Κολομβία – Γουστάβο Πέτρο: Ο πρώτος Αριστερός πρόεδρος

Ιστορικές στιγμές ζει από χθες βράδυ η Κολομβία, η οποία εξέλεξε πρόεδρο έναν πρώην αντάρτη, τον Γουστάβο Πέτρο, ο οποίος κέρδισε τον λαϊκιστή μεγιστάνα Ροδόλφο Ερνάντες και έγινε ο πρώτος αριστερός αρχηγός κράτους στη χώρα της λατινικής Αμερικής που σημείωσε την μεγαλύτερη συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία από την αρχή του αιώνα (58%).

Ο 62χρονος πολιτικός έλαβε 50,45% των ψήφων, έναντι 47,30% του αντιπάλου του και επονομαζόμενο Κολομβιανό Τραμπ, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου, με καταμετρημένο το 99,95% των ψηφοδελτίων καταμετρημένο. Με 11,2 εκατ. ψήφους, ο γερουσιαστής κέρδισε με διαφορά περίπου 700.000 ψήφων τον επιχειρηματία, ο οποίος πιστώθηκε την έκπληξη του πρώτου γύρου, όταν έβγαλε εκτός μάχης τον υποψήφιο της δεξιάς. 

«Είναι ημέρα γιορτής για τον λαό. Αφήστε τον να γιορτάσει την πρώτη λαϊκή νίκη», πανηγύρισε μέσω Twitter ο άλλοτε αντάρτης και πρώην δήμαρχος στην πρωτεύουσα Μπογοτά. Ευχήθηκε τα «δεινά» να περάσουν «από τη χαρά που πλημμυρίζει την καρδιά της πατρίδας».

«Κολομβιανοί, η πλειοψηφία των πολιτών επέλεξε τον άλλο υποψήφιο. Όπως είχα πει κατά τη διάρκεια της εκστρατείας μου, αποδέχομαι το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών», ανέφερε ο Ερνάντες σε βίντεο από το σπίτι του. «Εύχομαι ο Δρ. Γουστάβο Πέτρο να ξέρει πώς να κυβερνήσει τη χώρα και να παραμείνει πιστός στον λόγο του για την καταπολέμηση της διαφθοράς», πρόσθεσε, σκυθρωπός.

Ο δεξιός απερχόμενος πρόεδρος. Ιβάν Ντούκε. ανέφερε από την πλευρά του μέσω ότι τηλεφώνησε στον νικητή για να «τον συγχαρεί». Θα «συναντηθούμε τις επόμενες ημέρες για να αρχίσουμε μια αρμονική, θεσμική και διαφανή μεταβίβαση» της εξουσίας, πρόσθεσε ο κ. Ντούκε, η θητεία του οποίου ολοκληρώνεται την 7η Αυγούστου.

Αντιπρόεδρος η Αφροκολομβιανή Μάρκες

Άλλη ιστορική πτυχή της νίκης του Πέτρο: η Φράντσα Μάρκες εξελέγη για αντιπρόεδρος και έγινε η μόλις δεύτερη γυναίκα που θα καταλάβει το αξίωμα και πρώτη Αφροκολομβιανή. Η 40χρονη φτωχή χωρική ήταν από μικρή ηλικία ακτιβίστρια εναντίον των μεταλλείων χρυσού και θεωρείται πως διαδραμάτισε καίριο ρόλο στην εκστρατεία.

«Με τον Πέτρο η αλλαγή είναι αναπόφευκτη» και «Κερδίζει όλη η Κολομβία» έγραφαν οι γιγαντοοθόνες στην προεκλογικό κέντρο του Πέτρο στην πρωτεύουσα. Πρόκειται για την τρίτη φορά που ο Πέτρο ήταν υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές· η προηγούμενη ήταν το 2018.

Δεσμεύσεις και προκλήσεις

Ο Πέτρο έχει δεσμευτεί για βαθιά κοινωνική και οικονομική αλλαγή κι έχει εξαγγέλλει ισχυρότερο κράτος, περισσότερους φόρους για τους πλουσιότερους, γρηγορότερη ενεργειακή μετάβαση. Καλείται να κυβερνήσει με την ισχύ στο κοινοβούλιο κατακερματισμένη, καθώς η παράταξή του, η «Ιστορική Συμμαχία» (Pacto Histórico por Colombia, PHxC), είναι πρώτη δύναμη μεν, αλλά με τους συντηρητικούς και τους φιλελεύθερους να διατηρούν ισχυρή παρουσία.

Οι εκλογές στην Κολομβία σήμαναν βαριά ήττα για τις συντηρητικές και φιλελεύθερες ελίτ στην εξουσία εδώ και δυο αιώνες στην τέταρτη ισχυρότερη οικονομική δύναμη στη Λατινική Αμερική, ενώ οι κάλπες στήθηκαν με φόντο τη βαθιά κρίση στη μετά την πανδημία, την παραλυτική οικονομική ύφεση, τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και το όργιο καταστολής, τη νέα κλιμάκωση της βίας των ένοπλων οργανώσεων που συγκρούονται σε επαρχίες για τον έλεγχο της διακίνησης ναρκωτικών.

Η προεκλογική εκστρατεία σημαδεύτηκε από απειλές, ύβρεις, κατηγορίες κάθε λογής, παραπληροφόρηση, «αποκαλύψεις» που αποτελούσαν χτυπήματα κάτω από τη μέση. Όπως και στον πρώτο, δεν αναφέρθηκαν εκτεταμένα επεισόδια ικανά να προκαλέσουν πρόβλημα στον δεύτερο γύρο, που παρακολούθησαν δεκάδες παρατηρητές και ξένες αποστολές.

Συγχαρητήρια από ΗΠΑ και Ε.Ε.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που ανέπτυξε αποστολή παρατηρητών στη χώρα, συνεχάρη τον Πέτρο και την Μάρκες για τη νίκη τους και αυτή την «εναλλαγή που αποτελεί μέρος της δημοκρατίας», όπως δήλωσε ο πρεσβευτής της Ζιλ Μπερτράν.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, συνεχάρη επίσης τον αριστερό γερουσιαστή. «Αδημονούμε να συνεργαστούμε με τον εκλεγμένο πρόεδρο Πέτρο για να ενισχύσουμε περαιτέρω τη σχέση ΗΠΑ-Κολομβίας και να οδηγήσουμε τα έθνη μας προς ένα καλύτερο μέλλον», ανέφερε στην ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.