Η Σουηδή βουλευτής κουρδικής καταγωγής, που μισεί ο Ερντογάν

Στις 13 Μαΐου με αφορμή την επίσκεψή του σε ένα τζαμί, ο Ταγίπ Ερντογάν βρήκε την ευκαιρία να επιτεθεί εναντίον της Σουηδίας και της Φινλανδίας, ως χώρες που στηρίζουν την «τρομοκρατία» του κουρδικού ΡΚΚ. Η συνέχεια είναι γνωστή. Η Τουρκία απειλεί να εμποδίσει την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ, αν δεν ενδώσουν στους εκβιασμούς της και δεν υιοθετήσουν μια πολιτική εναντίον των Κούρδων, που θα είναι αρεστή στην Αγκυρα.

Μερικές ημέρες μετά την επίθεση του Ερντογάν ο Τούρκος πρεσβευτής στη Στοκχόλμη, Χακί Εμρέ Γιουντ, έκανε μια απίστευτη πρόταση σε συνέντευξή του στο σουηδικό πρακτορείο ειδήσεων ΤΤ: Η Αμινέ Κακαμπαβέ πρέπει να εκδοθεί άμεσα στην πατρίδα του! Η αιτιολογία ήταν ότι έχει διασυνδέσεις με το PKK και ως εκ τούτου θα πρέπει να οδηγηθεί ενώπιον δικαστηρίου στην Άγκυρα. Υπήρχε μόνο ένα μικρό πρόβλημα: «Δεν είμαι Τουρκάλα πολίτης», απάντησε η 51 ετών Σουηδή βουλευτής με κουρδικές ρίζες. Η πρεσβεία αργότερα «απέσυρε» το αίτημα κάνοντας λόγο για «παρεξήγηση». Αλλά η Αμινέ είχε κεντρίσει ήδη το ενδιαφέρον των διεθνών μέσων ενημέρωσης και είχε γίνει αντικείμενο μίσους για τον τουρκικό Τύπο, που υποστηρίζει τυφλά τον Ερντογάν.

Η αλήθεια είναι ότι η αριστερή ανεξάρτητη βουλευτής, που έδωσε ψήφο στήριξης στην κυβέρνηση στην Στοκχόλμη, εξασφαλίζοντας μια οριακή πλειοψηφία για τη Μαγκνταλένα Αντερσον έχει γίνει κάτι σαν τον «αγαπημένο εχθρό» του Τούρκου Προέδρου.

Ο λόγος είναι φυσικά ότι δεν θέλει να θυσιάσει τα κουρδικά συμφέροντα, προκειμένου ο Ερντογάν να συμφωνήσει με την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. Αλλά αυτό σημαίνει ότι η σχετική πρόταση της κυβέρνησης μπορεί να μην εγκριθεί από τη Βουλή και να προκληθεί έτσι μια απρόβλεπτη κυβερνητική κρίση.

Μαχήτρια από τα εφηβικά της χρόνια

Η Αμινέ παλεύει για τα δικαιώματα των Κούρδων από μικρή.Γεννήθηκε στην πόλη Saqqez στο ιρανικό Κουρδιστάν, ως ένα από τα οκτώ παιδιά μιας κουρδικής οικογένειας. Άρχισε να εργάζεται πολύ νωρίς για να βοηθήσει την οικογένεια της. Πουλούσε χειροποίητα προϊόντα και δούλευε σε φάρμες εύπορων οικογενειών. Ως έφηβη, αποφάσισε να υπερασπιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα των περίπου δώδεκα εκατομμυρίων Κούρδων στο Ιράν.

Στην τρυφερή ηλικία των 13 ετών εντάχθηκε στην απαγορευμένη Komala («Κοινωνία Εξεγερμένων Εργατών του Ιρανικού Κουρδιστάν») και έγινε μαχήτρια Πεσμεργκά. Ως έφηβη, διέφυγε στη Σουηδία μέσω Ελλάδας και Τουρκίας. Εκεί έγινε πολίτης της χώρας σε ηλικία 19 ετών – και μέλος του Κόμματος της Αριστεράς. Το 2008 εξελέγη στο σουηδικό κοινοβούλιο. Μετά από μια σύγκρουση, αποχώρησε οικειοθελώς από το κόμμα το 2019: η ηγεσία του κόμματος είχε προηγουμένως ισχυριστεί ότι η Αμινε δεν είχε λάβει μέρος στις κοινοβουλευτικές εργασίες για ένα χρόνο. Σήμερα είναι ανεξάρτητο μέλος του Riksdag του σουηδικού κοινοβουλίου.

