Κλιματική αλλαγή και επιδημίες

Ενώ πρώην αξιωματούχοι του ΟΗΕ, αρμόδιοι για την περιβαλλοντική πολιτική, προειδοποιούν ότι το χάσμα ανάμεσα στις υποσχέσεις των κυβερνήσεων και τις πολιτικές που τελικά ακολουθούν για το κλίμα είναι τεράστιο και μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για το μέλλον του πλανήτη, η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί και για τους κινδύνους πυροδότησης επιδημιών.

Μιλώντας στο iatronet.gr, ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, εξηγεί τους πολυσύνθετους μηχανισμούς μέσα από τους οποίους η αύξηση της θερμοκρασίας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, το λιώσιμο των πάγων, η αστικοποίηση, η μετακίνηση πληθυσμών και η ατμοσφαιρική ρύπανση δημιουργούν συνθήκες δημιουργίας επιδημιών ή και επιδεινώνουν τις συνέπειές τους στην υγεία του ανθρώπου, δρώντας αθροιστικά.

«Η αλλαγή των συνθηκών που φέρνει η κλιματική αλλαγή προκαλεί αλλοίωση της ευαλωσιμότητάς μας απέναντι στις ασθένειες», επισημαίνει ο κ. Σαρηγιάννης, αναφερόμενος στα ευρήματα της μελέτης του Χάρβαρντ σχετικά με την αύξηση της πιθανότητας θανάτου κάποιου που έχει εκτεθεί σε μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση.

Όπως αναφέρει, ενώ η αρχική προσέγγιση της κλιματικής αλλαγής επικέντρωνε κυρίως στην αύξηση της θερμοκρασίας, το πρόβλημα αποδεικνύεται πως είναι πολυσύνθετο και απαιτεί πιο ολοκληρωμένες λύσεις.

«Η μετάδοση των ιών σχετίζεται με μια σειρά από φορείς, όπως κουνούπια, που πλέον μπορούν να επιβιώσουν καλά στις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στην Ελλάδα το καλοκαίρι, ενώ παλιότερα δεν μπορούσαν και έμεναν στη Σαχάρα», υπογραμμίζει για να προσθέσει και τον παράγοντα των μετακινήσεων πληθυσμών λόγω κλιματικών συνθηκών. «Αυτοί, επίσης, μπορεί να μεταφέρουν άλλου είδους παθογόνους μικροοργανισμούς, οι οποίοι στη χώρα τους είχαν προσαρμοστεί, αλλά με τη μεταφορά του στον ελληνικό ή στον ευρωπαϊκό χώρο μπορεί να δώσει».

Όλα αυτά οδηγούν σε ασθένειες που σχετίζονται με την έντονη δυσφορία από τη ζέστη, προβλήματα στο καρδιοαναπνευστικό, λοιμώδεις ασθένειες που μεταφέρονται είτε από τα τρόφιμα, είτε από το νερό, είτε από ζωικούς φορείς, αλλά και επιπτώσεις στην ψυχική υγεία που αναδεικνύονται ολοένα και περισσότερο.

Αναφορικά με την σχέση της κλιματικής αλλαγής με την πανδημία COVID-19, ο καθηγητής υποστηρίζει πως σε πρώτη ανάγνωση έπαιξε έναν εν μέρει θετικό ρόλο, γιατί έδωσε μεγαλύτερη ηλιοφάνεια και περισσότερη UV ακτινοβολία απέναντι στον ιό. Οι έμμεσες επιπτώσεις του, ωστόσο, στο σύνολο του χρόνου, δημιούργησε μεγαλύτερα προβλήματα, όπως για παράδειγμα τα περισσότερα ακραία φαινόμενα και ο περιορισμός της προσβασιμότητας σε δομές πρωτοβάθμιας υγείας.

---

► Ολόκληρη η συνέντευξη του καθηγητή.