμα, με το βάρος να πέφτει, αντίστοιχα, στις επιτροπές ψηφοδελτίων υπό τον Ευάγγελο Αργύρη και προγράμματος υπό τον Νίκο Χριστοδουλάκη.

Το στίγμα της στάσης που θα κρατήσει το κόμμα στο εξής αναμένεται να δώσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στην πρώτη συνεδρίαση του νέου Πολιτικού Συμβουλίου του κόμματος, που θα γίνει τη Δευτέρα. Στη Χαριλάου Τρικούπη, ωστόσο, έχουν καταλήξει. «Εκλογές πρέπει να γίνουν», λένε, εκτιμώντας ότι η κυβέρνηση δεν παράγει έργο και δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα των πολιτών.

Αντ’ αυτού, έχει κατεβάσει τα μολύβια -τουλάχιστον πολλοί υπουργοί της- και «ανοιγοκλείνει» μόνη της το θέμα της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, επιχειρώντας να χρεώσει μια τέτοια δική της απόφαση στην αντιπολίτευση. Ωστόσο, στο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής προσέχουν πολύ τη διατύπωση. Δεν ζητούν εκλογές, γιατί ξέρουν ότι δεν μπορούν να τις επιβάλουν, και δεν θέλουν να εκτεθούν αν σε έναν μήνα από τώρα, για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός επικαλεστεί τα ελληνοτουρκικά ή την πανδημία ή οτιδήποτε άλλο για να μην προχωρήσει σε κάλπες.

Με κάθε ευκαιρία, ωστόσο, τονίζουν ότι αυτές πρέπει να γίνουν, αφού «η κυβέρνηση έχει αποτύχει» και «η χώρα οδεύει ολοταχώς προς συνθήκες αστάθειας», όπως λένε. Σε κάθε περίπτωση, στο κόμμα του Ν. Ανδρουλάκη θέλουν να είναι έτοιμοι όποτε και αν προκηρυχθούν εκλογές. Γι’ αυτό και σκοπεύουν στα τέλη Αυγούστου, ή το πολύ στις αρχές Σεπτεμβρίου να έχουν ολοκληρώσει τα ψηφοδέλτια και το πρόγραμμά τους. Δεν είναι τυχαίο ότι σκοπός τους είναι το μεγαλύτερο μέρος (περί το 80%) των ονομάτων που θα κοσμήσουν τα ψηφοδέλτιά τους να έχει κλείσει μέσα στον Ιούλιο, με απώτερο στόχο εξάλλου οι υποψήφιοι να αρχίσουν να «κυνηγούν» την εκλογή τους. Και επειδή στα αστικά κέντρα υπάρχει υπερπληθώρα υποψηφίων για να στελεχώσουν τα ψηφοδέλτια, το βάρος δίνεται τώρα κυρίως στις περιοχές της περιφέρειας, όπου θεωρείται βέβαιο ότι θα εκλεγεί βουλευτής (συνήθως ο νυν βουλευτής), με αποτέλεσμα πολλοί να αποθαρρύνονται να μπουν στην κούρσα.

Με τους εσωκομματικούς συσχετισμούς να έχουν αλλάξει ραγδαία το τελευταίο εξάμηνο, οι ανακατατάξεις που σχηματοποιήθηκαν θα μεταφερθούν και στις εκλογικές λίστες της Χαρ. Τρικούπη, κάτι που σημαίνει ότι η τράπουλα θα ανακατευτεί σε μεγάλο βαθμό με πολλά νέα πρόσωπα.

Το βασικό στοίχημα για το ΠΑΣΟΚ στις προσεχείς εκλογές, όπως έχει προαναφερθεί, είναι η Αττική. Το λεκανοπέδιο αποτέλεσε τα τελευταία χρόνια «μαύρη τρύπα» και ευλόγως περιγράφεται ως βαρόμετρο στις προσδοκίες για ανατροπή των συσχετισμών. Η Χαρ. Τρικούπη αριθμεί αυτή τη στιγμή τέσσερις έδρες στις περιφέρειες της πρωτεύουσας και ένας χειροπιαστός στόχος θα ήταν να τις διπλασιάσει.

Το «ντέρμπι»

Το μεγαλύτερο «ντέρμπι» φαίνεται πως διαμορφώνεται στον Νότιο Τομέα, όπου το ΠΑΣΟΚ θεωρείται πιθανό να κερδίσει δύο έδρες (έναντι μίας τώρα), τις οποίες αναμένεται να διεκδικήσουν, μεταξύ άλλων, ο Στέφανος Ξεκαλάκης, εκ των στενότερων συνεργατών του Ν. Ανδρουλάκη, ο Παύλος Χρηστίδης, η Τόνια Αντωνίου (που θα διεκδικήσει την επανεκλογή της), ο Γιώργος Πεταλωτής, ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου, αλλά και η αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου, Αναστασία Σιμητροπούλου. Επιπλέον ενδιαφέρον στην εν λόγω περιφέρεια προσθέτει το πολύ πιθανό ενδεχόμενο να είναι μια από τις τρεις επιλογές και του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, μαζί με το Ηράκλειο και ακόμη μία.

Αξιώσεις για δεύτερη έδρα υπάρχουν και στον Βόρειο Τομέα, όπου ο Ανδρέας Λοβέρδος αποτελεί επί σειρά ετών τον σταθερότερο πυλώνα. Στο παζλ εντάσσεται, «μετακομίζοντας» από τη Φθιώτιδα, η Κατερίνα Μπατζελή, ενώ παραμένει και ο Παναγιώτης Βλάχος. Ακούγεται επίσης και η Μιλένα Αποστολάκη, χωρίς πάντως να υπάρχει κάτι οριστικό.

Στο ίδιο μήκος κύματος, στοίχημα αποτελεί μέσα στον Ιούλιο να διατυπωθούν και οι βασικές αιχμές του εκλογικού προγράμματος, αυτές που θα αποτελέσουν την προμετωπίδα του κόμματος. Σε αυτό το πλαίσιο, συνεχίζονται οι περιφερειακές ημερίδες, με εκείνη που προγραμματιζόταν για χθες Σάββατο στη Λάρισα για τα αγροτικά να μεταφέρεται για την προσεχή Τετάρτη, προκειμένου να μπορέσει να είναι παρών ο Ν. Ανδρουλάκης. Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, στην ημερίδα θα κατατεθούν συγκεκριμένες προτάσεις από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, όπως μέτρα για τη μείωση του κόστους παραγωγής και ειδικά της ενέργειας, με ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ στη γεωργία, επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου τώρα και πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής ηλεκτρικού ρεύματος.