Εκφράζει ότι μισεί ο Ερντογάν

Από το 2005 είναι πρόεδρος του σουηδικού παραρτήματος του «Ni Putes Ni Soumises» («Ούτε Πόρνη ούτε Υποτακτική»). Ο κύριος στόχος του συλλόγου είναι η καταπολέμηση της πατριαρχικής καταπίεσης στα φτωχά προάστια της Σουηδίας. Αγωνίζεται κατά της ενδοοικογενειακής βίας και των παραδοσιακών συντηρητικών απόψεων περί «τιμής». Το 2016 ψηφίστηκε «Σουηδή Γυναίκα της Χρονιάς» για τη στράτευσή της αυτή. Η βιογραφία της «Όχι μεγαλύτερh από ένα καλάσνικοφ. Μια peshmerga στο κοινοβούλιο» έχει εκδοθεί στα σουηδικά, αγγλικά και γερμανικά.

Τι ενοχλεί τόσο πολύ τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε αυτήν; Οι λόγοι είναι πολλοί και μάλλον ευνόητοι. Η Αμινέ είναι μια γυναίκα κουρδικής καταγωγής, είναι φεμινίστρια, πολεμά τους βίαιους τζιχαντιστές, σαλαφιστές και ισλαμιστές. Υποστηρίζει τις καταπιεσμένες γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Εχει αμφισβητήσει τα ίδια τα θεμέλια του τουρκικού κράτους όταν εξέφρασε την υποστήριξή της στις αυτόνομες κουρδικές περιοχές στη Συρία (οι Κούρδοι λένε Ροτζάβα).

Το περασμένο φθινόπωρο η ψήφος της ήταν καθοριστική για να δώσει την οριακή πλειοψηφία στην κυβέρνηση της Αντερσον σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο. Στην εξήγησή της γιατί ψήφισε υπέρ της, η Αμινέ μίλησε για τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για την ανάπτυξη σχέσεων με τις Μονάδες Προστασίας του Συριακού Λαού (YPG), την υποστήριξη της αυτόνομης δομής της Ροτζάβα, αλλά και του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) στην Τουρκία και το αίτημα για την απελευθέρωση του φυλακισμένου πρώην ηγέτη του Σελαχατίν Ντεμιρτάς,

Ολα αυτά προκάλεσαν αναπόδραστα την έντονη αντίδραση της Τουρκίας. Η κυβέρνηση Άντερσον εκβιάζεται τώρα από τον Ερντογάν να εγκαταλείψει όλα τα παραπάνω, προκειμένου να λάβει την «έγκριση» της Αγκυρας για την είσοδο στο ΝΑΤΟ. Οταν η Άντερσον σε μια πρόσφατη συνάντηση στον Λευκό Οίκο υποστήριξε ότι τα προβλήματα με την τουρκική κυβέρνηση θα «λυθούν», η εφημερίδα Aftonbladet εκτίμησε ότι «οι Κούρδοι ρίχνονται κάτω από το λεωφορείο προς τέρψη του Ερντογάν.»

Θα κάνουν πίσω οι Σουηδοί;

Η Αμινέ αντέδρασε λέγοντας ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο θα αποσύρει την υποστήριξη της προς την κυβέρνηση. «Το όλο θέμα είναι κακό για τη φήμη της Σουηδίας. Επέτρεψαν σε έναν τύραννο, έναν δεσπότη, ένα ισλαμιστικό καθεστώς να αποφασίσει τι είδους πολιτικοί θα είναι στην κυβέρνηση. Είμαι στη Σουηδία εδώ και 29 χρόνια και ποτέ δεν φοβήθηκα τόσο», είπε η Κακαμπαβέ σε συνέντευξη στους Financial Times.

Οι λαϊκιστές Σουηδοί Δημοκράτες, με την υποστήριξη ολόκληρης της δεξιάς αντιπολίτευσης, εκμεταλλεύθηκαν την ευκαιρία και κατέθεσαν πρόταση μομφής κατά του κεντροαριστερού υπουργού Δικαιοσύνης Μόργκαν Γιόχανσον, λόγω των πολυετών προβλημάτων με τις συμπλοκές συμμοριών σε κεντρικά σημεία σουηδικών πόλεων. Αν η Αμινέ δεν στηρίξει τώρα την κυβέρνηση η Σουηδία θα βρεθεί εν μέσω μιας σοβαρής πολιτικής κρίσης, την ώρα που έχει λάβει την ιστορική απόφαση για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Πάντως οι επόμενες εκλογές είναι έτσι κι αλλιώς προγραμματισμένες για τις 14 Σεπτεμβρίου.

Tι «κομίζουν» στο ΝΑΤΟ η Σουηδία και η Φινλανδία με την ένταξή τους

Τραβάει το σχοινί ο Ερντογάν – Δεν θα εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ

Ερντογάν στον Economist: Γιατί λέω «όχι» στην ένταξη Σουηδίας, Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